ANG PANALANGING TUMATAGOS SA PUSO NG DIYOS: PANAGHOY

Ikatatlumpung Linggo sa Karaniwang Panahon

Mk 10:46-52 (Jer 31:7-9 / Slm 125 / Heb 5:1-6)

Kapag nararamdaman nating may iniinda ang ating kaibigan, ang tanong natin sa kanya ay “’tol, anong problema?” o kaya “Mukhang may pinagdaraanan ka ha.  Puwede akong makinig.”  Sa ganito pong paraan, binibigyan natin siya ng pagkakataong isa-wika ang kanyang iniinda.  Pero, alam po natin, may mga taong sobrang bigat na talaga ang pinagdaraanan, anupa’t ni magkapagsalita ay hindi na nila makaya.  Nakahandusay lang sila sa lapag, subsob ang mukha sa mga palad, at nilalamon ng kanilang sariling pagdurusa at kawalan.  Sa harap ng gayong sukdulang kapighatian, pakiramdam natin tayo mismo ay walang magawa, walang maitulong, walang masabi, maliban sa makinig at manatili.

Matapos makinig, ang hakbang tungo sa ikagagaan ng ganitong paghihirap ay ang tulungan ang kapwang nagdurusa na makahanap ng tinig na aakay sa kanya palabas ng nakabibinging katahimikang kinabibilanguan niya.  Isa sa mga dakilang aral ng Bibliya ay ito: Dapat ipahayag ng tao ang kanyang paghihirap sa pamamagitan ng panaghoy at hindi ang pagpilitang balewalain na lamang ito.  Ang pananahimik ay pananatili sa kawalang-pag-asa na bunga ng pag-aakalang hindi na puwedeng magbago ang kasalukuyang karanasan.  Kaya nga, hindi nakapagtataka na maraming mga panalangin ng panaghoy sa buong kasaysayan ng Bayan ng Diyos na nasusulat sa aklat ng Mga Salmo at sa mismong Aklat ng Mga Panaghoy.  Ang mga panaghoy ay hikbi ng puso, sigaw ng pagdurusa, ungol ng paghihirap, paghingi ng tulong ng kaluluwang umiiyak.  Oo nga’t mga luha ang sumusulat sa panaghoy, ngunit nagpapahiwatig ito ng pag-asa na pupuwedeng bumuti ang kasalukuyang karanasan, na nakikinig ang Diyos at mahahabag.

Ang panaghoy ay tinig hindi lang ng pagdurusa kundi ng pag-asa’t pananampalataya rin.  Kaya nga’t ang panaghoy ay hindi pahiwatig ng kawalang-kapangyarihan o pagsuko na lamang sa kapighatiang dinaranas.  Sa halip, ang panalangin ng panaghoy ang lumilikha ng tulay sa pagitan ng tahimik na pagtitiis at ng aktuwal na pagbabago.  Ito ang nakikita natin sa ebanghelyo ngayong Linggong ito.

Nang marinig ng bulag na pulubing si Bartimeo na papalapit si Jesus sa kanyang kinalalagyan, sumigaw siya ng panalangin ng panaghoy, “Jesus, Anak ni David, mahabag po kayo sa akin!”  Pero hindi natuwa ang mga nakapaligid sa kanya; sa halip, pinatahimik nila siya.  Bawal sumigaw!  Para sa mga nakapalibot kay Bartimeo, wala siyang permisong hanapan ng tinig kanyang pagdurusa.

Sa punto pong ito, hindi ko mapigilang isipin na ang mga taong nagpapatahimik kay Bartimeo ay kumakatawan sa mga nagsusulong sa pananaw na ang taong nagdurusa ay dapat hayaang magtiis nang mag-isa sa katahimikan.  May panahong ganito rin ang saloobing relihiyoso ng maraming tao sa harap ng paghihirap ng tao.  Pero, isipin po ninyo, kung hindi itinaghoy ni Bartimeo ang kanyang paghihirap, nagpatuloy pa rin sana siyang nanahan sa daigdig ng kadiliman.  Subalit batid ni Bartimeo na kung may pagbabago mang mangyayari, dapat niyang idaing kay Jesus ang kanyang pighati.  Kung kaya’t isinigaw niya kay Jesus ang kanyang panaghoy: “Anak ni David, mahabag po Kayo sa akin.”  Bulag man si Bartimeo pero hindi bulag si Jesus sa kanya.  At mas lalong hindi bingi si Jesus sa mga panalangin ng panaghoy gaya ng kay Bartimeo.  Palibhasa, sa mismong katauhan ni Jesus ay nararanasan ang katuparan ng pahayag ni Propeta Jeremias sa ating unang pagbasa: “…titipunin Ko sila mula sa mga sulok ng sanlibutan, kasama ang mga bulag at mga pilay….  Uuwi silang nag-iiyakan habang daan, nananalangin samantalang inaakay Ko.  Dadalhin ko sila sa mga bukal ng tubig, pararaanin sa maayos na landas upang hindi sila madapa.”

Inutusan ni Jesus ang mga tao.  Malinaw ang Kanyang utos: Tawagin ninyo siya, hindi patahimikin.  Kapuna-punang biglang nagbago ang kanta ng mga tao: “Lakasan mo ang loob mo….”  Kung noong una ang sabi nila kay Bartimeo ay “Tumahimik ka!”, ngayon ay ibang-iba na: “Tumindig ka.  Ipinatatawag ka Niya,” sabi nila sa kanya.  Bago pa pinanumbalik ni Jesus ang panginin ni Bartimeo, binigyang-kaliwanagan muna Niya ang mga taong nakapalibot sa kanila.  Palibhasa, si Bartimeo man ang bulag sa kuwento ng ebanghelyo, ang mga nakapalibot naman sa kanya tunay na hindi makakita sa kalunus-lunos niyang kalagayan at sa kanilang pananagutang tulungan siya.  Lantad na lantad man ang karukhaan ng pulubing si Bartimeo, higit naman ang kawalan ng mga nakapalibot sa kanya.

Marahil po hindi nahalata ng mga tao na sila, na sa umpisa ay hadlang sa pagitan ni Bartimeo at ni Jesus, ang ginamit din ni Jesus, sa wakas, para makalapit si Bartimeo sa Kanya.  Dahil nakikinig sila kay Jesus, tinuruan sila ni Jesus na pakinggan din si Bartimeo.

Sa puntong ito, may sinasabi ang naiulat na interventions ng ating mahal na Arsobispo, His Eminence Luis Antonio G. Cardinal-Elect Tagle at ni Lingayan-Dagupan Archbishop Socrates B. Villegas sa katatapos pa lamang na Synod of Bishops on The New Evangelization in the Transmission of the Christian Faith.  Binigyang-diin nila na sa pagpapahayag ng pananampalatayang Kristiyano sa makabagong panahon, higit nating kailangan, bilang Iglesiya, ang makinig nang may kababaang-loob sa mga hinaing ng sankatauhan, lalong-lalo na yaong mga walang-boses sa lipunan.  Palibhasa, paano nga ba natin matutulungan, madadamayan, at mauunawaan ang ating kapwang nagdurusa kung dada tayo nang dada?  Huwag natin silang patahimikin.  Pakingga natin sila.  At dinggin natin sila nang may tunay at buong kababaang-loob.  Pinakikinggan ba natin talaga ang mga Bartimeo sa ating paligid o pinatatahimik?  Hindi lamang kakayahang makinig ang hinihingi sa atin, bagkus kababaang-loob din.  Talaga bang may kababaang-loob ang ating pakikinig o may pagka-triumpalismo?

Hindi tayo maaaring makatulong sa kapwang nagdurusa kung hindi muna natin siya pinakikinggan.  Minsan, tulong tayo agad nang tulong pero hindi naman pala natin talagang natutugunan ang pangangailangan ng ating kapwa dahil iba pala ang kailangan niya.  Pero bakit hindi natin iyon alam?  Kasi baka wala tayong panahong pakinggan muna siya.  Sa ating ebanghelyo ngayong araw na ito, ipinakita ni Jesus ang kahandaan Niyang makinig kay Bartimeo.  “Ano ang ibig mong gawin Ko sa iyo?” tanong ni Jesus sa kanya.  “Guro,” tugon ni Bartimeo, “ibig ko po sanang makakita.”  Nakahanap ng tinig ang pulubing bulag para sa kanyang iniinda.  At, kinikilala ang kanyang pananalig sa Kanya, pinagaling siya ni Jesus.

Nakakatuwa sapagkat, ayon sa ebanghelyo, matapos siyang gumaling dahil sa kanyang pananampalataya, ginamit daw ni Bartimeo ang kanyang bagong paningin para sundan si Jesus sa daan.  Tayo po kayang nagsasabing sumusunod kay Jesus, para saan naman natin ginagamit ang ating pananampalataya?

Ang himala ng pagpapagaling na ating natunghayan sa ebanghelyo ngayon ay bunga ang panalangin ng panaghoy.  Ang panalanging yaon ang nagpahayag ng pagdurusa at pananampalataya ni Bartimeo; nanalig siyang papansinin siya ng Diyos.  Palibhasa, bakit ka nga ba sisigaw pa kung hindi ka naman naniniwalang may papansin sa iyo?  Kayo po ba ay sumisigaw rin sa gitna ng inyong pinagdaraanang paghihirap?  May pumapansin ba sa inyo?  Meron po, ang Diyos.  Kung sakaling nagdududa kayo dahil parang wala namang ginagawa ang Diyos, baka naman po kayo ang hindi pumapansin sa Diyos kaya gayon.

Kung lumaki tayong naniniwala na ang tumpak na tugong relihiyoso sa paghihirap ay katahimikan at pasibong pagsuko, kitang-kita natin ngayong maling-mali tayo.  Dapat din palang maging mahalagang elemento ng ating mala-Kristiyanong espirituwalidad ang panalangin ng panaghoy sapagkat ang mawala iyon ay hindi lamang humahantong sa kawalan ng tinig para sa ating iniindang paghihirap bagkus sa kawalan din natin ng nagnanais na makipag-usap sa Diyos nang buong katapatan.  Ang taong labis-labis nang nagdurusa pero ayaw pa ring managhoy sa Diyos ay posibleng nagsisinungaling sa Diyos.

Maging si Jesus, pagsapit Niya sa dulo ng landas na Kanyang tinahak sa daigdig, ay nanaghoy din sa Kanyang pagdalangin sa Kanyang Ama.  Sa hardin ng Gethsemane, ito ang panaghoy ni Jesus: “Abba, Ama, ang lahat ng bagay ay mapangyayari Mo.  Ilayo Mo sa Akin ang kopang ito, gayunman hindi ang kalooban Ko kundi ang Iyo ang masunod.”  Doon sa pagkakahandusay sa lupa ay nakatagpo ng tinig si Jesus para sa Kanyang sariling sakit, kawalan, at pagkasindak.  At dinilig ng Kanyang naghalong pawis at dugo ang lupang saksi sa pananaghoy ng Anak mismo ng Diyos.  Hindi nga binura ng Kanyang Ama ang pagdurusa’t kamatayang nakaamba sa Kanya, pero, alam po nating hindi Niya Siya pinabayaan: Maluwalhati Siyang magmuling-binuhay ng Ama at, ayon sa ikalawang pagbasa natin ngayon na hango sa Sulat sa Mga Hebreo, itinanghal Siya bilang Dakilang Saserdote para sa ating nananalig sa Kanya.

Sa Banal na Misang ito, ipahayag natin kay Jesus ang ating panaghoy.  Huwag nating itago sa Kanya ang ating pasan-pasan.  Hanapan natin ng tinig ang ating iniinda at banggitin natin ito sa Kanya.  Gawin natin ito hindi dahil kapus na kapus tayo sa pananampalataya kay Jesus bagkus dahil pa nga nananalig tayong nakararating sa pandinig Niya ang ating panaghoy at bibigyang-pansin Niya ang ating iniinda.  Natitiyak nating ang panaghoy natin ay tumatagos sa puso ng Diyos.

Pero sana rin po naman, kung paanong pinapansin at pinakikinggan tayo ni Jesus, pansin at pakinggan din natin ang ating kapwa sa kanilang pananaghoy.  Napakarami po kasing mga “Bartimeo”; hindi lang po tayo.

TRIP

Ikadalawampu’t Siyam na Linggo sa Karaniwang Panahon

Mk 10:35-45 (Is 53:10-11 / Slm 32 / Heb 4:14-16)

Marami sa atin ang musmos pa lang ay marunong nang maglaro ng “Trip To Jerusalem”.  Ang larong “Trip to Jerusalem” ay unahan at agawan: unahang makaupo at agawan ng upuan dahil kulang ng isa ang silyang puwedeng upuan ng mga kalahok.  Nagtatapos ang larong ito nang may isang nakatayo at isang nakaupo.  Talo ang nakatayo at siyempre panalo naman ang nakaupo.  Kayo po, marunong po ba kayong maglaro ng “Trip to Jerusalem”?

Sadya man o hindi ng mga nakatatanda sa atin, maaga tayong natuto mula sa kanila na makipag-unahan at makipag-agawan.  Nakikita kasi natin ang ugali ng ibang mga nakatatanda sa atin: palaging nakikipag-unahan at minsan ay nakikipag-agawan pa.  Kaya naman pagtanda natin, dala-dala rin natin ang ugali ng pakikipag-unahan at pati pakikipag-agawan.  At nakakalungkot, sadya man natin o hindi, pero sa atin naman natututo ang mga nakababata sa atin.

Walang kapagurang unahan at agawan – ganito tumatakbo ang buhay ng marami sa atin.  May unahan sa pila para sa halos lahat ng pinipilahan: “Kung makalulusot para mapabilis, bakit hindi?” pagdadahilan pa ng marami.  May agawan ng lupa, mana, at pati pa nga asawa.  May unahan sa pagsakay sa dyip, sa taxi, sa tricycle, sa bus, at sa LRT.  May agawan ng celphone, handbag, at pati mga boto.  May unahang umuwi, matulog, pero walang nakikipag-unahang mamatay.  At maging sa loob ng simbahan ay meron ding agawan: agawan ng paboritong upuan, agawan ng atensyon ni Father, agawan ng schedule sa pagse-serve, at, kahindik-hindik, sa isang parokya ay minsan ko nang nasaksihan pag-aagawan ng susi ng tabernakulo ng dalawang Extra-ordinary Ministers of Holy Communion (na may tumataginting na murahan pa!) dahil parehong nilang gustong magbukas ng tabernakulo.

Wala namang nag-uunahan at nag-aagawan nang mapayapa, hindi ba?  Maaaring tahimik na nangyayari ang unahan at agawan dahil walang naririnig na ingay o salita, pero kumukulo ang mga emosyon ng mga nag-uunahan at nag-aagawan.  Mas mabuti pa nga yata ang maingay na unahan at agawan kaysa tahimik dahil, nakakatakot, baka bigla ka na lang saksakin ng kaagaw mo.  Iyon nga lang po, basta may unahan at agawan, may awayan.  Sa “Trip to Jerusalem” lang yata ang masaya ang unahan at agawan.  Pero laro lang ang “Trip to Jerusalem” na alam natin, hindi ba?

Hindi.  May alam din po tayong Trip to Jerusalem na hindi laru-laro lang.  Merong Trip to Jerusalem sa tutoong buhay.  Ito po ang Trip to Jerusalem ni Jesus at ng Labindalawang Apostol.  Ikinukuwento ito sa atin ng ebanghelyo natin ngayon.

Ang ating ebanghelyo para sa araw na ito ay mula sa Mk 10:35-45.  Bago naman ang mga bersikulong ito ay nasusulat ang ganito: “Lumalakad sila (si Jesus at ang Labindalawang Apostol) patungong Jerusalem.  Si Jesus ay nasa unahan nila, kaya nagtaka sila at ang mga sumusunod sa Kanya ay natatakot.  Muling pinalapit Niya sa Kanya ang Labindalawa at ipinaalam sa kanila kung ano ang mangyayari sa Kanya.  (At winika Niya sa kanila,) ‘Tingnan ninyo, umaahon tayo sa Jerusalem at ipagkakanulo ang Anak ng Tao sa mga punong saserdote at sa mga eskriba; hahatulan Siya ng kamatayan at ibibigay sa mga Hentil; Siya’y uuyamin, luluraan, hahatawin at papatayin; datapwat pagkaraan ng tatlong araw ay magmuling-mabubuhay’” (Mk 10:32-34).  Trip to Jerusalem nga po ang konteksto ng ebanghelyo natin ngayon.  Pero hindi lang “trip-trip” ni Jesus ang pagpunta nila ng Jerusalem: tinatahak Niya ang Kanyang pakikipagtagpo sa Kanyang tadhana.  At hindi rin “trip-trip” lang Niya na isama ang Labindawa sa Trip to Jerusalem na ito: may pakay si Jesus na ituro sa kanila.  Batay sa konteksto ng ebanghelyo, napakaseryoso talaga ng Trip to Jerusalem na ito.  Pero parang hindi seryoso ang mga apostol.

Hindi naman sila naglalaro, pero nag-uunahan sila.  Hindi naman sila nagbabalyahan, pero nag-aagawan sila.  Nais nilang lahat na makaupo sa pinakamalapit na luklukan sa magkabilang panig ni Jesus.  Opo, silang lahat.  Pero ang magkapatid na Santiago at Juan lamang ang nagkalakas-loob na hingin kay Jesus ang mga luklukang iyon.  Kung sabagay, ika nga natin, “Daig ng maagap ang taong masipag”.  Kung puwede namang hingin, bakit pa paghihirapan?  Palibhasa, baka maunahan pa sila ng sampung kaagaw.

Hay, naku, hindi pa talaga nasasakyan ng mga apostol ang nauna nang itinuro sa kanila ni Jesus sa Mk 9:30-37, isang kabanata lang ang layo sa kabanata ng ebanghelyo natin ngayon.  Nagtalu-talo na ang mga alagad kung sino ang pinakadakila sa kanila, hindi ba?  Walang nanalo sa kanila sa debateng iyon, palibhasa kasi wala namang bumoto maliban sa kani-kanilang sarili.  Sinabi na sa kanila ni Jesus na ang sinumang nais na maging una sa kanila ay dapat na maging lingkod ng lahat.  Pero wala naman sa kanila ang may gusto sa gayong kondisyon, kaya nagkaroon ng “power vacuum”.  At itong magkapatid na tinaguriang “Boanerges” o “mga anak ng kulog”, si Juan at Santiago ay tila dumadagundong na hiningi kay Jesus ang magkabilang luklukan sa Kanyang tabi sa kaluwalhatian ng Kanyang kaharian.  Wala silang patumpik-tumpik, malinaw ang gusto nila: ang isa sa kanan at ang isa ay sa kaliwa.  Sakaling mapapayag nila si Jesus, may bagong problema ang magkapatid: sino sa kanilang dalawa ang uupo sa kanan at sino naman ang sa kaliwa?

Samantala, nagalit sa dalawa ang sampu pang alagad.  Oo nga naman, muntik na silang maunahan!  Marahil, pare-pareho silang nangangarap maka-upo sa mga luklukang iyon; nahihiya o natatakot lang silang magsalita.  Hindi katulad nila Juan at Santiago!  Ang lalakas ng loob.  Walang hiya-hiya.  Mahirap talaga ang hindi nagsasalita, pero naglalaway din pala.

Ang aral ni Jesus para sa Labindalawa ay para rin sa atin.

Pansin po ninyo: Sinabi na ni Jesus na Siya ay ipagkakanulo sa mga punong saserdote at sa mga eskriba, hahatulan ng kamatayan at ibibigay sa mga Hentil, na Siya’y uuyamin, luluraan, hahatawin at papatayin.  Pero walang ganyang binanggit ang dalawang magkapatid sa kanilang hiningi kay Jesus.  Sadyang nilagpasan nila ang bahaging iyon at, sa halip, ang kaluwalhatiang kasunod ng pahihirap na lamang ang gusto nila.  Subalit ibinalik agad ni Jesus ang pag-uusap sa bahaging nilagtawan nila: ang elemento ng pagdurusa.

Ilang beses din tayong natutuksong lagtawan ang mahihirap na hinihingi sa atin ng pagsunod kay Jesus.  Pinipili lang natin iyong gusto natin, iyong kaya nating maunawaan, iyong madali sa atin.  Ayaw din natin iyong hindi natin “type”, iyong hindi na usong paniwalaan, iyong mahirap sa ating sundin.  Nasaan ang ating pananampalataya?  Nasaan ang paniniwala, pagtitiwala, at pagtalima ng pananampalatayang Kristiyano na sinasabi nating meron tayo?  Sa ating panahon, nakababagabag na parami nang parami ang mga nagsasabing Katoliko raw sila pero pinipili lang ang mga gusto nilang tanggapin sa mga katuruan ng Iglesiya Katolika samantalang gustung-gusto naman nilang makinabang sa mga biyaya ng Diyos na ipinagkatiwala Niyang ipagkaloob sa tao sa pamamagitan ng Iglesiya Katolika.  Lumalaki ang ating mga anak na pinipili lamang ang kaluwalhatian samantalang nilalagpasan ang disiplina ng pagiging mabuti at tapat na alagad ni Kristo Jesus.  At ang mga anak nating ito, mapasapamahalaan man o maging sa simbahan, ang siyang magiging mga pinuno natin sa di-malayong bukas.

Para kay Jesus, ang kaharian ng Diyos ay hindi tungkol sa kung sino ang nakaluklok kundi sa kung sino ang nakapako.  Hindi kaabalahan ni Jesus ang korona; bagkus, ang krus.  Malinaw ang aral: walang shortcut sa kaluwalhatian.  Ika pa nga natin, “No pain, no gain”.

Para sa Labindalawang Apostol at para sa atin, patuloy na itinatambad ni Jesus ang sarili Niyang imahe ng kapangyarihan at pagiging maykapangyarihan.  Sa Lk 22:27, winika ni Jesus, “Ako ay nasa piling ninyo bilang lingkod.”  Sa pagwawakas nga ng ating ebanghelyo ngayon, sinabi Niya: “Sapagkat ang Anak ng Tao ay naparito, hindi upang paglingkuran kundi upang maglingkod.…”  At napakahalaga po kung paano tinapos ni Jesus ang pangungusap na ito: sinabi pa Niya, “…at ibigay ang Kanyang buhay sa ikatutubos ng lahat.”

Tinupad ni Jesus ang pahayag ni Propeta Isaias sa unang pagbasa tungkol sa nagdurusang lingkod ng Diyos: si Jesus ang Nagdurusang Lingkod ng Diyos.  Nagdurusang lingkod ba tayo ni Jesus?  At ang pagdurusa ba natin ay tunay na alang-alang sa ebanghelyo ni Kristo at para sa Santa Iglesiya?  Sa maraming pagkakataon, gaya halimbawa sa Efeso 3:1, Efeso 6:20, 2 Tim 1:8, 2 Tim 2:9, at unang kabanata ng kanyang liham kay Filemon, tinukoy ni San Pablo Apostol ang kanyang pagkakabilanggo bilang kaakibat ng kanyang pagpapahayag ng ebanghelyo.  At sa kanyang liham sa mga taga-Kolosas (1:24), isinulat ni San Pablo, “Ngayon ay nagagalak ako sa aking mga tinitiis dahil sa inyo, at pinupunan sa aking laman ang mga kulang sa mga paghihirap ni Kristo na patungkol sa Kanyang katawan na dili iba’t ang Iglesiya.”  Masasabi rin po ba natin ang ganito tungkol sa ating mga tiisin sa buhay nang hindi tayo lalabas na sinungaling o magmumukhang kahiya-hiya?

Ang larawan ni Jesus ng taong tunay na dakila ay yaong lingkod ng lahat.  Kung meron mang unahan sa Kanyang sambayanan, yaon ay ang pangungunang makapaglingkod sa kapwa.  Si Jesus, na tumakas nang mahalata Niyang gusto Siyang gawing hari ng mga nabusog Niya, ay mapangsuspetsa sa mga taong presentado pagdating sa kapangyarihan.  Galit Siya sa mga naghahari-harian.  Ayaw ni Jesus sa mga kapangyarihang hindi marunong yumuko para paglingkuran ang mga aba at ayaw marumihan ang mga kamay at paa sa pagdamay sa kapwa.  At ang mga nagkukuwaring walang ambisyong maupo sa trono, kung kaya’t tatahi-tahimik lang “kuno”, ngunit naglalaway din pala sa kapangyarihan, ay walang maitatago sa Kanya.

Para kay Jesus, hindi laro ang Trip to Jerusalem.  Seryoso ito.  At hindi ito unahan o agawan kundi sama-sama, tulung-tulong, at pagdadamayan.  Walang silya at walang uupo.  Ngunit merong krus at may ipapako.  At ang panalo ay ang napako sa krus na ito.  “Subalit kung tayo ay namatay na kasama ni Kristo, sumasampalataya tayong mabubuhay na kasama ni Kristo, sapagkat alam natin na si Kristo na magmuling-nabuhay ay hindi na mamamatay; wala nang kapangyarihan sa Kanya ang kamatayan” (Rom 6:8-9 at 2 Tim 2:11).  Magpakatatag tayo sa pananampalatayang ito, ika ng ikalawang pagbasa natin ngayon mula sa Sulat sa Mga Hebreo, sapagkat si Jesukristong Dakilang Saserdote natin ay nakauunawa sa ating mga kahinaan kung kaya’t huwag tayong mag-atubiling lumapit sa Kanyang trono, hindi upang agawin iyon o unahan ang ibang hilingin ang mga luklukan sa magkabilang panig niyon kundi para kamtin “ang habag at kalinga sa panahong kailangan natin ito.”

Iyan ang trip ni Kristo.  Kayo po, ano ang trip n’yo?

KULANG KASI SOBRA

Ikadalawampu’t Walong Linggo sa Karaniwang Panahon

Mk 10:17-27 (Kar 7:7-11 / Slm 89 / Heb 4:12-13)

Pakiramdam n’yo po ba, may kulang sa buhay ninyo?  Ano kaya?  Sino kaya?  May kulang pa nga ba talaga sa buhay ninyo?

Bumabagsak kapag kulang sa pag-aaral.  Matagal matapos ang isang gawain kapag kulang ka sa mga gamit na kailangan.  Mabagal ang paglalakbay kapag kulang ka sa pamasahe: maglalakad ka!  Panget ang lasa ng ulam kapag kulang sa ingredients: dapat kumpletos rekados!  Mainit ang ulo kapag kulang sa tulog.  Mabaho kapag kulang sa ligo.  Gutom kapag kulang sa kain.  Malabo kapag kulang sa ilaw o sa paliwanag o sa kulay.  Mahina kapag kulang sa pahinga.  Sakitin kapag kulang sa bitamina.  Napapahamak kapag kulang sa pag-iingat.  Balisa kapag kulang sa kapayapaan.  Walang kaibigan kapag kulang sa pakikipagkapwa.  Malayo sa Diyos kapag kulang sa pagdarasal.  Ano nga po ba ang kulang sa ninyo?  O sino pa ba ang kulang sa buhay ninyo?  Napakahirap talagang mabuhay kapag may kulang sa atin.

Tuwirang nangungusap sa atin ang Salita ng Diyos.  Ang salitang ito, na ayon sa ikalawang pagbasa nating ngayong Linggong ito, ay “buhay at mabisa” kung kaya’t dinggin at sundin natin ang Salita ng Diyos sa ating pang-araw-araw na pamumuhay.  Subalit, parang binabalaan din tayo ng ikalawang pagbasang ito na mula sa Sulat sa Mga Hebreo dahil kagyat nito inilalarawang ang Salita ng Diyos ay matalas raw “kaysa alinmang tabak na magkabila’y talim.”  Aba, hindi lang pala ito “Bato-bato sa langit ang tamaan ay ‘wag magagalit”, bagkus “Maghihiwalay ang balat sa tinalupan”!  Kapag tinalupan tayo ng Salita ng Diyos, makita kaya natin ang tutoong kulang sa buhay natin?

Sa buhay, marami tayong gusto.  Pero hindi lahat ng gusto natin ay kailangan natin at hindi lahat ng gusto natin ay dapat mapasaatin.

May ipad na pero gusto pa ng iphone.  May Porche na pero gusto pa ng Jaguar.  May Gucci na pero gusto pa ng Ferragamo.  At ano po ang masasabi natin sa may asawa na pero gusto pa ng kalaguyo?  Meron ding senador na pero gusto pang maging kongresista ang misis, mayor ang anak, at barangay chairman naman ang kapatid.

Tunay nga, hindi naman lahat ng gusto natin ay tugon sa kakulangan natin.  Minsan, sa tutoo lang, ang gusto natin ay kaswapangan na lang, kagahaman na lang, kaluhuan na lang, kalabisan na lang.  Kitang-kita naman po natin iyan eh.  At kitang-kita natin iyan hindi lang sa iba kundi sa ating sarili rin.  Dapat nga una nating makita iyan sa sarili natin bago sa iba.

Tutoo rin na hindi lahat ng gusto natin ay dapat ding mapasaatin.  Gusto ng bata ng baril, pero dapat ba siyang bigyan ng baril?  Gusto ng estudyanteng mag-cutting-classes para gumimik, pero dapat ba siyang magbulakbol?  Gusto ng dise-otso años na anak na mag-asawa na, dapat ba siyang pagayan ng mga magulang n’ya?  Gusto ng katabi mong patayin ka kasi ayaw n’ya ang pagmumukha mo, ayos lang ba yun sa ‘yo?  May mga gusto tayong mapanganib kaya’t hindi dapat mapasaatin.  Hindi porke gusto mo ay kailangang mapasa-iyo, hindi ba?

Itinuturo sa atin ng unang pagbasa sa Misang ito ang talagang dapat nating gustuhing mapasaatin: karunungan.  Parang inaalingawngaw ng unang pagbasang ito ang kuwento ni Haring Solomon sa 2 Paralipomeno (Chronicles) 1:7-12: nang tanungin ng Diyos si Solomon kung ano ang nais niya, hindi ginusto ng hari ang kayamanan o ang karangalan o ang kamatayan ng kanyang mga kaaway, bagkus karunungan ang kanyang hiningi sa Diyos upang mapamunuan daw niya ang bayan nang naaayon sa nararapat.  Sa laking tuwa ng Diyos kay Solomon, ipinagkaloob Niya sa kanya ang gusto nito – karununga nga – at pati rin katalinuhan, kayamanan, at karangalan, mga bagay na hindi niya hiningi.  Sa huling pangungusap ng ating unang pagbasa, tila si Haring Solomon ang nagsasalita: “Nang kamtan ko ang Karunungan, dumating sa akin ang lahat ng pagpapala.”  Bakit daw po?  Kasi raw po ang Karunungan “ang nagkaloob sa akin ng kayamanang walang kapantay.”

Kung matalino ka nga pero wala ka namang karunungan, maaaring gamitin mo ang talino mo sa ikasasama mo o ng kapwa mo.  Kung mayaman ka nga pero wala kang karunungan, ang kayamanan mo ay maaaring magpahamak sa iyo.  Kung tanyag ka nga pero wala ka ring karunungan, ang katanyagan mo ay maaaring maging daan ng pagkawasak ng buhay mo.  Kaya nga, huwag lamang naisin ang maraming kaalaman sapagkat paano mo gagamitin ito kung wala ka namang karunungan?  Aanhin mo ang maraming salapi at ari-arian kung sa kawalan mo naman ng karunungan ay lagi ka namang balisa at dukha sa kapayapaan?  Para saan ang katanyagan kung dahil sa kasalatan mo sa karunungan ay isinasanla mo na sa demonyo pati kaluluwa mo?

Tunay ngang ang karunungang kaloob ng Diyos ang dapat nating gustuhing lahat.  Karunungan ang nagsasabi sa ating hindi sapat ang maging malusog ang katawan, dapat malinis din ang kaluluwa.  Karunungan ang nagpapakita sa ating walang silbi ang kayamanang materyal kung pobreng-pobre ka naman sa kayamanang espirituwal.  Karunungan ang nagpapaliwanag sa atin na hindi tayo ayos ng Diyos kung hindi ayos ang relasyon natin sa kapwa-tao.  Karunungan ang gumagabay sa ating pangalagaan ang kalikasan kung gusto nating pangalagaan ang sankatauhan.  Karunungan ang nagtuturo sa atin na mahalaga ang pananampalataya sa Diyos samantalang nananalig tayo sa pagsisikap ng tao.  Karunungan ang nag-uudyok sa atin na umasang hindi nagtatapos sa mundong ito ang buhay ng tao bagkus ay may buhay na walang-hanggan sa kabila, kaya’t sumasakabilang-buhay tayo.  At karunungan din ang nagbibigay-inspirasyon sa ating tanungin kung ano ba ang dapat nating gawin para makamit natin ang buhay na walang-hanggan.

“…ano ang dapat kong gawin upang magkamit ng buhay na walang-hanggan?” – ito nga ang tanong ng isang lalaki kay Jesus sa ebanghelyo natin ngayong araw na ito.  Marunong ang lalaking ito!  Nahanap niya ang tunay na mahalaga sa lahat at gusto niya itong makamit.  Marahil nasa kanya na nga ang lahat – karunungan, kagandahang-asal, aktibong kabutihan, at maging kayamanan – subalit napagtanto niyang may kulang pa sa buhay niya.  Marahil din, hindi niya matukoy kung ano pa nga ba ang kulang na ito sa kanya.  Kaya naman, ipinakita ni Jesus sa kanya kung ano iyon.

“Isang bagay pa,” wika ni Jesus sa lalaking ito, “ang kulang sa iyo.  Humayo ka, ipagbili mo ang iyong ari-arian at ipamigay sa mga dukha ang pinagbilhan, at magkakaroon ka ng kayamanan sa langit.  Pagkatapos, bumalik ka at sumunod sa Akin.”  Malinaw ang kulang sa lalaking iyon: pagsunod kay Jesus!  Ngunit hinihingi ng pagsunod na ito kay Jesus na talikuran ng lalaking iyon ang lahat-lahat.  At hindi niya iyon magawa; kaya’t “namanglaw ang lalaki nang marinig ito, at malungkot na umalis.”  Sabi pa sa ebanghelyo, dahil daw napakayamanan niya kaya nagkagayon.  Talagang nakakalungkot po, hindi ba?  Gayong nalaman na niya kung ano ang kulang pa sa buhay niya, hindi naman niya ito makamit kasi kailangan n’ya palang bumitiw sa lahat.  Para pala makuha niya ang wala sa kanya, dapat munang mawala sa kanya ang lahat ng meron siya upang ipamahagi iyon sa mga walang-wala sa buhay.  Isang kabalintunaan at napakalalim na aral sa kanya at sa ating lahat: Kaya pala may kulang sa buhay niya kasi sobrang meron siya.

Sinasabi rin sa ebanghelyo na “magiliw siyang tiningnan ni Jesus” at tila nais din ni Jesus na siya ay maging alagad Niya, pero nang layasan niya si Jesus – dahil nga sa hindi siya makabitiw sa meron siya – hindi siya hinabul-habol ni Jesus, hindi siya pinigilan, at lalaong hindi na bilakan pa.  Hindi na nga siya muling binanggit sa ebanghelyo eh.  Tinapos ng ebanghelyo ang kuwento ng lalaking ito sa kanyang pag-alis.  Siyang patakbong lumapit at lumuhod pa raw sa harapan ni Jesus para magtanong ay namanglaw at tinalikuran si Jesus.  Iyan nga po ang kulang sa buhay niya: si Jesus.  Kaya nga inaatasan sana siya ni Jesus na sumunod sa kanya.  Pero kulang din pala siya sa tapang na bumitiw sa mga meron siya upang magkapagtaya para kay Jesus.

Kayo po, ano pa ba ang kulang sa buhay n’yo?  Sino po ang kulang sa buhay ninyo?  Eh ano bang sobrang meron kayo?

Baka kaya may kulang kasi sobra-sobrang meron kayo.