29 January 2011

THIS WORLD IS NEVER MEANT FOR ONE AS BEAUTIFUL AS YOU

Ikaapat na Linggo sa Karaniwang Panahon

Mt 5:1-12


Kilala n’yo po ba si Vincent Van Gogh? Kilala po siya ng maraming tao, lalo na ng mga mahilig sa paintings. Si Vincent Van Gogh ay isang Dutch artist na isinilang noong taong 1853 subalit siya ay nagpatiwakal noong taong 1890 sa Auvers, Francia. Malungkot po ang kanyang talambuhay. Sa kabila ng kanyang galing sa pagpinta, iisa lamang sa kanyang mga itinuturing ngayong obra maestra ang nabili noong nabubuhay pa siya. Alam po ba ninyo kung ilan lahat ng kanyang naipinta? Sa loob daw po ng sampung taon, humigit-kumulang siyamnaraan lahat. Marahil sa tindi ng iba’t ibang kabiguang naranasan niya sa buhay, si Vincent Van Gogh ay nagkaproblema sa kanyang pag-iisip kung kaya’t siya ay natira sa pagamutan ng mga may gayong kondisyon sa Saint-Remy-de-Provence sa bansang Francia. Doon po sa asylum ng Saint-Remy-de-Provence naipinta nitong si Van Gogh ang isa sa kanyang mga tanyag na obra maestra na pinamagatang “The Starry Night”. Hindi po kataka-taka kung bakit ang ipinamagat ni Don McLean sa napakaganda niyang awiting ito ay “Vincent”:

Starry, starry night.

Paint your palette blue and grey,

Look out on a summer's day,

With eyes that know the darkness in my soul.

Shadows on the hills,

Sketch the trees and the daffodils,

Catch the breeze and the winter chills,

In colors on the snowy linen land.


Alam ninyo, kung hindi sana siya nagpatiwakal, kahanga-hanga ang buhay nitong si Vincent Van Gogh. Sa pagnanais niyang italaga ang sarili sa paglilingkod sa ibang tao, sinubukan pala nitong si Van Gogh na mag-aral para maging ministro ng kanilang simbahan. Bago pa nga raw po siya nag-aral ng teolohiya at nagsanay sa pangangaral ng ebanghelyo sa Brussels, Belgium, isa na raw siyang lay preacher. Subalit, sa laking kabiguan niya, hindi raw po siya inirekomenda sa pagkaministro. Gayunpaman, sa pagkadalisay ng kanyang pagnanais na makapaglingkod sa kapwa, humayo siyang mag-isa bilang misyonero sa isang maralitang pamayanan ng mga minero. Sabi niya, ang karanasan daw niyang iyon ay nagbigay sa kanya ng tinatawag niyang “free course in the university of despair”.


Mahirap din si Van Gogh ngunit tinalikuran daw niya ang anumang mayroon siya upang makisalo sa buhay ng mga higit pang dukha kaysa sa kanya. Pinagtawanan daw siya dahil sa literal niyang pagsasabuhay sa Ebanghelyo. Subalit noon lamang naranasan na niya ang sukdulang pagdaralita at pangmamaliit ng kapwa tsaka niya napagtanto ang kanyang bokasyon sa pagiging isang pintor. Noon daw niya ipinasyang gawing sariling misyon ang paghatid ng konsolasyon sa mga tao sa pamamagitan ng kanyang makululay at magagandang pinta. Sa isang liham sa kapatid niyang si Theo, isinulat ni Van Gogh: “Who am I in most people’s eys? A nonentity, somebody who has no position in society and never will have. Very well then, I should want my work to show what is in the heart of such a nobody. This is my ambition which, in spite of everything is founded less on anger than on love.”


Napakalungkot po talaga ng talambuhay nitong si Vincent Van Gogh. Kaya nga po sa tindi ng pinagdaanan niyang kalungkutan, hindi na niya nakayanan at binaril niya ang kanyang sarili. Nakapanghihinayang talaga kasi po noon lamang patay na siya tsaka pinahalagahan ng sankatauhan ang kanyang mga pinta. Sa kanyang mga pinta, kahit ang pinakamaruming sulok ng buhay ay may kulay ng liwanag. Hindi man lamang niya nalaman, sa panig na ito ng buhay, na nagtagumpay nga siya sa pangarap niyang to show what is in the heart of such a nobody. Hindi pala siya nobody dahil sa pamamagitan ng kanyang mga pinta, hanggang ngayon ay napaglilingkuran niya ang sankatauhan. Sa ating panahon, ang isang pinta lamang na Van Gogh ay nagkakahalaga na ng milyun-milyong dolyares.


Nagkakaisa ang mga pagbasa natin ngayong Linggong ito sa pagtukoy sa mga hindi pinahahalagahan ng mundo. Nangungusap si Propeta Zephaniah sa mga aba at mabababang-loob: ang Diyos ang kanilang tanggulan at moog. Binabalaan naman po ni San Pablo Apostol ang mga Kristiyano sa Corinto na huwag maging mayabang sa kanilang karunungan sapagkat ugali ng Diyos na piliin ang sa palagay ng mundo ay kahangalan upang hiyain ang marurunong, at ang mahihina sa turing ng sanlibutan upang hiyain ang malalakas. (Sabihin sa katabi: “Huwag kang mayabang ha!”) Wika pa ng Apostol, pinipili ng Diyos “ang mga itinuturing ng mundo na hamak, walang-halaga, at walang-kabuluhan upang pawalang-halaga ang itinuturing na dakila ng sanlibutan.” Sa Ebanghelyo naman po, ibinibigay ni San Mateo ang hiyas ng kanyang Ebanghelyo: ang Beatitudes. Itinatampok ng Beatitudes ang mga minamaliit ng mundo at ipinahahayag kung paanong sa pamamagitan ng kanilang pamumuhay ay binibigyang-liwanag nila ang katotohanan ng Ebanghelyo ni Kristo Jesus. Sila nga, ang mga walang-sinasabi sa lipunan, sa mata ng Diyos, ang tunay na mga pinagpala, bagamat, sa mata ng mundo, ay minamalas.


Malas ka ba? (Tingnan ulit ang katabi. Sa palagay mo, tinabihan ka ng malas ngayon? Hinahabol ka ba talaga ng malas?) Naniniwala po ba kayo sa malas? Tutoo ang malas. Nillilikha natin ang malas. Hindi ito ibinabato sa atin. Bunga ito ng mali nating pamumuhay. Kaya minamalas dahil masama ang pamumuhay o mali ang pamumuhay o may kulang sa pamumuhay. Ibinibigay sa atin ni Jesus ang Beatitudes para hindi tayo malasin. Gusto n’yo po bang malasin? Sige, magbingi-bingihan kayo sa sinasabi ni Kristo sa Ebanghelyo. Pero kung away n’yong malasin, isabuhay natin ito upang, sa mata man ng mundo ay hindi tayo suwerte, sa mata naman ng Diyos, kayo ang tunay na pinagpala.


Suwerte ka ba? Sa tingin mo, ang katabi mo, sinuswerte ba? (Sabihin sa katabi: “Suwerte mo, nakatabi mo ako!”) Huwag tayong umasa sa suwerte. Manalig tayo sa biyaya ng Diyos. Ang kapalaran nating lahat ay ang maging mga pinagpala ng Diyos. Basahin natin ang Beatitudes ni Jesus at suriin natin ang ating ugali at pamumuhay kung kasama tayo sa mga tunay na pinagpala.


Ang sariling buhay ni Jesus ang pinakamahusay na komentaryo tungkol sa Beatitudes. Tinalikuran Niya ang kapangyarihan at katanyagang inaalok ng mundo. Siya ay mababang-loob. Nahapis Siya sa mga nagbubulag-bulagan sa pagsapit ng Diyos sa buhay nila. Nagutom din Siya hindi lamang para sa pagkaing nakapapawi sa hapdi ng sikmura kundi, higit sa lahat, para pagkamatuwid na dapat laging gawin. Mahabagin Siya at mapagpatawad. Dalisay ang Kanyang puso at buong-buo ito sa pagsasakatuparan ng Kanyang misyon maging sa mga panahon ng takot, sakit, at kamatayan. Hindi lamang Niya pinangarap at ipinagdasal ang kapayapaan, kumilos Siya para sa ikapaghahari ng kapayapaan at pagkakasundo. Subalit ano ang isinukli sa Kanya ng mundo?


Now I understand what you tried to say to me,

How you suffered for your sanity,

How you tried to set them free.

They would not listen, they did not know how.

Perhaps they'll listen now.


Ngunit sadya pong hindi magagapi ng masama ang mabuti, ng kasalanan ang kabanalan, ng kamatayan ang buhay, ng kamanhidan ng tao ang kasidhian ng pag-ibig ng Diyos sa kanya. Akala ng mundo, naitumba na niya si Kristo, ngunit si Kristo pa nga ang nakatindig magpahanggang ngayon. Akala ng mundo, minalas si Jesus, pero si Jesus talaga ang pinagpala. Ibinangon ng Diyos Ama si Jesus mula sa kamatayan. At kasama noon, ibinangon din ng Diyos ang lahat ng mga pagpapahalaga ni Jesus na sinasalamin ng Beatitudes. Kasama ni Jesus, babangon at itatampok ang mga nagsisikap tumulad sa Kanyang pamumuhay sa paggabay ng Beatitudes. At kung tayo nga iyon, hindi lang tayo sinuswerte; mapalad na mapalad nga tayo.


Si Vincent Van Gogh, nagpakamatay, nag-suicide, dahil hindi niya nakayanan ang lungkot ng pagturing sa kanya ng mundo. Sayang.


And when no hope was left in sight

On that starry, starry night,

You took your life, as lovers often do.

But I could have told you, Vincent,

This world was never meant for one

As beautiful as you.


Sasayangin ba natin ang pagkakatong maging mapalad? Hanggang suwerte-suwerte na lang ba tayo o sadya tayong malas?

19 January 2011

TINGNAN ANG PUSO, HINDI ANG MGA KAMAY

Miyerkules ng Ikalawang Linggo sa Karaniwang Panahon

Mk 3:1-6


Gusto mo bang malaman ang edad ng katabi mo? Tingnan mo ang mga kamay niya. Ikinikuwento ng mga kamay natin ang tunay na edad natin. At dahil hindi natin lagi maitatago ang mga kamay natin, isinisigaw nila sa lahat kung gaanong kabata pa o katanda na tayo.


Pero ang mga kamay ng lalaki sa sinagoga ngayong araw na ito ay tahimik tungkol sa kanyang edad. Hindi makapagkwento ang mga kamay ng lalaking ito tungkol sa kanyang tunay na edad. Maaaring simbata pa lamang siya nang diez y nueve años o maaari ring otchenta años na siya. Hindi normal ang kanyang mga kamay. Tuyot sila.


Samantalang itinatago ang tunay na edad ng lalaking tuyot ang mga kamay, hindi naman maikubli ang tunay na lagay ng puso ng mga Pariseong tumuligsa kay Jesus. Binabatikos nila si Jesus dahil pinagaling ni Jesus ang lalaking tuyot ang mga kamay sa araw ng Sabat. Dapat daw magpahinga si Jesus, huwag manggagamot. Sabat kasi. Araw ng Pamamahinga. Kung hindi siya gagamutin ni Jesus, makapagpahinga naman kaya si Jesus matapos tumambad sa Kanyang harapan ang isang taong nagdurusa? Ito talagang mga Pariseong kritiko ni Jesus, normal na normal ang kanilang mga kamay pero malubha na ang sakit ng mga puso. Hindi nga tuyot ang mga kamay nila, pero tuyung-tuyo ang kanilang mga puso. Masahol pa ang kanilang kalagayan sa nangangalingasaw na bangkay.


Ang ating Ebanghelyo sa araw na ito ay tugatog ng limang mga naunang tahasang tungalian sa pagitan ni Jesus at ng mga Pariseo. Sa Mk 2:7, inakusahan ng mga Pariseo si Jesus ng kalapastanganan sa Diyos dahil pinatawad ni Jesus ang kasalanan ng isang paralitiko. Sa Mk 2:16, binatikos ng mga Pariseo si Jesus dahil nakikisalamuha Siya sa mga maniningil ng buwis at mga kilalang makasalanan. Sa Mk 2:18, tinuligsa na naman ng mga Pariseo si Jesus kasi hinayaan Niya ang Kanyang mga alagad na umani ng trigo gayong araw ng Sabat. Ngayon naman, mainit uli ang kanilang mga mata kay Jesus dahil pinagaling Niya ang isang lalaking tuyot ang mga kamay sa araw ng Sabat.


Ano nga ba ang nagpapataas ng blood pressure ng mga Pariseo? Tahasang magkabaliktad kasi ang pananaw at ugali ni Jesus at ng mga Pariseo: tila baga napakamasunurin ng mga Pariseo sa Batas pero napakamanhid naman nila sa pangangailangan ng kanilang kapwa-tao, samantalang si Jesus naman ay napakainit ng pag-ibig sa kapwa habang tila binabale-wala Niya ang Batas. Subalit sa halip na mamatay sa stroke ang mga Pariseo, si Jesus ang pinapatay ng mga Pariseo sa krus. Gayunpaman, sa pamamagitan ng Kanyang mga latay, pinagaling Niya tayo, sa pamamagitan ng Kanyang kamatayan, ginamot ni Jesus ang puso – hindi lamang ang mga kamay – nating lahat. At sa Kanyang magmuling pagkabuhay, binuhay ni Jesus ang bawat pusong nasa labi ng imbing kamatayan.


Maaaring ikubli o kaya ay ibuko ng ating mga kamay ang ating tunay na edad. Subalit hindi maitatago ng ating mga puso ang katotohanan kung tayo ay buhay pa o patay na.


Buhay ka pa ba o patay na? Tingnan ang puso, hindi ang mga kamay.

16 January 2011

WALANG LOKOHAN!

Kapistahan ng Senor Sto. Nino

Mt 18:1-5, 10


Bakit po kaya kapag sinabing pista ng Senor Sto. Nino sa Maynila, dalawang lugar sa Maynila ang agad na pumasapok sa isip ng marami: ang Sto. Nino sa Pandacan at ang Sto. Nino sa Tondo. Pandacan – dahil po kaya sa salitang “pandak”? Ang mga nino ay maliliit na tao. Tondo – dahil po kaya sa kapuna-punang napakaraming mga bata sa Tondo? (Hindi pa po binibilang d’yan ang mga isip-bata na marami rin dito sa Tondo.) Bakit po kaya Pandacan at Tondo ang dalawang lugar na iniuugnay sa Senor Sto. Nino?


Siyempre, naririyan po ang pinaka-original sa kanilang lahat: ang Sto. Nino de Cebu. Ito ang imahe ng Nino Jesus na iniregalo ni Ferdinand Magellan kay Queen Juana na asawa ni King Humabon noong ang mag-asawang ito ay bininyagang Kristiyano. Nakaligtas sa disin sana’y tiyak na pagkawasak na sanhi ng Digmaang Pandaigdigan, ang imaheng ito mismo ay kasalukuyang nakalagak sa Basilika Minor ng Senor Sto. Nino sa Cebu at dinarayo ng hindi mabilang na mga deboto.


Naalala ko po na noong nag-aaral pa sa seminaryo, binigyan kami ng group assignment. Na-assign sa grupo namin ang pag-iimbestiga sa sinasabing mga sinasapian. Noong mga panahong iyon, may nababalitaang sinasapian daw ng Sto. Nino. Pinuntahan namin ang bahay ng naturang sinasapian daw ng Sto. Nino. Tinanggap naman po kami at nagpaunlak ng panayam ang sinasapian. Kahit noong panayam namin siya, boses bata pa rin siyang magsalita. Sabi po niya, siya raw ang Sto. Nino. Ayos naman po ang panayam, hanggang isa sa mga kagrupo kong may kapilyuhan ang nagtanong sa sinasapian ng ganito: “A, mawalang-galang po, maitanong ko lang po, kaano-ano naman ninyo yung Sto. Nino sa Pandacan at Tondo?” Boses bata, sumagot ang sinasapian, “Mga pinsan ko ‘yun!” Medyo natawa ang iba sa amin at nagtanong ulit ang pilyo kong kaklase, “E ‘yun pong sa Cebu?” “A, iyon ba?” sagot ng sinasapian. “Iyon ang kuya naming tatlo.” “Tol,” bulong ko po sa mga kasama ko, “uwi na tayo, lokohan na ‘to”.


Ito nga po marahil ang problema sa disin sana’y magandang debosyon sa Senor Sto. Nino: lokohan. Maraming panloloko at mga luko-luko. Maraming nanloloko at may mga nagpapaloko naman. Ang pagiging nino ni Jesus ay hindi panloloko, pero, parang niloko na rin ng marami ang misteryong ito ng Kanyang pagkatao. Binihisan o hinuhubaran ang imahe ni Jesus na bata at Sto. Nino de ganun, Sto. Nino de ganyan na raw po iyon. Halos lahat na po yata ng sektor sa lipunan ay may Sto Nino na kabaro nila (complete with props), hindi ba? Sto. Ninong Lagalag, Hubo, Busog, Natutulog, Sto. Ninong Pulis, Bumbero, Magsasaka, Mangangalalkal ng Basura, Doktor, Nars, at marami pang iba. Bakit po kayang Sto. Ninong Pari? At dahil nga po bata, kapansin-pansin na tila inuuto-uto pa ng ilang mga deboto (raw) ang Senor Sto. Nino: hinahainan ng pagkain at kendi, binibigyan ng mga barya, nilalagyan ng mga lobo at mga laruan. Meron pang mga sumasayaw na imahe at mga imaheng nagpapawis daw.


Ito po marahil ang ugat ng problema sa maraming deboto ng Sto. Nino: hindi na nila pinalaki si Jesus! Pinanatili na lang nilang bata. Mas madali po kasing pakitunguhan ang bata. Bigyan lang ng kendi, ayos na. Pangakuan ng pasyal, puwede na. Regaluhan ng laruan, okay na. Kaya po siguro, ganito rin ituring ng ilang mga deboto ang Sto. Nino. Parang sinusuhulan ang Nino Jesus. Parang inuuto. Nakikipaglaro raw sa kanila ang Sto. Nino. Nakikipaglaro nga ba o nilalaro nila?


Ang tunay na debosyon sa Sto. Nino ay hinaharap ang hamon ng paglago at pagiging ganap na tao. Ito ang mensahe ng napakagandang debosyong ito. Sinasabi ng debosyong ito na minsan si Jesus ay naging musmos din. Minsan. Hindi Siya nanatiling musmos magpakailanman. Si Jesus ay lumago, lumaki, at naging ganap na tao sa pagtupad sa kalooban ng Diyos Ama. At dahil ang debosyon ay pagtulad sa pinagdedebosyonan, ang tunay na deboto kay Senor Sto. Nino ay hindi nananatiling bata, hindi nagbabalik-bata, at hindi nag-iisip-bata. Sa halip, ang tunay na deboto kay Senor Sto. Nino ay laging pusong-bata.


Ito ang ebanghelyo natin ngayon Kapistahan ng Senor Sto. Nino. Ang pinakadakila sa kaharian ng langit, ayon kay Jesus, ay yaong nagbago at tumulad sa mga bata. (Sabihin po ninyo sa katabi n’yo: “Magbago ka na. Tumulad ka sa mga bata.”)


Ang bata ay hindi mayabang. Ang batang mayabang ay hindi isinisilang, nililikha siya ng kanyang kapaligiran. (Madalas pa nga ang mga nakatatanda ang nagtuturo sa batang magyabang.) Hindi mayabang ang bata kasi wala siyang maipagyayabang. Batid niya mula sa sariling karanasan na ang lahat ng meron siya ay tinanggap niya. (Everything is grace.) Kailangan niyang umasa sa iba para siya makakain, makapag-aral, makabili ng mga kinakailangan niya, makapunta sa iba’t ibang lugar, para siya mabuhay. Sadyang mahina ang bata. Nagiging malakas lamang ang bata sa tulong ng kanyang mga magulang at kapwa. Kailangan niyang umasa, maniwala, at magtiwala. Ito rin ang katangiang kailangan ng nais mapabilang sa Kaharian ng Diyos. Ang sinumang nais mapabilang sa Kaharian ng Diyos ay dapat laging umaasa, naniniwala, at nagtitiwala sa Diyos gaya ng isang bata sa kanyang magulang. Sa langit, walang matanda, lahat ay bata dahil lahat ay anak. (In heaven, we are always young because we are all children of one Father.)


Habang tumanda tayo, lalong nagiging mahirap na hamon sa atin ang pagpapakumbaba. Minsan napakayabang natin: “Mataas ang pinag-aralan ko kaya huwag mo akong mautus-utusan; mayaman ako kaya dapat V.I.P. (very important person) ang trato sa akin; ako ang leader kaya ako ang dapat na masunod; matanda na ako kaya huwag mo akong tuturuan.” May mga pagkakataong masyado tayong bilib sa ating sarili. Pero meron bang meron tayo na hindi natin tinanggap, gayong ang lahat naman talaga ay biyaya? Walang puwedeng maging utang-na-loob sa atin ang Diyos, pero minsan may lumapit sa akin na ang sabi, “Alam mo, Father, may tamo ako sa ‘yo.” “Bakit naman po? Pasensya na po kayo. Ano po bang nagawa ko ng hindi ninyo nagustuhan?” tanong ko sa kanya. Ito po ang sagot n’ya: “Hindi mo nabanggit ang pangalan ko nang magpasalamat ka sa Misa kanina. Hindi po ba nasabi sa inyong major sponsor ako sa proyektong ito?” Hindi po ako nagalit sa taong iyon. Hindi rin naman po ako nasaktan. Sa tutoo lang, naawa pa ako sa kanya. Bakit po kaya may mga taong gustong-gustong ipagsigawan sa buong mundo ang pagkakawanggawa nila? Ang nakakalungkot po, kahit mga taong-simbahan ay gumagawa nito. Wala silang pinagkaiba sa mga pulitiko na ipinipinta ang mga pangalan sa bawat proyektong dapat lang ay ipatupad nila dahil pinasusuweldo natin sila para gawin iyon. Akala nila dakila na sila. Maling-mali sila.


Ipinakikita sa atin ng Sto. Nino na ang tunay na kadakilaan ay nasa kapakumbabaan. Nagpakababa si Jesus sa pakikibahagi Niya sa ating pagkatao para maiangat tayo sa makabahagi sa Kanyang pagka-Diyos. Hindi mayabang ang Diyos (kahit may maipagyayabang naman talaga Siya). Bawal sa langit ang mayabang. Walang batang mayabang. Ang langit ay para lamang sa mga may pusong tulad ng sa bata. Ang langit ay para lamang sa mga pusong-bata, hindi para sa mga isip-bata.


Kung nakikipaglaro ka sa Sto. Nino, malamang isip-bata ka. Pero kung lumalago ka tulad ng Nino Jesus, pusong-bata ka nga. Kabilang ka sa pinaghaharian ng Diyos.


At wala ‘yang lokohan.

14 January 2011

SO, WHERE CAN WE BE SEEN?

Saturday of the 1st Week in Ordinary Time

Mk 2:13-17


One of the saddest human experience is the pain of being labeled. During the earthly life of Jesus, this is the lot of tax collectors. They were not only labeled but were actually looked down upon as social outcasts. All were extra careful not to mingle with them. But not Jesus.


Jesus freely mingled with tax collectors and other public sinners. He even chose one of them to be His close collaborator, to be more than a disciple but an apostle. He was Matthew.


The reason that Jesus gave for His frowned upon friendship with sinners and social outcasts can be easily understood even now: “The healthy do not need a doctor, sick people do. I came not to call the righteous, but sinners.”


Where should a doctor be found after all? In the midst of sick, right? Where must the Savior be seen? Where the lost is!


Now, as a disciples of Jesus, called to be more like Him, where are we found? So, where can we be seen?

08 January 2011

KAPILING, KAPILA

Kapistahan ng Pagbibinyag sa Panginoong Jesukristo

Mt 3:13-17


Sa simula po ng ating pagninilay ngayong Kapistahan ng Pagbibinyag sa ating Panginoong Jesukristo, linawin po natin agad ang isang bagay na baka po hindi malinaw sa karamihan. Ang pagbibinyag na naganap sa ating Panginoong Jesukristo ay hindi po katulad ng binyag na ating tinanggap.


Ang pagbibinyag na naganap sa ating Panginoong Jesukristo ay binyag ng pagbabalik-loob o “Baptism of Repentance”. Sa pagpunta ng mga tao kay Juan Bautista upang magpabinyag ipinahahayag nila ang kanilang pagsisisi sa kanilang mga kasalanan at pagbabalik-loob sa Diyos. Tanda pa lamang po iyon ng disposisyon ng kanilang pusong humihingi ng tawad sa Diyos para sa kanilang mga kasalanan. Ang kapatawaran ay wala po sa paglublob nila sa tubig ng ilog Jordan kundi sa mismong pagsisisi at paghingi nila ng awa sa Diyos. Sa madaling-sabi, hindi po sakramento ang binyag ni Juan Bautista.


Ang binyag na tinanggap naman po natin ay isa sa pitong sakramento ng Santa Iglesiya. Bagamat ito po ay tanda rin, ito ay mabisang tanda (efficacious sign), na ang ibig sabihin po ay sa mismong paglublob sa tubig o pagbuhos ng tubig sa binibinyagan, samantalang binibigkas ang tamang formula, talaga namang nalilinis sa kasalanan – original and actual sins – ang binibinyagan. Sa pamamagitan din ng sakramento ng binyag na ating tinanggap, tayo ay nagiging mga anak ng Diyos, kasapi ng katawang mistiko ni Kristo, at tagapagmana ng langit. Hindi po iyan ang pagbibinyag na naganap sa Panginoong Jesukristo.


Subalit kung ang binyag ni Juan Bautista ay tanda ng pagsisisi sa mga kasalanan at pagbabalik-loob sa Diyos, bakit nagpabinyag si Jesus sa kanya gayong walang kasalanan si Jesus at kailanman ay hindi Niya kayang gumawa ng anumang kasalanan? Ito rin nga po ang tanong ni Juan kay Jesus. Ang sagot po ni Jesus, iyon daw po ang hinihingi ng nararapat. Ano nga po ba ang nararapat na tinukoy ni Jesus?


Si Jesus ay emmanuel na ang kahulugan ay “sumasaatin ang Diyos”. Siya ang pagsasapiling ng Diyos sa atin. Kaya nga po Siya nagkatawang-tao. Kaya may Pasko. At ang Kanyang pagkakatawang-tao ay buong-buo, hindi hilaw, tunay na tunay. Bagamat nanatiling ganap na Diyos, si Jesus ay naging tunay na tao. Hindi Siya parang artistang umarte lang sa isang magandang pelikula. Nakibahagi Siya talaga sa ating pagkatao, maliban sa paggawa ng kasalanan. Pinasok Niya ang lahat ng ating karanasan bilang tao. At bagamat hindi nga po Siya nagkasala, nakibahagi pa rin Siya sa epekto ng kasalanan sa atin – naranasan din nga Niya ang pait ng kamatayan. Ang nararapat na tinukoy ni Jesus kung gayon ay ang gawing ganap ang Kanyang pakikiisa sa atin na mga makasalanan bagamat wala Siyang personal na kasalanan. Kung kaya’t maging Siya ay nagpunta kay Juan, nakipila sa mga makasalanan, at nagpabinyag kasama ng karaniwang tao. Si Jesus ay hindi lamang natin nakapiling; nakipila rin Siya sa atin. Kapiling nga natin si Jesus dahil kasama natin Siya sa pila. At hindi Niya ito ikinahiya.


Kapiling at kapila. Katulad at kaisa. Ganito tayo tinubos ni Jesus. Kung ang ating pagkakasala ay maihahalintulad sa pagkahulog sa imburnal, iniligtas tayo ni Jesus hindi sa pamamagitan ng paghila Niya sa atin. Sa halip, tumalon Siya sa imburnal at wari baga'y pinasan Niya tayo para tayo ay makaahon sa ating kinasadlakan.


Lapat na lapat ang pakikipagkapwa-tao sa atin ni Jesus. Dikit na dikit. Wala Siyang hinayaang mamagitan, maging ang Kanyang pagka-Diyos, sa pakikisalo Niya sa ating pagkatao. Tanging ang paggawa nga lamang ng kasalanan ang hindi Siya makabahagi sapagkat kailanman hindi makagagawa ng kasalanan ang Diyos. At si Jesus nga ay Diyos na tutoo. Walang pagkukunwari, walang kaplastikan, walang pagbabalatkayo – napakalapit nga ni Jesus sa atin.


Ganito rin ba ang ating pakikipagkapwa-tao, unang-una, kay Jesus mismo, at ikalawa, sa lahat ng tao? Lapat na lapat ba, tutoong-tutoo ba, ang ating pakikitungo sa isa’t isa?


Kitang-kita natin sa ginawa ni Jesus ang Kanyang kababaang-loob na sukdulan at dalisay. Litaw na litaw ang katangiang ito ni Jesus hindi lamang sa pakikipila Niya sa mga makasalanan kundi pati rin sa pagpaparaya Niya sa kalooban ng Diyos Ama. Ang kalooban ng Diyos Ama ang nararapat na tinukoy ni Jesus na dapat nilang tupdin ni Juan. At tinugon ng Diyos ang mapagparayang kababaang-loob ni Jesus: isang tinig mula sa langit ang nagsabi, “Ito ang aking Anak na pinakamamahal. Lubos Ko Siyang kinalulugdan.”


Ang kalooban po ba natin ay mababa at mapagparaya rin? Kung hindi, e tila mas mabuti pa sa atin ang mga kambing. Opo, ang mga kambing. Alam n’yo ba na ang kambing ay hindi lamang takot sa tubig? Hindi rin po sila marunong lumakad nang paatras. Kung kaya, kapag nagkasalubong ang dalawang kambing sa makipot na daan, wala ni isa sa kanila ang aatras, hindi dahil sa ayaw nilang umatras at magbigay-daan, kundi dahil hindi nga nila kayang umatras gustuhin man nila. Pero, maging mga kambing ay marunong magparaya: humihiga sila para makahakbang ang isa sa gitna ng katawan ng nakahiga. Sa gayong paraan nalulutas nila ang problema.


Meron po ba sa inyong unang hihiga para makaraan ang iba? Meron po ba ritong papayag na hakbangan ng iba? Kadalasan ang hinahakbangan natin ay ang mga patay bago ilibing, hindi ba? (At hindi na nga makapagrereklamo ang patay kahit ilan pa ang humakbang sa kanya.) Meron ba ritong magkukusang magparaya?


Bagamat ang pagbibinyag sa Panginoong Jesukristo ay hindi katulad ng binyag na ating tinanggap, hinahamon naman tayo nitong isabuhay ang mga pangako natin sa binyag. Ang nakakalungkot, alam ba natin ang mga pangako natin sa binyag? Kung alam po natin, nauunawaan ba natin talaga ang mga iyon? At kung nauunawaan nga po natin, isinasabuhay po ba natin nang lapat na lapat sa katotohanan at may mapagparayang kapakumbabaan tulad ni Jesus?


May tatlong paring nagbidahan. Pare-pareho ang naging problema nila: napakarami ng mga paniking namugad sa loob ng kanilang mga simbahan. Ang sabi ng isa, “Sa sobrang inis ko, bumili ako ng shotgun at pinagbabaril ko ang mga paniki sa simbahan ko. Namatay nga ang iba pero ang bilis pala nilang dumami, kaya, ayun, sankaterba na naman sila.” “Ako naman,” sabi ng ikalawa, “bumili ako ng maraming pesticides at ini-spray-an ko silang lahat. Nawala nang ilang buwan, pero nagsibalikan pa rin.” Ngingiti-ngiti ang ikatlong pari at sinabi, “Hay, naku, ang tatanga n'yo, Fathers. Wala kayong binatbat sa akin. Wala nang mga paniki sa simbahan ko.” “Talaga?” sabay na tanong ng dalawang pari na parang koro. “Anong ginawa mo?” Sumagot ang ikatlo, “Simple lang, pinagbibibinyagan ko sila. Ayun, magmula noon, hindi ko na sila ulit nakita sa loob ng simbahan.” Hindi po ba ganyan din ang marami sa ating mga Katoliko? Matapos mabinyagan, hindi na ulit nakita sa loob ng simbahan. Makikita mo na lang ulit ‘yan sa loob ng simbahan kapag nakahiga na sa loob ng kahon. Dati nga po KBL pa – kasal, binyag, at libing – ang tatlong beses na makikita mo ang maraming mga Katoliko sa loob ng simbahan. Pero ngayon po, pati nga kasal optional na. Paano tayo lalago sa pananampalatayang kinabinyagan sa atin? Paano tayo matututo kay Jesus para matulad sa Kanya? (Dito nga po sa ating parokya, pitumpung libong katao ang bilang natin, pero wala pa sa ikaapat na bahagi noon ang nagsisimba kahit man lamang sa araw ng Linggo. Hayan, tapos na ang Simbang Gabi, nagtago na ulit sila. Lalabas ulit sila -- kelan? Sa Ash Wednesday at sa Visita Iglesiya. Masakit mang tanggapin, karamihan sa atin na mga binyagan ay seasonal ang pagiging Katoliko.)


Tayo ay mga anak ng Diyos. Kaya nga po naging anak ng tao si Jesus para ang tao ay maging anak ng Diyos. Nakibahagi Siya sa ating pagkatao para nga po tayo ay makabahagi sa Kanyang pagka-Diyos. At gaya ng sinumang ama, kaligayahan ng Diyos na, tulad ng kay Jesus, tayo ay lagi Niyang kalugdan.


Kapiling natin si Jesus. Nakipila pa nga sa atin e!

04 January 2011

AHA!

Wednesday after Epiphany

Mk 6:45-52


The gospel today is evidently a continuation of yesterday’s. And it whispers something important as it ends: “they (the disciples) did not understand what the miracle of the loaves meant, for their minds were closed.” Aha! After all that earth-shaking dinner, the disciples still did not get it? Now we know why. Their minds were closed. So the miraculous, free meal was not meant to fill their stomachs only. It was not to be digested by their intestines alone. It was meant to satisfy the heart more than anything else. For it is the heart that opens the mind.


Whatever we love, we accept. Whoever we love, we open our minds to. It is the heart that opens the mind. It is not the mind that opens the heart. For if it is the mind that opens the heart, the beloved can easily be forgotten when the mind loses its faculty. But if it is the heart that opens the mind, love endures beyond what the mind can bear. It is the heart that opens the mind.


The minds of the disciples were closed because the food satisfied their physical hunger but the feeding failed to touch their hearts. The satisfaction, after all, is not in the eating but in the feeding. And because their hearts were not ignited, as it were, their minds remained in darkness where fear reigns.


“Courage! It is I! Do not be afraid,” the Lord Jesus called out to them who shudder at the thought that he whom they saw walking on the lake was a ghost. Did they eat too much that they thought they were seeing things? I remember how elders used to caution us when we were children: don’t eat much at night lest you have nightmares. Ghosts can visit us when we are awake as much as when we are asleep. It is not much food that we need then. Much courage instead.


Christ Jesus, who is the Light of the world, eventually got into the boat were the disciples were. The disciples did not reach for the light; the Light reached out to them. As the wind dropped, the gospel-writer said, the disciples were utterly and completely dumbfounded. They could not believe what they have just witnessed: Jesus walking on the lake and the nature bowing to Him. But did they not just witnessed earlier that evening how the same Jesus fed five thousand men with only five loaves of bread and two fish? Indeed, the disciples did not learn the lesson yet: with love all things are possible.


As the Christmas season is about to close in a matter of three days, I wonder if we really learn its lesson. Are we leaving the season with a better view on things in the light of God’s earth-shaking love for us? Are we truly convinced by the incarnation of God’s Son that with love all things are possible? Are we more courageous now to face the wind that smashes against the boat we are in? Did we really get the whole point of Christmas or did we only get our gifts from under the Christmas tree? Did we open our wrapped gifts but not our closed minds? Are our stomachs full but our hearts empty?


If Christmas did not open our minds, then our hearts failed to see the miracle of the Baby God in the manger. If so what was there in all our merry-making, tell me?


Aha!

SEND THEM AWAY?

Tuesday After Epiphany
Mk 6:34-44

In a season that overflows with food, we have a gospel today (Mk 6:34-44) that talks about the lack of it. Well, at least, it begins that way.

A large crowd followed Jesus. They were like sheep without a shepherd that is why Jesus took pity on them, said the gospel-writer. A sheep without a shepherd connotes vulnerability. For the shepherd is supposed to provide protection and care to the sheep, to his sheep most especially. The crowd that followed Jesus was vulnerable.

But following Jesus seemed to have heightened their vulnerability. They were in a “lonely place” and it was getting very late already, and not one of them, including the apostles, were sure about the food supply. The only thing that the Twelve were certain was that their food provision would not suffice to feed them plus the crowd. Hence, their unsolicited advice to Jesus: Send the people away.

Jesus knew better: He kept the crowd just where it was (interestingly, at the height of their vulnerability!). And to His disciples He also made clear their own vulnerability. Instead of sending the people away to buy food for themselves, Jesus sent His disciples to examine their supply: “Give them something to eat yourselves,” He commanded them. How could He be so sure that the disciples had something? He even asked them how many loaves they have. Then, He commanded them again: “Go and see.” When the disciples return to Him with a reply, they could not be more honest: they volunteered more information about their provision. They had not only five loaves of bread but also two fish! And we all know the rest of this miraculous story. All – that means the crowd as well as the disciples – ate as much as they wanted. Twelve baskets of scraps of bread and pieces of fish were even collected after dinner! And how many dined by the way? A mere five thousand men!

Where then is the vulnerability in this story?

Hunger makes us all vulnerable, does it not? Some people do extreme measures if only to satisfy their hunger or their loved one’s hunger. In world history, wars were fought because of the scarcity of food. If indeed, as an old saying says, the fastest way to a man’s heart is through his stomach, then an empty stomach renders a person not necessarily unlovable but certainly unloving. And when hunger strikes, man is at his weakest. His vulnerability is at its strongest.

But Jesus showed in the gospel today that such should not be the case. Vulnerability can make people unite to address and resolve a crisis. Sending people away the first instance that the crisis manifests itself is always the easy way but never the best solution. The crisis remains and may even worsen. The best way to resolve a given crisis is for people to unite together, bring out whatever each has, and dare share even the little there is. Running away, indeed, as always, never solves anything.

The people who gathered and followed Jesus had their own vulnerability. Some of them were sick, some possessed, and still others were searching for something that would give meaning to their lives. In fact, even before the crowd in the gospel today gathered and followed Jesus, the apostles were the first to have gathered and followed Jesus with their own vulnerabilities. The crowd and the disciples – all were weak, vulnerable, hungry for something…for something more than food itself. Jesus showed them how to satisfy their hunger, to conquer their vulnerabilities, to face their weaknesses. Jesus taught them love.  He taught them love by loving them.

Sending people away – especially when they are hungry, when they are in need – is not love. Love gathers and unites even in the worst of situations, in fact, especially in the worst situations. Not bringing out what one has for fear of losing everything kept for the self is not love. Love is dying to one’s self. Love gathers, not disperses. Love shares, not hides. Love is the answer to hunger – gastronomical or spiritual – as love alone conquers all kinds of vulnerability.

In a season that overflows with food, we have a gospel today that talks about the lack of it. It begins that way, but it does not end that way however. The story closes with the hungry fed and a super abundant surplus collected. How about your story this season – how will it end? As always it is, the choice is yours!