WHERE ARE YOUR NAIL MARKS?

4^th Sunday of Easter

Jn 10:11-18 (Acts 4:8-12 / Ps 118 / 1 Jn 3:1-2)

Whether symbolic or literal, there are many shepherds around.  But not all shepherds are good.  Jesus is THE Good Shepherd.

Some shepherds work for pay.  When the pay is little, the devotion to the sheep is very slight.  They abandon the sheep when they think they are not paid well.  On the wage, not the sheep, their eyes are set on.  The sheep is not theirs.  They have not love for their sheep.  Wala po silang malasakit sa kawan.

The good shepherd does not work for pay.  The good shepherd works for the sheep even there is no pay.  No, the good shepherd does not work for his sheep.  He sacrifices for it.  He serves it.  He loves it.  He lays down his life for it.

Some shepherds may not know the sheep because the sheep is not theirs.  Why should a hired hand waste time naming the sheep that is not his anyway?  For it takes more than just pasturing the sheep for the shepherd to know the sheep.  To know the sheep, the shepherd must smell like the sheep.  He lives with the fold, lives in the fold

The good shepherd knows his sheep by name, by color, by odor, by temperament.  The good shepherd loves his sheep the way each of them needs loving.  The good shepherd, if needed, becomes like of the sheep.

Sometimes, some shepherds do compete with other shepherds, and their flocks are, without fail, the casualties.  Shepherding is not a competition.  Shepherding is service.  Shepherding is not about position but about ministry.  It is about charism not power.

The good shepherd serves and not competes.  The good shepherd exercises a ministry and not only occupies a position.  The power of the good shepherd is in putting his charism at the service of the sheep.

Most shepherds are not concerned about sheep that do not belong to their fold.  This is quite understandable.  For why should a shepherd be anxious about sheep that do not belong to his pasture?  He already has troubles in his own fold.

The good shepherd has a big heart, so big that it cannot only carry his own troubles but also share in the burdens of others – shepherds and sheep alike.

Because they work for pay, some shepherds will never lay down their lives for the sheep.  It is totally insane to die for an animal.  Shepherds are expected to protect their sheep but it is utter foolishness for them to die for their fold.

But the good shepherd not only defends His sheep, He gives His life for His sheep.  He spends not just his time but his life for them.  He nourishes his sheep in the rich pasture of his very life.

Jesus is our Good Shepherd.  There is no other: we are called to be like Him, for we are shepherds in one way or another, even as we are sheep of His fold at the same time.

One day, Satan appeared to a saintly man and said, “I am Jesus Christ!”  The saintly man, without blinking an eye, replied, “Show me your nail marks.”  Thereupon, Satan vanished from his sight.

Where are our nail marks?  We are shepherds to some people, are wou not?  Where are our nail marks?  Parents, you shepherd your children.  Where are your nail marks?  Teachers, you shepherd your students.  Do you have nail marks?  Public officials, you shepherd your constituents.  Show your nail marks.  As leaders in various ways and degrees, we are shepherds.  Where are our nail marks?

Only shepherds with nail marks are good shepherds.  Like Jesus who died for us, His sheep, good shepherds lay down their lives for their sheep on the altar of daily living.  A woundless shepherd may be playing safe while enjoying the privilege and prestige of being in authority.  But a wounded shepherd may be wounded precisely because his authority costs him and not his sheep.  Good shepherds strive to be another Jesus to those entrusted to their care.

Are we good shepherds?  If, indeed, we are, then show our nail marks.

HINDI GUNI-GUNI

Ikatlong Linggo ng Magmuling-Pagkabuhay

Lk 24:35-48 (Gawa 3:13-15, 17-19 / Slm 4 / 1 Jn 2:1-5a)

Noong bata pa po ako at wala pa kaming telebisyon, tuwing gabi, kasama ng aming ina, nakikinig kaming magkakapatid sa “Guni-guni”.  Ang "Guni-guni" ay isang nakatatakot na programa sa radyo tungkol sa mga multo, mga halimaw, mga maligno, at mga lamang-lupa pero gabi-gabi pa rin po naming inaabangan ito.  Dikit-dikit kaming magkakapatid na naka-upo o kaya ay nakahiga, nakasiksik sa nanay, habang nakikinig sa iba’t ibang drama sa radyo na ika ay halaw daw po sa mga tunay na karanasan ng mga tagapakinig na sumusulat sa palatuntunan.  May mga dinadalaw ng patay.  May mga binibisita ng mga lamang-lupa. May mga nakikipagtungali sa halimaw o maligno.  At kung anu-ano pa pong kababalaghang talaga namang sisindak sa imahinasyon ng sinumang nakikinig, lalo na ng mga bata.  Nakakatakot po talaga!  Hindi ko alam kung tutoo ang mga kuwentong iyon pero, dahil batang-paslit pa ako, parang tutuong-tutuo po para sa akin ang mga kuwento. Pagkatapos po naming makinig ng “Guni-guni”, wala na ni isa sa amin ang gustong tumayo para patayin ang ilaw sa ibaba na naiwang nakasindi pa.

Ngayong naka-edad na kami, pinagtatawanan na lang po namin ang mga sarili namin kapag pinagkukuwentuhan naming magkakapatid ang araw-araw na pakikinig namin noon ng “Guni-guni”.  Pero paano kaya kung sa inyo mangyari ang ganito...

May kaibigan po kayong mahal na mahal kayo.  Pero sa sandaling kailangang-kailangan ka niya, trinaydor mo siya, tinatwa, iniwan, at pinabayaan.  Tapos namatay po siya.  Ni hindi mo po naipaliwanag sa kanya kung bakit mo nagawa ang gayon sa kanya.  Ni hindi ka po nakahingi ng tawad.  Kaya nang inilibing siya, kasama po niyang nalibing hindi lamang ang mga sugat na pumatay sa kanya kundi pati ang pagtatraydor mo sa kanya, pagtatatwa mo sa kanya, pang-iiwan mo sa kanya, at pagpapabaya mo sa kanya.  Ngunit isang gabing madilim, habang konsensyang-konsensya ka sa mga kasalanan mo sa kanya, naka-lock ang pinto ng kuwarto mo at saradong-sarado ang mga bintana, bigla na lang pong lumitaw sa harap mo ang kaibigan mong ito.  Ano po ang gagawin mo?  Hindi ka kaya kumaripas nang takbo?

Pero nakangiting binati ka niya, “Peace tayo!”

Buung-buo po at walang kahit isang bahid ng pagka-agnas ng kanyang katawan ng kaibigan mong lumitaw sa harap mo.  Ni hindi po siya nangangalingasaw ng amoy-patay. Sa halip, maningning po ang kanyang katawan, mahalimuyak ang kanyang presensya, at ang tinig niya ay kahali-halina.  Hindi ka kaya magsisisigaw?

Pero sinabi niya sa iyo, “Tingnan mo ang aking mga kamay at mga paa; ako nga at wala nang iba pa.  Hawakan mo ako at tingnan may laman at buto ako.  Hindi ako multo.”

Kakaibang-kakaiba, taliwas na taliwas, at kabaliktarang-kabaliktaran po sa inaasahan mo ang nakikita at naririnig mo.  Kundi isang kalokohan ay kathang-isip lamang na hindi po pantunay na buhay ang nararanasan mo. Hindi maipaliwanag at magkahalong takot at tuwa ang nadarama mo.  Gusto mo po sanang magsalita pero walang boses na lumalabas sa iyo.  Hindi ka kaya himatayin?

Pero parang nagbibiro pa siya.  “May makakain ba diyan?  Kain tayo!” sabi niya sa iyo.

Hindi mo guni-guni ‘yan.  Si Jesus iyan.  Dinadalaw ka.  Binabati ka po Niya ng kapayapaan.  Inaanyayahan ka pong manalig at magsimulang muli.  At ginugulat ka po Niya para magising nang kumilos, magmahal, at gumawa rin ng mga himala sa pamamagitan ng pagmamahal na kumikilos.  Ang lahat po ng ito ay tutoo at hindi guni-guni lang.  Sa halip na gantihan tayo ni Jesus, pinatawad Niya po tayo.  Sa halip na parusahan tayo ni Jesus, minahal pa rin po Niya tayo.  Sa halip na multuhin tayo ni Jesus, binigyan pa rin po Niya tayo ng lakas-ng-loob.

Hindi po namatay si Jesus para ibulid tayo sa walang-katapusang pagsisisi, pagsisisihan, at paninisi.  Hindi po Siya nabuhay na magmuli para ikadena tayo sa walang-hanggang panghihinayang, sindak, at kawalang-kinabukasan.  Namatay po si Jesus para tayo ay mabuhay at mabuhay nang ganap.  Nabuhay Siyang magmuli upang tayo po ay lumaya at magpalaya ng kapwa.  Ano man ang nagawa nating pagkakasala at pagkakamali, mahal na mahal pa rin po tayo ni Jesus.  Gaano man kadilim ng ating kahapon, magniningning pa rin po ito kung tatanggapin natin ang liwanag ng magmuling-pagkabuhay ni Kristo.  Ang tagumpay ng Panginoon laban sa kamatayan ay tunay at ganap.  Ang magmuling-nabuhay na Kristo ay hindi likha ng malikot nating imahenasyon o guni-guning nasisindak ng ating mga pagkakamali at pagkakasala sa buhay.

Marami pa pong mga tao ang namumuhay sa anino ng kanilang mga nagawang masama. Marami pa po ang mga namumuhay sa takot at kawalang-pag-asa.  Marami pa pong gustong makabangon at makapagsimulang muli sana ngunit hindi makabangon-bangon kaya hindi makapagsimulang muli.  Utang-na-loob po natin kay Jesus na gawing Siyang tunay at hindi lamang guni-guni sa mga taong ito. Kapayapaan, kapatawaran, at lakas-ng-loob na magsimulang muli - ipadama po natin ang mga ito sa kanila.

Si Jesus po ay magmuling nabuhay - hindi iyan guni-guni!  Mabuhay na rin po tayong magmuli: huwag mabuhay sa guni-guni!

AN EASTER COMMUNITY: A COMMUNITY OF MERCY

Ikalawang Linggo ng Pasko ng Magmuling-Pagkabuhay ng Panginoon

Linggo ng Awa

Jn 20:19-31 (Gawa 4:12-35 / Slm 117 / I Juan 5:1-6)

Maliban sa pagpapakita kay Maria Magdalena noong umaga ng Pasko ng Magmuling-Pagkabuhay, wala na pong nasusulat sa Bibliya na pinagpakitaan ni Jesus nang isahan o solo.  Pansinin po ninyo, the Risen Christ always appears in the midst of His disciples.  Sa mga Ebanghelyo, pagkatapos po Niyang magmuling-nabuhay, si Jesus ay lumilitaw lamang sa gitna ng natitipong mga alagad.  Malinaw po ang layunin ng mga sumulat ng Ebanghelyo: makatatagpo natin ang magmuling-nabuhay na Kristo sa ating kinabibilangang community. Kaya kahit ano pang kapintasan ng community natin, hanapin po natin Siya roon!

Tingnan po ninyo si Tomas: hindi lamang sa hindi siya makapaniwala na si Jesus ay magmuling-nabuhay, ayaw niyang maniwala!  Absent po kasi siya sa community niya nang unang magpakita si Jesus sa mga alagad pagkatapos Niyang magmuling-mabuhay. At dahil wala nga siya sa community, hindi nakita ni Tomas si Jesus.

Tayo po ba, lagi ba tayong present sa community natin?  Naku, baka lagi po tayong absent ha!   At hindi po basta kung anong community lang, kundi ang Christian community natin. Ang Christian community natin ay yaong ang sambayanan na kung saan tinawag at hinirang tayo ni Jesus upang mag-ugat, umusbong, lumago, at mamunga nang masagana. Kapag lagi po tayong absent sa Christian community natin, may mga biyayang dapat sana nating natanggap kung naroroon lamang sana tayo pero hindi natin natatanggap kasi palagi tayong wala. At sayang din naman po ang mga biyayang natatanggap sana ng mga kapatid natin sa community pero, dahil absent tayo nang absent, hindi ito makarating-rating sa kanila.  Nakakalungkot po kasi para sa marami bale-wala lang ito. Nagdadahilan pa nga po ang iba: “Ako lang naman ang wala eh; hindi na nila 'yun  mapapansin."  O kaya, "Ngayon lang naman ako uma-absent. Bakit si ganito, si ganun, mas madalas wala?” Tandaan po natin, hindi  agad nakatagpo ni Tomas si Jesus kasi absent siya nang magpakita si Jesus sa mga alagad!

Balikan po natin sandali ang kuwento ni Maria Magdalena at ng dalawang alagad na naglakbay patungong Emmaus.

Nag-iisa nga po si Maria Magdalena sa pribilehiyong pagpakitaan ni Jesus nang solo pagkatapos ng magmuling-pagkabuhay. Ngunit sa Jn 20:17, nang simulang hawak-hawakan ni Maria Magdalena si Jesus, sinabi po ng Panginoon sa kanya, “Huwag mo Akong hawakan… . Sa halip, magpunta ka sa Aking mga kapatid… .” Malinaw na bagamat nagpakita si Jesus kay Maria Magdalena nang sarilinan, ang pakay pa rin ng Panginoon ay ibalik si Maria Magdalena sa kanyang community. At hindi lamang po siya basta-basta pinababalik ng Panginoong magmuling-nabuhay sa kanyang community, bagkus pinagkatiwalaan pa siya ng napakahalagang misyon: “… at sabihin mo sa kanila… ” wika ni Jesus kay Maria Magdalena. Pinabalik po ni Jesus si Maria Magdalena bibit ang misyong dapat niyang tupdin para sa community: ang magpatutoo sa magmuling-pagkabuhay. Kaya nga po si Maria Magdalena ang tinaguriang unang misyonero ng magmuling-pagkabuhay ng Panginoon, at, kapuna-puna rin po na si Maria Magdalena ang misyonero sa mga apostol.

Kung ikaw ay napapawalay sa iyong community, baka pinababalik ka na po ng Panginoon. Baka ikaw po ang hinihintay Niyang misyonero ng magmuling-pagkabuhay sa sarili mong community. Kuntento ka na ba na nakita mo ang Panginoon sa kung saan at sa kung sino, at ngayon ay ayaw mo nang balikan ang community mo? Ilan po kaya rito ang mga hindi tagarito sa parokyang ito? Hala, bumalik na kayo sa parokya ninyo. Ilan kaya naman po kaya ang mga tagarito pero nasa ibang parokya? Hala, gumawa tayo ng mabuting dahilan para bumalik na sila.

Ang dalawang alagad naman na naglalakbay patungong Emmaus – kahit pa dadalawa lamang sila, munting community na rin sila, hindi po ba?  Nakita rin po nila ang Panginoon, bagamat huli na nang makilala nila Siya. Ngunit, ayon po sa Lk 24:32, matapos nila makilala si Jesus sa paghahati ng tinapay, nawala Ito sa kanilang paningin at naitanong nila sa isa’t isa, “Hindi ba nag-uumapoy ang ating mga puso habang kinakausap Niya tayo sa daan at ipinaliliwanag ang Mga Banal na Kasulatan sa atin?” At para nga pong hindi lang mga puso nila ang nag-umapoy dahil, parang napaso sa kanilang pagkakaupo, nagmamadali silang tumakbo pabalik sa community nila sa Jerusalem. Ang community na iniwan nila ay binalikan nila.  Ang community na tinatakasan nila ay muli nilang niyakap matapos mag-umapoy ang kanilang mga puso. Sinabi ni San Juan Pablo II sa kanyang kahuli-hulihang Apostolic Letter na pinamagatang “Mane Nobiscum, Domine” o “Stay With Us, Lord” – ang mga kataga sa paanyaya sa Panginoon ng dalawang alagad sa Emmaus – na nawala na raw ang Panginoon sa paningin ng mga alagad na yaon dahil hindi na raw po nila kailangan pang makita Siya sapagkat Siya ay nasa sa puso na nila. Si Jesus ay hindi lamang magmuling-nabuhay mula sa libingan, magmuli rin po Siyang nabuhay sa puso ng Kanyang mga alagad.

Nang makabalik na sila sa kanilang community, ayon sa Lk 24:34, sinalubong daw po ang dalawang alagad na ito ng masayang bati: “Tutoo nga! Binuhay nang magmuli ang Panginoon at nagpakita Siya kay Simon.” Wala nang sumbatan. Wala nang sisihan. Wala nang insultuhan. Wala nang pagpapalitan ng maaanghang na salita. Wala nang bintangan. Ang lahat po ay natuon kay Jesus at sa Kanyang magmuling-pagkabuhay. At dahil kay Jesus nakatuon ang lahat, nalampasan po nila ang anumang namagitan sa kanila at ang kanilang community ay pinagpanibago rin ng magmuling-pagkabuhay ni Jesus. Community pa rin, hindi po ba? Ganyan po ang Easter people!  Ganyan ang Easter community.

Easter people po ba tayo? Easter community po ba ang ating parokya, ang kinabibilangan nating church organization, ang ating liturgical ministry, ang ating mga tinatawag na covenanted community? Si Jesus po ba talaga at ang Kanyang magmuling-pagkabuhay ang nagbubuklod sa ating community o pinagbubukud-bukod na tayo ng galit, inggit, sama ng loob, asar, poot, hinanakit, tampo, at pagsususpetsa? Sa halip na makibuklod tayo, baka naman po bukod tayo nang bukod.  Talaga po bang nagkakaisa tayo kay Jesus o may pinagkakaisahan tayong tao o grupo, pero tingin pa rin natin sa sarili natin ay Easter People tayo?  Ay, maling-mali po!  Kung tunay ngang pinag-uumapoy ni Jesus ang ating puso, hindi kaya dapat ay napakaalab at napakadalisay nating magmahal; sapagkat ang apoy ay nakapagpapainit at nakalilinis. At hindi po porke maalab ay dalisay ha, at hindi rin porke dalisay ay maalab na; kaya dapat sabay nating pagsikapang maalab at dalisay tayong magmahal.

Sa lupang ibabaw, wala pong perfect community ngunit, sa kabila noon, minamarapat pa rin ni Jesus na makita, makilala, makatagpo, at maranasan natin Siya sa ating community. And Jesus does not only give us an experience of His resurrection in our community but also for our community, so that having met Him in our community we may strive to make our community more and more a community of Easter people. Thus, our community should both express and nourish our Easter experience. Otherwise, we may call our community anything except a Christian community.

Napakamakahulugan po na sa Ikalawang Linggo ng Pasko ng Magmuling-Pagkabuhay ay ipinagdiriwang din natin ang Linggo ng Awa o Mercy Sunday. Ngayon po ay kapistahan ng Divine Mercy o Mabathalang Awa. Kabilang po sa panawagan ng kapistahang ito ay ang  pagsikapan nating gawing sambayanan ng awa ang ating community. Ang awang ito ay kailangang pong maipadama natin hindi lamang sa pamamagitan ng pagiging mapagpatawad kundi pati rin sa pagiging mapagmalasakit natin sa isa’t isa at maging sa mga hindi kabilang sa ating community. Ang patunay na tayo nga po ay Easter people ay nasa ating pagiging isang merciful community. Sa pamamagitan po ng personal at sama-samang pagsisikap nating isabuhay ang pagkamaawain, pagkamahabagin, at pagkamapagmalasakit sa kapwa, marami pang mga Tomas ang makatatagpo, makakikilala, at makasasampalataya kay Jesus na magmuling-nabuhay.

We are an Easter people. We are an Easter community. And so, we must be a merciful community, too.

Wala nga si Jesus sa libingan. Nasaan Siya? Nasa merciful community!

MAGANDANG BUHAY!

Pasko ng Magmuling-Pagkabuhay

Jn 20:1-9 (Gawa 10:34, 37-43 / Slm 117 / 1 Cor 5:6-8)

Magandang buhay po sa inyong lahat!  Iyan po yata ang usong pambati ngayon.  Napakadalas ko na pong marinig ito at makailang beses na rin akong nabati nang ganito.  Magandang buhay po muli sa inyong lahat!

Mapa-umaga, tanghali, o gabi, magandang buhay nga po sa inyong lahat.  Iyan naman po talaga ang ibig sabihin natin kapag bumabati tayo ng magandang umaga o magandang tanghali o magandang gabi, hindi ba?  Ninanais po natin ang isang magandang buhay para sa binabati natin.  Hinahamon din po natin siyang gawing higit pang maganda ang buhay niya at ng kanyang kapwa.  Ang magandang buhay ay pangarap at misyon nating lahat.

Ano nga po ba ang magandang buhay?

Ang magandang buhay ay hindi po buhay ng taong maganda.  Maraming magaganda nga pero pangit naman po ang pamumuhay, hindi ba?  Ang magandang buhay ay hindi po buhay ng taong mayaman.  Hindi po lahat ng mayaman ay maganda ang ikinabubuhay, hindi ba?  Ang magandang buhay ay hindi po buhay ng taong makapangyarihan.  Hindi po porke makapangyarihan ay ginagamit ang kapangyarihan para sa ikagaganda ng buhay ng iba, hindi ba?  Ang magandang buhay ay hindi po buhay na walang pagsubok, walang tiisin, walang kasalatan, walang kahinaan.

Ang magandang buhay ay buhay na maka-Diyos, buhay na para sa Diyos, buhay na nakatalaga sa Diyos, buhay na nag-uumapaw ng Diyos, buhay na mahalimuyak sa Diyos, buhay na inialay sa Diyos, buhay na tulad ng sa Diyos.  Ang magandang buhay ay buhay ng Diyos.  Palibhasa, ang Diyos po ang batayan natin ng kagandahan.  Mas malapit sa Diyos, mas maganda dahil mas malapit sa Kagandahan mismo.  Mas malayo sa Diyos mas pangit dahil mas malayo sa Kagandahang mismo.  Ang magandang buhay ay buhay po ng Diyos.  Ang magandang buhay ay ang pamumuhay po tulad ni Kristo.

Sa sariling kakayahan, hinding hindi po natin kayang makamit ang magandang buhay.  Sapagkat ang magandang buhay ay buhay nga po ng Diyos, tanging Diyos din lamang ang makapagbibigay sa atin ng buhay na maganda.  Maliban po sa buhay ng Diyos, pangit na ang lahat ng buhay.  Kaya nga po nag-uumapaw ang kagalakan at pasasalamat natin ngayong Pasko ng Magmuling-Pagkabuhay ni Kristo, sapagkat sa pamamagitan ng Kanyang magmuling-pagkabuhay, naipagkaloob sa atin ni Jesus ang buhay ng Diyos, ang tunay na magandang buhay.  Sa Kanyang magmuling-pagkabuhay, binabati po tayo ng Panginoon.  Sinasabi Niya sa atin: “Magandang buhay!”  Ibinibigay Niya sa atin: Magandang buhay!  Isinusugo Niya tayo: Magandang buhay!  Ang bati, kaloob, at atas sa atin ni Jesus na magmuling-nabuhay ay “Magandang buhay!”

Dahil sa magmuling-pagkabuhay ni Jesus, tayo po ay naging “Bayan ng Magandang Buhay”.  Isabuhay po natin ang magandang buhay na magmuling-pagkabuhay ni Kristo.  Huwag po sanang manatiling pagbati lamang para sa atin ang “Magandang buhay”; sa halip, ito po sana ang tunay na maging buhay at pamumuhay natin.  Ito rin po sana ang maging layunin natin sa buhay: ang gawing maganda ang buhay ng ating kapwa, lalong lalo na po ang buhay ng mga maralita.  Sana po, kung paanong hinanap ni Maria Magdalena si Jesus, hanapin din natin ang mga dukha: huwag na po nating hintaying sila pa ang lumapit sa atin; lapitan natin sila.  May ilan sa kanila ang lapit nang lapit pero higit pa pong marami ang hindi makalapit-lapit sa atin, nahihiyang makihalubilo sa atin, nagdadalawang-isip kumausap sa atin, nanliliit tumabi sa atin, natatakot makiusap sa atin.  Sana po, kung paanong nag-alala si Maria Magdalena sapagkat nawawala si Jesus, mabagabag naman tayo kapag walang laman ang hapag ng mga dukha, kapag walang mapasukang maayos na trabaho ang mga nagnanais namang maghanap-buhay nang tama, kapag walang disenteng tirahan ang mga maralita, kapag walang nakikinig sa hinaing ng mahihirap, kapag walang nagsisilbing tinig para sa karapatan ng mga api, kapag walang Jesus na makita ang mga maliliit at minamaliit sa lipunan sapagkat walang nagmamalasakit sa kanila.  Kapag nawawala ang mga dukha sa pagtitipon natin bilang parokya, bilang iglesiya, bilang Bayan ng Diyos, mag-alala rin po sana tayo, tanungin kung bakit, at sunduin natin sila.  Sana po, kung paanong nagmamadali sina Simon Pedro at Juan para puntahan si Jesus, magmadali rin naman tayo kapag kapakanan ng mahihirap ang kailangan nating pagtuunan.  At sana rin naman po, katulad ni Juan, kapag nakita ng mga dukha ang pagsisikap nating tulungan silang gumanda ang buhay nila, maniwala silang si Jesukristo ay nabuhay ngang magmuli.  Magagawa natin ito sapagkat, sa pamamagitan ng Kanyang magmuling-pagkabuhay, pinagkalooban na po tayo ni Jesus ng magandang buhay.

Magandang buhay po sa inyong lahat!  Magtulungan po tayong pagandahin ang buhay ng ating kapwa.

HUMAYO!

Bihilya ng Pasko ng Magmuling-Pagkabuhay

Mk 16:1-7

Nitong nagdaang Kuwaresma, sama-sama po tayong naglakbay bilang mga alagad ni Jesukristo.  Noong Unang Linggo, sumama po tayo sa Kanya sa ilang at tinuruan Niya tayo ng katapatan sa Diyos.  Nang Ikalawa naman po, sumunod tayo sa Kanya sa tuktok ng bundok at ipinakita Niya sa atin ang Kanyang kaluwalhatian bilang Anak ng Diyos; kaya’t dapat natin Siyang pakinggan.  Pagsapit ng Ikatlong Linggo ng Kuwaresma, nakigulo tayo sa Kanya sa Templo at ninais din po nating magkaroon tayo ng kaalaban para sa Ama na tulad ng sa Kanya.  Ang Ika-apat ng Linggo naman po ay higit tayong lumapit sa Kanya na Siyang Liwanag na pumawi sa kadilimang bumabalot kay Nicodemus.  Noong Ikalima, isinama Niya po tayong mahulog sa lupa at hinamon tayong mamatay sa sarili upang maging mabunga para sa kapwa.  Pagdating ng Linggo ng Palaspas ng Pagpapakasakit Niya, maringal po nating ipinagdiwang ang ating pagiging mga alagad Niya: sumunod po tayo sa Kanya, hindi sumalubong sapagkat ang alagad ay tagasunod at hindi tagasalubong.

Natapos ang Kuwaresma noong Huwebes Santo at nagsimula naman po ang Paschal Triduum.  Subalit nagpatuloy pa rin po ang ating paglalakbay nang kasama si Jesus.  Sinundan po natin Siya sa Silid sa Itaas, dumulog sa Kanyang hapag, at nakisalo sa Kanyang hapunan.  Binigyan po Niya tayo ng halimbawa ng mapagkumbaba at mapagmahal na paglilingkod nang hugasan Niya ang mga paa ng Kanyang mga alagad.  Hindi raw pong sapat na sundan lamang  natin Siya.  Wika Niya, “Sundin ninyo Ako: magmahalan kayo.”

Nang matapos ang hapunan, sumama po tayo kay Jesus sa Hardin ng Gethsemani.  Nagtanod po tayo at nanalangin hindi lamang kay Jesus kundi kasama rin Niya.  At nang dumampi ang halik ni Judas sa Kanyang pisngi at dakpin Siya ng mga kawal ng mga punong saserdote at matapyas ni Simon Pedro ang tenga ng isa sa mga kawal, naroroon din po tayo, kasama pa rin ni Jesus.  Mula sa Hardin ng Gethsemani patungong Sanhedrin patungong pretoryo ni Pilato patungong palasyo ni Herodes at pabalik sa harap ni Pilato, sinundan-sundan pa rin po natin si Jesus.

Nang bagtasin na po Niya ang daan patungong Kalbaryo, pasan-pasan ang krus, kasunod pa rin po tayo ni Jesus.  Ang lahat ng mga aral na ating natutunan sa ating paglalakbay bilang alagad Niya – katapatan sa Ama, pakikinig sa Kanyang Bugtong na Anak, kaalaban para sa Diyos, paglapit sa Liwanag, pagsasakripisyong nakapagbibigay-buhay sa iba, at paglilingkod nang buong pag-ibig at kababaang-loob, pagsunod sa Kristo – ay nilagom po ng paglalakbay ni Jeus sa daan ng krus.  Para sa tunay na nagsisikap mamuhay bilang alagad ni Jesus, ang daan ng krus ay hindi maiiwasang paglalakbay kung paanong ang pagtatakwil sa sarili at pagpasan sa krus ay hindi maaaring tanggihan ng taong wagas na nagnanais sundan at sundin Siya.  Nakatayo sa paanan ng krus, si Mariang ina ni Jesus at si Juan na pinakamamahal Niyang alagad ay mga halimbawa para sa atin pagiging alagad ni Kristo.

Nagsikap din po tayong huwag iwan si Jesus samantalang Siya ay nakabayubay sa krus.  Kung paaanong nakapako sa krus ang ating Panginoon, nakapako naman sa Kanya ang ating tingin sapagkat gayun nga ang buhay ng tunay na alagad ni Kristo.  Sinundan natin ang bawat pangyayari ng mga huling sandali ng Kanyang buhay, sinalo at pinagnilayan ang pitong huling wika na namutawi sa Kanyang mga labi hanggang sa Siya ay tuluyan nang malagutan ng hininga at pumanaw.  Wala po tayong masabi: tahimik na pananatili sa tabi ng inang nagluluksa ang naging pakikiramay natin.

Nang ibaba na po sa krus ang Kanyang walang-buhay na katawan hanggang sa ito ay maihimlay sa libingang hiram, sinundan pa rin natin si Jesus.  Sumama po tayo sa Kanya magpahanggang libingan kung paanong sumama tayo sa Kanya sa ilang, sa tuktok ng bundok, at sa Templo.  Kung noong paglalakbay natin ng ika-apat na Linggo ng Kuwaresma ay nabalot tayo sa kadiliman, kasama ni Nicodemus, nang ilibing ang bangkay ni Jesus ay nabalot naman tayo ng nakabibinging katahimikan, kasama ni Maria at ng iba pang mga alagad.  At kasama rin nila, tayo ay naghintay sa katuparan ng Kanyang pangako: ang Kanyang magmuling-pagkabuhay.

Ngayong gabing ito – ang gabi ng mga gabi, ang bihilya ng mga bihilya – naglakbay po muli tayo.  Naglakbay tayo mula sa kadiliman patungong kaliwanagan, mula kamatayan patungong magmuling-pagkabuhay.  Nababalot sa kadiliman at katahimikan, sa sinag ng iisang kandila ng Paskwa, nilakbay po nating muli ang kasaysayan ng paglilikha, pagliligtas, at pagmamahal sa atin ng Ama ni Jesus.  At habang papalapit tayong muli sa pinaglibingan kay Jesus, tanong din po natin ang tanong ng mga kababaihan sa Ebanghelyo: “Sino kaya ang ating mapakikiusapang magpagulong ng batong nakatakip sa pintuan ng libingan?”  Subalit binulaga tayo hindi lamang ng bukas na puntod kundi ng libingang walang-laman.  Si Jesus ay magmuling-nabuhay, aleluya!

Subalit kung akala natin ay tapos na ang ating paglalakbay, nagkakamali po tayo.  “Humayo kayo at sabihin ninyo,” wika ng lalaking nasa libingan ng Panginoon.  Simula pa lang pala ito!

Humayo at sabihin.  Ang paglalakbay ng alagad ay dapat na maging paglalakbay ng saksi.  Hindi po tayo dapat manatili sa libingan.  Hindi po tayo dapat tumigil sa paglalakbay.  Hindi po tayo dapat manahimik.  Hindi po tayo dapat magsawalang-kibo.  Tayo ay mga saksi, mga misyonero ng magmuling-pagkabuhay ni Kristo.  Sa ating katauhan, nagpapatuloy si Jesus sa paglalakbay upang ipamalita sa salita at gawa ang pag-ibig ng Diyos sa lahat ng tao.  Hindi na lamang Niya tayo kasama; nananahan na Siya sa atin.  Hindi na lamang po natin Siya sinusundan; tinutularan na natin Siya.

Humayo po tayo at dalhin natin si Jesus sa mga taong hindi pa nakaririnig at nakapananalig sa Kanya.  Humayo po tayo at ipadama natin si Jesus sa mga taong manhid na sa karanasan ng wagas na pag-ibig ng Diyos.  Humayo po tayo at akitin sa liwanag ni Kristo ang mga namumuhay sa kadiliman ng kasalanan.  Humayo po tayo at ipunlang muli sa puso ng ating mga kapwa-tao ang tiwala sa Diyos sa pamamagitan ng pagsisikap nating maging karapat-dapat sa kanilang pagtitiwala.  Humayo po tayo at ipamalas ang habag at malasakit ni Kristo na una na Niyang ipinakita sa atin.  Humayo po tayo at sabihin sa lahat na buhay si Jesus: nabubuhay Siya sa bawat-isa sa ating mga tumanggap ng Binyag.  Humayo po tayo at magsikap na maging katulad ni Jesus.

Nagtapos po ang Kuwaresma noong Huwebes Santo, ngunit hindi ang ating paglalakbay. Patapos na rin po ang Paschal Triduum at simula na ng Easter season, pero hindi pa tapos ang paglalakbay natin – nagsisimula pa lang ito!  Magpatuloy po tayo sa paglalakbay nang may matibay na pananalig na kasa-kasama natin si Jesukristong magmuling-nabuhay magpahanggang katapusan ng panahon.  Amen.

HAPAG NG PANGINOON

Banal na Misa ng Hapunan ng Panginoon sa Takipsilim

Jn 13:1-15 (Ex 12:1-8, 11-14 / Slm 115 / 1 Cor 11:23-26)

Sa tahanang aking kinalakhan, lagi pong banal ang hapag.  Lagi po itong nagsisimula at nagtatapos sa panalangin; kaya kailangang maghintayan ang isa’t isa.  Kapag umupo na ang tatay ko, dapat sumunod ka na – isang beses ka lang niya ipatatawag; sa ikalawa, siya na po mismo ang tatawag sa iyo.  Hindi rin puwedeng tumayo hangga’t may kumakain pa.  Sabi ng tatay ko, kapag kumakain para raw pong nagdarasal.  Puwedeng kumanta habang naliligo, pero hindi po kapag kumakain.  Bawal mangalumbaba sa hagdanan, pero mas lalo na po sa hapag.  Kahit kailan hindi dapat mag-aaway, pero higit sa lahat kapag kumakain.  Bawal ding maglalapag ng pera sa hapag-kainan; pero mas lalo pong bawal walisin ang pagkaing nahuhulog sa sahig.  Sabi po ng tatay ko, dapat puluting isa-isa ang mga mumo sa sahig sapagkat mga grasya raw po iyon ng Diyos.  At ang kinuha mong pagkain, dapat mong ubusin; kaya huwag takaw-mata: kumuha lang ng kaya mong ubusin.  Kasalanan daw po ang mag-aksaya ng pagkain hindi lang dahil pawis at dugo ang pinuhunan dito kundi dahil din napakaraming mga taong hindi kumakain.

Sagrado ang hapag.  Grasya ang pagkain.  Nananalangin ang nagsasalu-salo.

Ngayong gabing ito, ipinagdiriwang po natin ang pinakasagradong hapag: ang hapag ng Huling Hapunan ng Panginoon.  Tatanggapin po nating muli ang di-malirip na grasya ng pagkain sa hapag na ito: ang mismong Katawan at Dugo ng Panginoon.  At tayo pong mga dumudulog sa sagradong hapag na ito at magsasalu-salo sa grasya ng pagkain sa hapag na ito ay nananalangin sa pamamagitan ni Kristo, kasama Niya, at sa Kanya.  Ito po ang ating hapag ng buhay, ang pagkaing nagbibigay-buhay, at ang panalanging siyang buhay nating lahat: ang Banal na Eukaristiya.

Nitong nagdaang mga Linggo ng Kuwaresma, sumama po tayo kay Jesus sa napakamasalimuot at nakapapagod na paglalakbay.  Noong Unang Linggo, sumama po tayo kay Jesus sa ilang: katapatan.  Noon pong Ikalawang Linggo ng Kuwaresma, sumunod po tayo kay Jesus paakyat ng bundok: kaluwalhatian.  Pagsapit po ng Ikatlong Linggo, pinasok po natin ni Jesus ang Templo: kaalaban.  Nang Ika-apat naman ay lumapit tayo sa Liwanag mismo na si Jesukristo: kaligtasan.  Noon naman pong Ikalimang Linggo ng Kuwaresma, isinama tayo ni Jesus na mahulog sa lupa at hinamon Niya tayong mamatay sa ating sarili: sakripisyong nagbibigay-buhay sa iba.  At nang nakaraang Linggo, ang Linggo ng Palaspas ng Pagpapakasakit ng Panginoon, hindi po natin sinalubong si Jesus; bagkus, sinundan pa rin natin Siya: pag-aalagad.

Ngayong takipsilim na ito, napakalapit na pong magwakas ang paglalakbay ni Jesus.  Bilang na bilang na ang Kanyang mga oras.  Abalang-abala na ang mga kampon ng kadiliman at, parang mga asong ulol, naglalaway na ang mga nagplanong iligpit Siya.  Isa-isa na pong nababaklas ang hanay ng Kanyang mga kaibigan.  Naghihintay na para sa Kanya ang Golgotha at sabik na sabik na ang krus para yakapin Siya.  Sasama pa po ba tayo kay Jesus?  Susunod pa rin po ba tayo sa Kanya?  Susundin pa ba natin Siya?

Ito po ang utos Niya: “Nauunawaan ba ninyo kung ano ang ginawa Kos a inyo?  Tinatawag ninyo akong Guro at Panginoon, at tama kayo, sapagkat ako nga.  Kung Akong Panginoon ninyo ay naghugas ng inyong mga paa, dapat din kayong maghugasan ng paa.  Binigyan Ko kayo ng halimbawa at ito’y dapat ninyong tularan.”  Sinusunod po ba natin ito?  Sinusundan po ba natin ang halimbawang ito ni Kristo?

Usung-uso po ngayon ang foot spa.  Pero luho ito: hindi lahat ng tao ay may kakayahang magpa-foot spa.  Minsan, kapag nadadaan po ako sa labas ng mga spa-spang iyan, natatanong ko sa sarili, “Iyon mga nagi-spa, nakapagpapa-spa rin kaya?  Si Madame na mahilig magpa-foot spa, lalamasin at mamasahehin din kaya ang mga paa ng mga hindi niya kaanu-anro para lang may maipantawid-gutom sa mga anak niya?”

Noong panahon ni Jesus, hindi po luho ang paghuhugas ng paa.  Sadyang kailangan po ito ng mga paang maalikabok.  Kaya nga bago dumulog sa hapag, hindi lang po mga kamay ang hinuhugasan kundi mga paa rin.  Subalit ang naghuhugas ng mga paa ng mga dumudulog sa hapag ay ang mga alipin ng may-ari ng bahay.  At kung maraming alipin ang may-ari ng bahay, ang paghuhugas ng mga paa ay gawin ng pinakamababang alipin.  Hinugasan ni Jesus ang mga paa ng Kanyang mga alagad: si Jesus ay hindi lamang Lingkod; si Jesus ay Alipin.  Sa taong mahal na mahal mo, mamatamisin mo sigurong paalipin.  Pero sa mga Judas sa buhay mo, paaalipin ka ba?  Naroon pa po si Judas sa hapag nang hugasan ni Jesus ang mga paa ng mga alagad.  Ang paghuhugas ng paa ay obligasyon ng aliping walang kalayaan; ngunit ang magpaka-alipin ay pinagpasiyahang handog ng malayang pag-ibig.

Ang bawat hapag ay sagrado.  Ang pagkain ay grasya ng Diyos.  Ang mga nagsasalu-salo ay nananalangin habang kumakain.  Sinundan po natin si Jesus patungo sa hapag na ito.  Siya po mismo ang pagkaing walang-kapantay na biyaya ng Diyos.  Nakikisalo po tayo sa Kanyang pananalangin at pag-aalay ng buhay – isang buhay ng paghuhugas ng mga paa nang buong kababaang-loob at pagmamahal.

Sa pagdulog po natin sa hapag ng Panginoon, huwag nating tatalikuran ang hapag ng mga dukha.  Magkusa po tayong magbahagi sa mga kapus-palad.  Mahal na mahal sila ni Jesus.  Sinabi ni Papa Francisco, hindi raw po natin mauunawan si Jesus nang nakahiwalay tayo sa mga maralita.

Sa pagsasalo natin sa hapunan ng Panginoon, huwag po nating kalilimutan ang hapunan ng mga mahihirap.  Huwag tayong magpakabusog hanggang may taong hindi kumakain, hindi makakain, o hindi pinapakain.  Nabasa ko po minsan, may sapat daw po ang daigdig para sa pangangailangan ng lahat ngunit hindi para sa kasakiman ng iilan.  Matuto po tayong dumamay nang bukas-palad at wagas.  At kung may mga dukhang hindi makadulog, sanhi ng iba’t ibang kadahilanan, dalhin po natin sa kanila ang ating pinagsasaluhan.  Huwag na po natin silang hintaying lumapit, umupo, at makisalo sa atin, sapagkat, kadalasan po, sila mismo’y nagdadalawang-isip makisalamuha sa atin.  Hanapin natin ang mga dukha; huwag tayong magpahanap sa kanila.

Sa pananalangin po natin sa Panginoon, huwag na huwag po nating ipagpapalit sa ating mabubuting debosyon at magagandang panata ang aktwal at maalab na pagmamalasakit sa mga maliliit at mga minamaliit ng lipunan.  Hindi po break sa paggawa ng kabutihan sa kapwa ang ating pananalangin; bagkus, ang pagkamapagmalasakit natin ang dapat ibinubunga ng ating pagiging madasalin.  Ang taong madasalin daw ngunit bingi sa panaghoy ng mga maralita, bulag sa paghihirap ng mga dukha, at manhid sa kalunus-lunos na karukhaan ng karamihan ay plastik maging sa harap ng Diyos.

Ngayong gabing ito, dala-dala po natin ang iba’t ibang kuwento ng ating kani-kaniyang buhay sa Hapunan ng Panginoon.  Sinundan po natin Siya at dito tayo sa sagradong hapag na ito humantong.  Sa pagsasalong ito, ang kuwento ng buhay ni Jesus at ang kuwento ng buhay natin nawa’y higit na maging magkatulad ngayon at magpakailanman.  Amen.