30 August 2014

LABOR AMATUR

Ikadalawampu’t Dalawang Linggo sa Karaniwang Panahon
Mt 16:21-27 (Jer 20:7-9 / Slm 62 / Rom 12:1-2)


“Inonse Mo ako!  At nagpa-uto naman ako.  Hindi Kita kinaya kaya nadaig Mo ako.  Kaya, heto, ano?  Maghapon, ako ang pulutan ng tawanan.  Ginagago ako ng lahat.

Kapag nagsalita ako, sumisigaw ako.  At ano ang dapat kong isigaw?  “Karahasan!  Galit!”  Ito ang ipinasisigaw Mo sa akin.  At ano ang napala ko?  Ano?  Kinamumuhian ako’t kinukutya – iyan ang napala ko sa kasusunod sa Iyo.

Nasabi ko na noon, kalilimutan na Kita.  Hinding-hindi ko na babanggitin ni ang pangalan Mo.  Pero, ano?  Kinaya ko ba?  Hindi.  Ang tindi Mo talaga.  Parang sinisilaban ng mga salita Mo ang puso ko, pinagbabaga ang aking mga buto.  Hindi ko kinaya.  Hindi kita kaya.”

Kung ako po si Propeta Jeremias, ganyan ko sasabihin sa Diyos ang sinabi n’ya sa Kanya ngayon sa ating unang pagbasa.  Hindi po ako magsisinungaling, kinausap ko na rin po ang Diyos nang ganyan.  Naramdaman ko na rin po ang naramdaman ni Propeta Jeremias.  Sa pagdarasal, lagi po akong may pinaghuhugutan.

Kayo po, anong pinanghuhugutan ninyo kapag kausap ninyo ang Diyos?  O nakikipag-usap pa po ba kayo sa Diyos?  Baka hindi na.

Si Propeta Jeremias – napakalalim po ng pinaghuhugutan niya para paratangan niya ang Diyos ng panloloko, pang-uuto, pang-oonse.  Sa lahat po ng mga propeta sa Lumang Tipan, itong si Jeremias ang pinaka-brokenhearted.  Napakadrama po ng buhay n’ya.  Sa simula pa lang ng kuwento n’ya, ayaw na ayaw na po niya talagang maging propeta.  Sabi pa n’ya (Tg. Jer 1:6), “Batambata pa po ako, Panginoon.  Uutal-utal pa.”  Kaya nga po, umpisa pa lang ng misyon niya, napakalaking krus na talaga para sa kanya ang pagiging propeta.

Pinasabi sa kanya ng Diyos sa mga kababayan niya na dahil sa kanilang mga kasalanan, mabibihag at ipatatapon sila ng kanilang mga kaaway.  At sapagkat ang tulong ng Diyos ay hindi raw po automatic, mas mabuti na lang daw pong sumuko na lang muna sila sa mga mga kaaway nilang mananakop, ang mga taga-Babylonia.  At babala pa po ni Propeta Jeremias: hinding-hindi raw sila tutulungan ng Diyos.  Kaya naman, itinuring siyang taksil sa bayan, traydor sa kanyang lahi.  Kinuyog siya, dinakip, ibinilanggo, at pinahirapan.  Nalayo po siya sa kanyang mga mahal sa buhay at naging tampulan ng pangungutya ng lahat.  Binalewala lang po ang kanyang mga pahayag at mga babala samantalang hinamak-hamak siya ng lahat.  At dahil hindi naman po robot si Jeremias, labis siyang nasaktan, nagdamdam, at pati sa Diyos ay tila sumama ang loob.

Sa tindi po ng sinapit niyang pagdurusa, sinubukan ni Jeremias na talikuran ang pagiging propeta ng Diyos.  Subalit, hindi n’ya kinaya.  Sinasabi n’ya po sa atin sa unang pagbasa kung bakit: “…kung sabihin kong, ‘Lilimutin ko ang Panginoon at di na sasambitin ang Kanyang pangalan,’ para namang apoy na naglalagablab sa aking puso ang Iyong mga salita, apoy na nakakulong sa aking mga buto.  Hindi ko na kayang pigilin ito, hirap na hirap na akong magpigil.”  At samantalang pinagdaraanan ng Propeta ang lahat ng ito, “business as usual” naman po ang mga tao.

Nakakabagabag ang sinapit ni Propeta Jeremias, hindi po ba?  Nakakabagabag po lalung-lalo na para sa mga nagsisikap tupdin ang kalooban ng Diyos.  Nakapahirap po pala talagang tumalima sa Diyos.  Ang pagsunod sa kalooban ng Diyos ay laging may hinihinging kapalit.  Ano po?  Ang buong sarili.  “…ialay ninyo ang inyong sarili bilang handog na buhay, banal, at kalugud-lugod sa Diyos,” sinasabi sa atin ni San Pablo Apostol sa ikalawang pagbasa natin ngayon.  Ang pagsamba raw pong kinalulugdan ng Diyos ay ang paghahandog ng buong sarili sa Kanya, paglalaan ng buong pagkatao alang-alang sa Kanya, pagsasakripisyo ng buong sarili para sa Kanya.

Tayo pong sumasamba sa Diyos, talaga bang may kalakip pang sarili ang paghahain natin sa Kanya?  Baka wala na po.  Pero kanino naman po kayang sarili ang isinasakripisyo natin?  Baka po sa iba at hindi sa atin.  Minsan po kasi magaling tayong mangsakripisyo ng iba samantalang pilit na pilit tayong isakripisyo ang sarili natin.  At kung sarili nga natin ang isinasakripisyo natin, kumusta naman po kaya ang sariling iyan?  Anong klaseng sarili meron tayo?  Ang sariling iyan ba ay, gaya ng sinasabi ni Apostol San Pablo, “buhay, banal, at kalugud-lugod” sa Diyos?

Napakahirap po talagang isakripisyo ang sarili, hindi ba?  Tila taliwas po ito sa kalikasan natin bilang tao.  Ayaw na ayaw po natin sa sakripisyo.  Ang gusto natin benepisyo.  Laging iniisip kung anong mahihita, kung anong kikitain, kung anong parte, kung ano ang para sa sarili.  Bakit mo nga naman pa iisipin ang iba?  Malalaki na sila.  Kaya na nila ang sarili nila.  Baka unahan ka pa nila; kaya, unahan mo na!  Opo, nasa bokabularyo nga natin ang sakripisyo pero baka naman wala ito sa ating mga prinsipyo.

Ang problema, nangunguna po sa mga prinsipyo ni Kristo ang sakripisyo.  At hindi lamang po basta sakripisyo, kundi pagsasakripisyo ng sarili para sa iba.  Problema po iyan kasi tinatawag at tinuturing natin ang ating sarili na Kristiyano pero kung hindi tayo pareho ng prinsipyo ni Kristo, paano tayo naging Kristiyano?

Sa Jn 10:10, sinabi ni Jesus, “Naparito Ako upang magkaroon kayo ng buhay, buhay na masagana.”  At sa krus, ginitla po Niya tayo sapagkat ang buhay na ipagkakaloob pala Niya sa atin ay walang-iba kundi sarili Niyang buhay.  Sa gabi pa lang bago Siya ipako at mamatay sa krus, ipinagkaloob na po ni Jesus sa Kanyang mga alagad ang Kanyang sarili.  Habang sila po ay naghahapunan ng Kanyang mga alagad, kinuha Niya ang tinapay, nagpasalamat Siya sa Ama, pinaghati-hati iyon, ibinigay sa Kanyang mga alagad, na ang sabi, “Tanggapin ninyong lahat ito at kanin.  Ito ang Aking Katawan.”  Gayun din naman, kinuha Niya ang kalis na naglalaman ng alak, muli Niyang pinasalamatan ang Ama, iniabot ang kalis sa Kanyang mga alagad, na ang sabi, “Tanggapin ninyong lahat ito at inumin.  Ito ang kalis ng Aking Dugo.”  At sa pamamagitan nito ay tinuldukan po ni Jesus ang dating uri ng pagsasakripisyo: Siya na ang sakripisyo, ang Kordero ng Paskwa, ang haing handog sa Diyos para sa ikapagpapatawad ng mga kasalanan. Ito po ang ginugunita natin sa bawat pinagdiriwang natin ng Banal na Misa.  Ito po ang Eukaristiyang tinatanggap natin sa pagdiriwang natin ng Banal na Misa.  Ito rin po ang dapat nating paghugutan para maging prinsipyo rin natin ang prinsipyo ni Kristo: sakripisyo hindi benepisyo.

“Kung ibig ninumang sumunod sa Akin,” wika ni Jesus sa Ebanghelyo, “limutin niya ang ukol sa kanyang sarili, pasanin ang kanyang krus at sumunod sa akin.  Ang naghahangad na magligtas ng kanyang buhay ay siyang mawawalan nito; ngunit ang mag-alay ng kanyang buhay alang-alang sa Akin ay siyang magkakamit noon.”  Mga alagad po tayo ni Jesus, hindi ba?  Ganito po ba talaga ang buhay natin?  Ito rin po ba talaga ang prinsipyo natin sa buhay?  Baka hindi.

Tayo na rin po ang sumagot sa tanong ni Jesus: “Ano (nga) ang mapapala ng isang tao, makamtan man niya ang buong daigdig kung ang katumbas naman nito’y ang kanyang buhay?  Ano ang maibabayad ng tao para mabalik sa kanya ang kanyang buhay?”  Meron po ba?  Wala po, hindi ba?  Wala.  O, eh bakit po minsan namumuhay tayo na parang “meron”.

Pinasan ni Jeremias ang krus ng isang propeta.  Niyakap ni San Pablo ang krus ng isang apostol.  At maging si Simon Pedro, na tinangkang hadlangan ang daan ng krus para kay Jesus, namatay ding nakapako sa isang nakabaliktad na krus.  Lahat po sila ay nagsikap na tupdin ang kalooban ng Diyos.  Lahat po sila may krus.  At bagamat, sa rurok ng karupukan nila bilang tao at tindi naman ng bigat ng kani-kanilang krus, dumaing sila sa Diyos at halos sumuko na, nagpatuloy pa rin po sila, sa tulong ng grasya ng Diyos, na pagsikapang buhatin at yakapin ang kani-kanilang krus sa buhay.  Kaya naman po, ang krus mismo nila ang naging bukal ng kanilang grasya.

Ubi amatur, non laboratur; aut si laboratur, labor amatur,” wika ni San Agustin.  Kung saan daw po may pag-ibig, walang paghihirap, subalit kung may paghihirap man, ang hirap ay iniibig din.  Ito po ang pinaghugutan ni Propeta Jeremias para tupdin ang atas ng Diyos sa kabila ng mga pagdurusang sinapit niya.  Ito rin po ang pinaghugutan nila Apostol San Pablo at San Pedro sa pagsunod nila kay Jesus magpahanggang kamatayan.  Ito rin po ang pinaghugutan ni Jesus nang ialay Niya ang Kanyang buhay sa Ama alang-alang sa ating lahat.  Ito rin po kaya ang pinaghuhugutan natin?

23 August 2014

SUKO

Ikadalawampu’t Isang Linggo sa Karaniwang Panahon
Mt 16:13-20 (Is 22:19-23 / Slm 137 / Rom 11:33-36)


Ikadalawampu’t Isang Linggo sa Karaniwang Panahon
Mt 16:13-20 (Is 22:19-23 / Slm 137 / Rom 11:33-36)

May nabasa po akong kuwento.

May dalawang matalik na magkaibigan.  Magkasama silang nagbinata hanggang magkahiwalay ang kanilang mga landas nang pumasok po ang isa sa kanila sa seminaryo para magpari.  Ang isa naman, sa kasawiampalad, ay napariwara ang buhay: naging basag-ulero, tambay, sugarol, lasengo, kriminal.

Pero minsan po ay muling pinagtagpo ng Diyos ang kanilang mga landas.  Ang pari ay nadestino po sa parokyang nakasasakop sa loobang kinatitirikan ng barungbagong ng dati niyang matalik na kaibigan na naging patapon na nga ang buhay.  Laking gulat at lungkot ng pari sa naging buhay ng kanyang kaibigan.  Ginawa niya po ang lahat ng kanyang makakaya para akaying magbagong-buhay ang kaibigang napariwa.  Ngunit bigo siya.

Nakulong ang kaibigan ng pari.  Nahatulan ng parusang kamatayan.

Nang araw ng bitay ng kaibigan, ang pari ay naroroon sa tabi niya.  Hanggang sa kahuli-hulihang sandali, pilit pong inaakay ng pari, patungong Diyos, ang kaibigang bibitayin.

“Magbalik-loob ka na sa Diyos,” pagsusumamo ng pari sa kaibigan.

“Wala akong Diyos,” galit na tila nagdaramdam na sagot ng kaibigan.  “Kung may Diyos bakit Niya pinabayaang magkaganito ang buhay ko?”

“Hindi ka ba natatakot mamatay?  Wala ka na ba talagang takot kahit sa Diyos?” tanong sa kanya ng pari.

“Hindi ako takot mamatay.  Wala akong kinatatakutan,” sagot ng kaibigan.

Mangilid-ngilid ang luha, inabot ng pari sa kaibigang bibitayin ang isang rosaryo.  “Baunin mo ito,” sabi niya sa kanya, “makakatulong ito sa iyo.  Magsisi ka na sana at magbalik-loob sa Diyos.”

“Hindi ko kailangan ‘yan,” mariing sabi ng kaibigan.  “Kapag dinala ko ang rosaryo mo, para na rin akong sumuko sa Diyos.”

Nang malapit na po ang takdang oras ng pagbitay, pinalabas na ang pari mula sa selda ng kaibigan.  Walang nagawa ang pari kundi ilapag na lang ang rosaryo sa ibabaw ng pinggang naglalaman ng huling kakanin ng kaibigang bibitayin.

Pagsapit ng ikatlo ng hapon, binitay ang kaibigan ng pari.  Sa lakas ng boltaheng dumaloy sa katawan, nagkikisay ito nang gayon na lamang.  Sa tindi ng kanyang pagkisay, bumukas ang kanang kamay ng kaibigang binitay at lumawit ang rosaryong ibinigay sa kanya ng paring kaibigan niya.  Kahit paano’y napayapa ang kalooban ng kaibigang pari: ang kaibigan niya ay nahuli ng mga pulis subalit sa Diyos ito sumuko.

Tayo po kanino tayo sumusuko?

Si Simon Pedro, kay Jesus po siya sumuko.  Mabuti na lang at hindi si Jesus ang sumuko sa kanya.  Marami po kasing hindi magagandang katangian itong si Simon Pedro.  Mababasa naman po natin sa mga Ebanghelyo kung gaano siya kadaldal, kayabang, kapusok, kainit ng ulo.  Minsan pa nga po, parang may pagka-engot din.  Alam na alam din po nating hindi nga niya ibinenta ang matalik niyang kaibigan – si Jesus – pero itinatwa naman niya Siya, hindi isang beses, hindi dalawang beses, kundi tatlong beses.  At ayon pa nga po sa Mt 26:74, matapos ang ikatlong pagtatatwa niya kay Jesus, nagmumumura pa si Simon.  Siguro po, marami pang mga kahinaan itong si Simon Pedro na inilihim na lang po sa atin ng mga sumulat ng mga Ebanghelyo.  Pero gaano man karami ng kanyang mga kahinaan, gaano man kalaki ng kanyang mga kapalpakan, at gaano man kalubha ng kanyang mga kasalanan, hindi niya napasuko si Jesus.  Hindi po siya binitiwan ng Jesus.  Hindi siya tinalikuran.  Hindi inayawan.  Hindi pinarusahan.  Bagkus ay higit pa siyang inibig ni Jesus.

Tayo po kaya, sinu-sino na ang mga napasuko natin dahil sa pag-uugali natin?  Marami na po kayang sumuko at tinalikuran tayo dahil napakahirap nating mahalin, nabigo natin ang kanilang mga inaasahan sa atin, nakita nila ang ating kapangitan?

Si Jesus po, hindi susuko sa atin.  Hinding-hindi Niya isusuko ang pag-ibig Niya sa atin.

Talo si Simon Pedro: suko siya sa pagmamahal sa kanya ni Jesus.  Sa gaspang ng kanyang pag-uugali, hindi mahirap isiping malamang ay hindi uurong itong si Simon Pedro sa anumang hamon ng away.  Hindi siya susuko kahit kanino.  Subalit nakahanap siya ng kanyang katapat o hinanap siya ng katapat niya: si Jesus.  Kay Jesus sumuko si Simon Pedro.  “Kayo po ang Kristo,” taas-kamay na pahayag ni Simon Pedro kay Jesus, “ang Anak ng Diyos na buhay.”

“Mapalad ka, Simon na anak ni Jonas!” sagot ni Jesus kay Simon Pedro, “Sapagkat ang katotohanang ito’y hindi inihayag sa iyo ng sinumang tao kundi ng Aking Amang nasa langit.”  Isinuko ni Simon ang kanyang sarili sa Diyos kaya naging bukas po siya sa grasya ng Ama at nakilala niya ang Anak Nito.

Bagamat hindi kasama sa Ebanghelyo para sa Linggong ito, magandang din pong banggitin dito na pagkatapos na pagkatapos ng tagpong ito ay alalaumbaga’y bumagsak ulit si Simon sa pagsusulit ng pananampalataya.  Sapagkat matapos isiwalat ni Jesus sa mga alagad ang malagim na kamatayang sasapitin Niya at ang magmuling-pagkabuhay na magaganap sa Kanya, hinila Siya ni Simon sa isang tabi at binulungan, “Huwag pong ipahintulot ng Diyos na mangyari iyan sa Inyo, Panginoon.”  Kaya naman napagalitan po siya ni Jesus at tinawag pang satanas na ang ibig sabihin ay “hadlang” sapagkat, ika po ni Jesus, ang isip ni Simon ay isip ng tao at hindi ng Diyos.  Kaya naman po matapos gawing bato, “Pedro”, parang naging buhangin ulit si Simon.  Kitang-kita po na kapag nananatiling bukas si Simon Pedro sa Ama, tumpak ang kanyang pagkakilala kay Jesus; ngunit kapag sa iba na ang kanyang pag-iisip, hindi lamang mali na ang pagkakilala niya kay Jesus kundi siya pa mismo ang naging hadlang kay Jesus.

Hindi ko po minamaliit ang pagiging mangingisda, subalit hindi ko rin po maubos-isipin kung bakit sa dinami-rami ng matatalino, mahuhusay, at mababait na tao noon sa paligid ni Jesus, isang mangingisda pa ang nakakilala sa tunay na pagka-Siya ni Kristo Jesus.  Ito nga po ang patunay ng sinabi na ni Jesus bago ang tagpong ito.  Sa Mt 11:25, winika Niya, “Pinupuri Kita, Ama, Panginoon ng langit at lupa, sapagkat inilihim mo ang mga bagay na ito sa marurunong at matatalino, at inihayag ang mga ito sa mga aba.”  Kaya nga po ang itinalaga ng Panginoong Jesus na maging pinuno ng mga apostol at maging kauna-unahang Santo Papa ng Santa Iglesya ay hindi eskribang dalubhasa sa Batas ni Moises o Pariseong masugid na deboto sa pagtupad nito o punong saserdote sa Templo kundi isang abang mangingisda, na tulad nating lahat, ay mahina, marupok, at makasalanan.

“Pedro” ang ibinansag sa kanya ni Jesus – ibig sabihin nga po ay “bato” – at sa kanya ay itinayo ni Jesus ang Kanyang Iglesya.  Nakatutuwa pong isiping tigasin talaga itong si Simon Pedro.  Pero suko siya kay Kristo.



16 August 2014

HINDI MGA TUTA KUNDI MGA ANAK

Ikadalawampung Linggo sa Karaniwang Panahon
Mt 15:21-28 (Is 56:1, 6-7 / Slm 66 / Rom 11:13-15, 29-32)


Isa po siyang babae.  Isa siyang babaeng nasa lansangan.  Dikta ng iginagalang na kaugaliang Judyo: ang mabuting babae ay hindi dapat nakikipag-usap sa publiko sa kaninumang lalaki maliban sa kanyang asawa.  Hindi niya Siya asawa subalit kinausap niya Siya.

Kanaanita ang babaeng ito, isang Hentil kaya’t tinitingnan po nang mababa ng mga Judyo.  Sa mga mata ng mga Judyo, marumi ang mga Hentil.  Ipinagbabawal po ng kanilang batas-relihiyoso na kausapin ang mga katulad ng babaeng ito.  Ang sinumang kumausap sa mga katulad niya ay nagiging marumi rin po.  Subalit kinausap Niya siya.

Nasa teritoryo po sila ng babeng Kanaanitang ito.  Hindi ang babae ang estranghero, si Jesus.  “Si Jesus ay nagpunta sa lupaing malapit sa Tiro at Sidon,” bungad sa atin ng Ebanghelyo.  Si Jesus, isang mabuting Judyo, bakit Siya nasa lupain ng mga Hentil?  Bakit po Siya napadpad doon?

Ang ating Ebanghelyo po sa araw na ito ay hango sa Mt 15:21-28.  Mababasa naman po sa Mt 15:1-20, ang mga bersikulong nauuna sa mga bersikulo ng Ebanghelyo ngayon, ang panunuligsa na naman kay Jesus ng mga eskriba at mga Pariseo.  Nilalabag daw po ng mga alagad ni Jesus ang tradisyon ng kanilang mga ninuno tungkol sa paghuhugas ng mga kamay bago kumain.  Pansinin po ninyo ang dalawang bagay na ito.  Una, sabi po sa Mt 15:21, sadyang nagpunta si Jesus sa lupain ng Tiro at Sidon – sa lupain ng mga Hentil, sa lupain ng “mga marurumi” batay sa panuntunang Judyo – pagkatapos tuligsain na naman Siya at ang Kanyang mga alagad ng mga eskriba at mga Pariseo tungkol sa usapin ng kalinisan.  At ikalawa, kung inakala po ni Jesus na matatahimik na Siya nang iwan Niya ang mga palaging namumuna sa Kanya, mukhang nagkamali Siya sapagkat pagdating Niya sa lupaing yaon ay hindi naman Siya pinatahimik ng babaeng Kanaanita.  Susunud-sunod daw po ang babaeng ito at nagsisisigaw, “Panginoon, Anak ni David, mahabag po Kayo sa akin!  Ang anak kong babae ay inaalihan ng demonyo at masyadong pinahihirapan.”  Anupa’t maging ang mga alagad Niya ay nakiusap na rin kay Jesus para lang manahimik na ang babaeng ito at iwan na sila nang mapayapa.  “Pagbigyan na nga po Ninyo at nang umalis.  Siya’y nag-iingay at susunud-sunod sa atin,” sabi nila kay Jesus.

Nang punahin ng mga eskriba at mga Pariseo ang pagkain ng mga alagad Niya nang hindi muna naghuhugas ng mga kamay alinsunod sa tradisyong Judyo, sinagot sila ni Jesus sa Mt 15:11 nang ganito: “Ang nagpaparumi sa tao ay hindi ang pumasok sa kanyang bibig kundi ang lumalabas doon.”  Pero bakit po kaya nang lumapit sa Kanya ang babaeng Kanaanita ay hindi Niya ito agad pinansin na para bagang, tulad ng pangkaraniwang Judyo, ay ni ayaw Niyang madampian nito at baka maging marumi rin Siya?  Sagot pa nga po Niya sa pakiusap ng mga alagad sa Kanya alang-alang sa babaeng yaon: “Sa mga tupang naliligaw ng sambahayan ng Israel lamang Ako sinugo.”  At nang kausapin na rin Niya sa wakas ang babaeng Kanaanita, bagamat sawikaing Judyo ang Kanyang binigkas, talaga namang napakasakit ng Kanyang sinabi sa kanya: “Hindi dapat kunin ang pagkain ng mga anak upang ihagis sa mga tuta.”

Parang isinasadula po ni Jesus ang pangaral Niya tungkol sa marumi at malinis, hindi ba?  Kung tutuusin, tayong lahat naman po talaga ay marumi sa mga mata ng Diyos dahil sa ating mga kasalanan.  At hindi po ang anumang kaugaliang relihiyoso ang nakalilinis sa ating karumihan.  Bagkus, ang ganap na pananampalataya kay Kristo Jesus ang nagpapagiging malinis sa atin sa mga mata ng Diyos.

Sa maraming pagkakataon at iba’t ibang paraan, sinusubok po sa atin ang pananampalatayang ito.  Meron po ba tayong pananampalatayang tulad ng pananampalataya ng babaeng Kanaanitang ito: hindi natitinag nang kahit na anong hadlang; mababang-loob kaya’t hindi susuko kahit pa hamak-hamakin; at matiyaga hangga’t makamit ang sinasamo?  O may pananampalataya nga po tayo kay Jesus pero mahina ito, mapagmataas, at ningas-kugon lang?

Hindi po sila dapat nagtagpo.  Subalit nagtagpo sila – si Jesus at ang babaeng Kanaanita.  Dalisay ang Una at hindi naman ang ikalawa; ngunit dahil sa napakalaking pananalig ng ikalawa ang kadalisayan ng Una ay hindi po hadlang para ang ikalawa ay umasa maging ng himala.

Sa anumang argumento laban sa Kanya ng mga eskriba at mga Pariseo, hindi pa po natatalo si Jesus; subalit sa argumento Niya sa babaeng Kanaanitang ito, mistulang natalo Siya.  Nakamit ng babaeng Kanaanita ang ipinagmakaawa niya para sa kanyang anak na babae.  O panalo pa rin po si Jesus, hindi ba?  Sapagkat naitanghal ang napakalaking pananampalataya sa Kanya ng babaeng Kanaanita.  Siya po mismo ang pumuri sa babaeng ito.  “Napakalaki ng iyong pananalig!” wika ni Jesus sa babaeng Kanaanita.  “Mangyayari ang hinihiling mo.”  At ora mismo, sabi ng Ebanghelyo, gumaling ang anak na babae ng Kanaanitang ito.

Sa buhay natin, lagi po bang panalo si Jesus dahil sa sobrang laki ng ating pananalig sa Kanya?  Baka naman po hinahayaan nating matalo si Jesus ng mga kumakalaban sa Kanya sa ating buhay.

Natupad po sa katauhan ng babaeng Kanaanita sa Ebanghelyo ngayon ang narinig natin sa unang pagbasa na pangakong kaligtasan ng Diyos maging sa mga Hentil.  Ang kaligtasang ito, ayon kay San Pablo Apostol sa ikalawang pagbasa  naman po natin ngayon, ay nararanasan bilang pagpapadama ng Diyos ng Kanyang habag sa lahat ng tao – Judyo at Hentil.

Batid po ng babaeng Kanaanita ang kanyang lugar: hindi siya karapatdapat.  Subalit batid naman po ni Jesus ang pananalig niya sa Kanya: napakalaki.  Dahil batid ng babaeng Kanaanita ang lugar niya, ayos na po sa kanya kahit ang mga mumong nalalaglag mula sa hapag ng Panginoon.  Tayo po, ano po ba talaga ang sasapat para sa atin?  Pero sapat po ba naman ang pananalig natin sa Panginoon?

Matatapos na ang pagninilay natin, pero hindi pa natin nakikila ang babaeng Kanaanitang ito.  Sino kaya siya?  Ano nga po ba ang pangalan niya?  Sa laki ng kanyang pananalig kay Jesus, ni pangalan ay wala siya?  Malinaw na nais po ng sumulat ng kanyang kuwento na makita natin ang babaeng Kanaanitang ito sa katauhan ng bawat-isa sa ating nakikibakang manalig sa mahabaging pag-ibig ng Diyos sa gitna ng mga pagsubok natin buhay, kabilang ang pagsubok na nagmumula sa katotohanan ng ating pagiging hindi karapatdapat dahil sa ating karumihan.

Manalig po tayo, hindi tayo itinuturing ng Diyos na mga tuta kundi mga anak Niya: minamahal kaya’t kinahahabagan.  Hindi po ba iyon ang grasya?


15 August 2014

SUCH IS GRACE

20th Sunday in Ordinary Time
Mt 15:21-28 (Is 56:1, 6-7 / Ps 67 / Rom 11:13-15, 29-32)


She is a woman.  She is out in the streets.  Revered Judaic custom dictates that she should never strike a conversation in public with any man other than her husband.

She is a Canaanite, a Gentile, looked down upon by the Jews as unclean.  Judaic law strictly prohibits that she be given any direct attention, and any Jew who come any inch closer to her is rendered unclean, too.  But she is in her territory and she has a great need for her daughter who is tormented by a demon.  She hears Him passing by.  She shouts at Him. She tags along with Him.  She pesters Him and His disciples.  For she believes that He can cure her suffering daughter.

His name is Jesus.  In the eyes of those around Him, He is a good Man, a devout Jew, an eloquent Rabbi, a compassionate Healer.  But in the eyes of those who have faith in Him, our selves included, He is the Son of God, the Messiah, not only a Healer but the very Healing Himself.

They are not supposed to meet.  But today, they meet.  It is Him who steps into her territory, the Gospel says.  He withdrew from the His perennial critics - the scribes and the Pharisees - only to find Himself now nagged by a Gentile woman with her unrelenting plea.  "Have pity on me, Lord, Son of David!  My daughter is tormented by a demon," she cries out to Him.

His disciples join in the nagging: "Send her away, for she keeps calling out after us."  His reply is disturbingly Semitic: "I was sent only to the lost sheep of the house of Israel."  But she is a Canaanite, you know; therefore, she cares so little about Semitic expressions. "Lord," she pleads, "help me."  But He seems to be in the mood for a fierce debate.  "It is not right to take the food of the children and throw it to the dogs," He tells her.  But her rebuttal is not only just as frank as His argument but also very logical: “Please, Lord, for even the dogs eat the scraps that fall from the table of their masters.”  In all the arguments thrown Him He always wins, but not in this one.  This time, He loses not to a wise scribe or a learned Pharisee but to a woman.  A Canaanite woman.

But she is no ordinary Canaanite woman.  She stands nameless, but she soars high with the kind of faith that even a good name cannot guarantee always.  Shunned by her fellow human beings, she is, however, admired by the Jesus Himself: “O woman, great is your faith!”

In the first reading today, Isaiah declares God's promise of salvation even to the Gentiles. That promise dawns on the Canaanite woman in the Gospel today and her daughter is saved from the demon that torments her.  In the second reading, Paul the Apostle, who is a confessed "Apostle to the Gentiles, writes to the Romans, who, like the Canaanite woman, are pagans by birth, that among God’s irrevocable gifts is His mercy to all men and women.  That mercy – shown to the Canaanite woman in the Gospel today – is what Good News is all about.

The Canaanite woman knows her place and so she has no problem picking up crumbs that fall from the Master's table.  But the table from which those crumbs fall is the Lord's, even just a very small piece creates miracles to a persistent, persevering, and humble faith.  The truth is, this woman's faith is the only key that opens the door to the Lord’s messianic banquet, where regardless of race and creed all are invited to come and be nourished lavishly.

This Canaanite woman remains nameless today, for we are invited to see our selves in her either to affirm us in our great and persistent faith or to challenge our small and weak faith.

The Lord cannot be outdone in surprising us with His merciful love.  He is very generous, even utterly prodigal, with His graces.  If we have the kind of faith that this Canaanite woman has, then we shall all be disposed for the miracles that the Lord is aching to accomplish not only for us but also in us and through us.  With great, persevering, persistent, and humble faith, there is no limit to what He can do for us, in us, and through us.  But if we have no faith in Him, if we quickly surrender, if our faith is proud and haughty, and if we willfully allow our selves to wallow in hopelessness, then the joy of experiencing, much less witnessing, His wonders will never be ours.

Yes, there may be temptations to doubt.  The obstacles to trust may be many.  Massive forces work for us not to believe.  And, yes, in life, there may also be mean villains who are determined to keep us in the fetters of our dark past.  But the love of God which, St. Paul writes in Rom 5:5, "has been poured into our hearts through the Holy Spirit," enables us to come to faith and sustains it.

She is a Gentile.  She is a woman.  She is nameless.  And He is a Jew.  While He is truly God, He is truly man too. He has a name: Jesus.  They should not have met at all. But they did.  They should not have talked to each other. But they did.  She has persistent faith.  He has great compassion. They both dared: she to believe humbly and He to show loving mercy. Such is grace.  And when all hope seems gone, this, indeed, is our only saving grace.


09 August 2014

HUWAG MATAKOT

Ikalabinsiyam na Linggo sa Karaniwang Panahon
Mt 14:22-33 (1 Hari 19:9,11-13 / Slm 84 / Rom 9:1-5)


May dalawang tao: si Jenny at si Jessie – kapwa relihiyoso.  Mga taong simbahan sila: nasa koro po si Jenny at si Jessie naman ay sakristan.  Secret admirer ni Jenny si Jessie.

Gustung-gusto sanang manligaw nitong si Jessie kay Jenny, pero napakahina po ng self-confidence niya.  Kaya nagkakasya na lang siya sa paligaw-ligaw-tingin at papadala-padala ng mga bulaklak na may kasamang love letter.   Ngunit isang araw, napagpasiyahan po niyang magpakilala na kahit man lang sa pamamagitan ng isang larawan.  Nagpagupit muna siya bago naligo, nagbihis nang bongang-bonga, at nagpakuha ng litrato.  Talaga naman po, pamatay ang get-up ni Jessie, naka-dress to kill, kuntodo make-up pa.  Nang ma-develop na po ang litrato, inilagay ito ni Jessie sa isang mabangong sobre na sinulatan niya ng pangalan ni Jenny at ipinaabot sa isang lektor.  Dahil pasimula na ang Banal na Misa, inilagay muna ni Jenny ang sobre sa loob ng bitbit niyang bag.

Pag-uwi sa bahay, hinugot ni Jenny mula sa bag ang sobreng ipinaabot ni Jessie.  Binuksan.  At tumambad sa paningin iya ang pamatay na larawan ni Jessie.  Sa wakas, kilala na niya kung sino ang nagpapadala sa kanya ng mga bulaklak at love letters!  Binaliktad po ni Jenny ang pamatay na litrato ni Jessie para tingnan kung may nakasulat na dedication sa likod nito.  At meron nga!  Ang nakasulat: “Mt 14:27”.  Nagmamadaling kumuha si Jenny ng Bibliya at binuksan sa Mt 14:27.  Ano po ang nasusulat sa Mt 14:27?  Heto po: “Huwag kayong matakot; si Jesus ito.”

Jesus din po pala ang tunay na pangalan ni Jessie.  Palayaw niya lang ang Jessie.  Pero ang Jesus na tinutukoy sa Mt 14:27 ay hindi po siya kundi ang Panginoong Jesukristo mismo.

“Huwag kayong matakot; si Jesus ito!” – narinig po natin sa Ebanghelyo ngayong araw na ito.  Mga kataga po ito ni Jesukristo sa Kanyang mga alagad na nag-akalang multo Siya.

Tayo po, kapag makita natin si Jesus, matatakot kaya tayo?  Kapag nagpaparamdam sa atin ang Panginoong Jesus, ang bukambibig ba natin ay “multo”?

Si Propeta Elias, sa unang pagbasa po ngayon, ay pinaramdaman ng Panginoon.  “Lumabas ka at tumayo sa ibabaw ng bundok sa harapan Ko,” wika sa kanya ng Panginoon.  Dumaan daw po ang napakalakas ng hangin – anong lakas at sumabog ang mga bundok at nagkadurug-durog ang mga bato – subalit wala sa hangin ang Panginoon.  Lumindol din daw po pero wala rin sa lindol ang Panginoon.  Kumidlat pa; wala pa rin ang Panginoon.  Subalit nang marinig po niya ang banayad na tinig na animo’y bumubulong, itinakip ni Elias ang kanyang balabal sa kanyang mukha at tumayo siyang nakaantabay sa bunganga ng yungib sapagkat naroroon na ang Panginoon.

Pero may hindi po sinasabi sa atin ang kuwento ng unang pagbasang ito.  Bakit nga ba nasa bundok ng Horeb si Propeta Elias?  Kaya po nasa bundok ng Horeb si Propeta Elias ay sapagkat tumatakas siya kay Reyna Dyesebel.  Pinatay po kasi ng Propeta ang mga bulaang propeta ni Reyna Dyesebel na sumasamba sa mga diyus-diyosan.  Kaya naman po, hinahabol siya ng reyna upang patayin din.  At sa pagtatago niya, nakarating si Propeta Elias sa bundok ng Horeb at tsaka nagsimula ang kuwento ng unang pagbasa natin ngayon.

Nasa sitwasyon po ng matinding pagkatakot si Propeta Elias nang magparamdam sa kanya ang Panginoong Diyos.  Humanahap siya ng kakampi laban sa reynang pasimuno ng pagsamba kay Baal at sa mga diyus-diyosan.  Kung paanong kagila-gilalas na pinatunayan ng Diyos na bulaan ang mga diyus-diyosan ni Reyna Dyesebel at mga propeta nito, at Siya lamang ang iisa at tutoong Diyos, nang tupukin Niya ng apoy mula sa langit ang makapitong beses na binasang mga handog ni Elias sa bundok ng Carmel, inaasahan sana ng Propeta na kikilos din ang Panginoong Diyos nang buong lakas at bagsik para puksain ang mga humahabol sa kanya para patayin siya.  Subalit, taliwas sa nais sana niya, nagparamdam kay Elias ang Panginoong Diyos nang walang anumang kabagsikan o lakas.  Sa halip, ang Panginoong Diyos ay dumating nga po sa Propeta bilang isang banayad na tinig.

Sa buhay po natin, paaano dumarating ang Panginoong Diyos?  Paano po Siya nagpaparamdam sa atin?  Sa ano pong mga sandali sa ating buhay higit nating hinahanap ang Diyos?  Ano po ang inaasahan nating pagpaparamdam Niya sa buhay natin?  Nakikilala po ba natin Siya?

Sa Ebanghelyo natin ngayong araw na ito, hindi po agad nakilala ng mga alagad si Jesus.  Nang makita nilang naglalakad Siya sa ibabaw ng tubig, sa halip na matuwa sila, natakot daw po sila at nagsisisigaw, “Multo!  Multo!”  Aha, dati-rati, “Rabi” ang tawag nila kay Jesus, pero ngayon “Multo” na!  (Anyare?)

Kung sabagay, kakila-kilabot naman po talaga ang makakita ng taong lumalakad sa ibabaw ng tubig, hindi ba?  Wala pong taong nakapaglalakad sa tubig.

Ang tubig ay marami pong ipinaaalala sa mga Judyo.  Bukod sa pamatid-uhaw, pantawid-buhay, at panlinis, para sa mga Judyo, ang tubig ay sagisag din po ng kaguluhan at kamatayan.  Ayon po sa Gen 1:1-2, nang simulang likhain ng Diyos ang mga langit at lupa, ang lupa ay walang-anyo at walang-laman, at ang kalaliman ay natatakpan ng kadiliman, subalit ang Espiritu ng Diyos ay umaaligid sa ibabaw ng mga tubig.  May mga tubig na raw po bago pa likhain ng Diyos ang mga langit at lupa, kaya lang wala pong anyo at wala ring laman.  Ibig-sabihin, bago ang paglilikha, mistulang larawan ng kaguluhan ang lahat.  Sa wikang Griyego, kaos ang tawag roon (Dito po nagmula ang katagang “chaos” sa wikang Ingles).  Subalit nilagyan ng Diyos ang kaos (χάος) ng kaayusan at nabuo ang kosmos (κόσμος).  Kaya nga po, ipinaaalala ng tubig sa mga Judyo ang kaguluhang higit pa sa sinauna bagkus ay bago ang mga unang bagay sa lahat.  Ang alaala rin po ng baha noong panahon ni Noah, ng tubig sa Ehipto na naging dugo noong panahon ng mga peste, at ng Dagat na Tambo na disin sana’y hindi natawid ng mga Israelitang tumatakas sa mga kawal ng Pharaoh ay nagpapatingkad sa tubig bilang kasangkapan ng kamatayan para sa mga Judyo.  Subalit sa ibabaw ng tubig, ito man po ay sa pakahulugan ng kaguluhan o kamatayan, tanging Diyos lamang ang may kapangyarihan.  Nasa Diyos po ang kaayusan at buhay laban sa kaguluhan at kamatayang sinasagisag ng tubig.

Kundi ang Diyos mismo ang naglalakad sa ibabaw ng tubig, malamang nga ay multo ito.  At dahil hindi pa po ganap at buo ang pananampalataya ng mga alagad kay Jesus bilang Anak ng Diyos, nang maaninag nilang may naglalakad sa ibabaw ng tubig papalapit sa kanila, hindi muna nila inakalang si Jesus iyon kundi ang agad nilang sigaw ay “multo!”

Hindi po affected si Jesus.  Hindi katulad natin, minsan kapag hindi tayo nakilala agad o kinilala agad, affected na affected tayo.  Minsan pa nga, sa loob-loob natin, nasasabi natin, “Multo pala ha, puwes, manigas kayo.  Ako ito; matakot kayo!”  Kapag ganyan po tayo, kabaliktarang-kabaliktaran tayo ni Jesus at ng Kanyang sinabi sa mga alagad sa kabila ng paghinalaan nila Siyang multo.

“Huwag kayong matakot; si Jesus ito!” wika ng Panginoon.  Katulad ng mapanganib na kinalalagyan ng mga alagad sa Ebanghelyo ngayon – sinasalpok ng mga alon ang bangkang sinasakyan nila sapagkat pasalungat ito sa hangin – dumarating si Jesus at higit po Siyang nagpaparamdam sa atin sa mga panahong binabayo ng malalakas na pagsubok ang buhay natin.  Sa kadiliman ng anumang pinagdaraanan natin, bigla po nating napapansin si Jesus na kasa-kasama pala natin.  Naglalakad din po Siya sa ibabaw ng mga tubig – mga kaguluhan at kamatayan – sa ating buhay.  Nasa ilalim po Niya ang mga tubig na nagbabantang lunurin tayo.

Gusto rin po ba nating lumakad sa ibabaw ng tubig?  Gusto po ba nating lumakad kasama ni Jesus sa ibabaw ng tubig?  Katulad ni Simon Pedro, di miminsan na rin po nating nasabi kay Jesus, “Panginoon, kung talagang Kayo po iyan, papariyanin nga Ninyo ako sa ibabaw ng tubig.”  At di rin po miminsang sinagot na tayo ni Jesus kung paano Niya sinagot si Simon Pedro, “Halika.”  Kung gusto po nating makalakad sa ibabaw ng tubig, kasama at katulad ni Jesus, kailangan po muna nating lumunsad sa ating bangka.  Hanggat hindi po tayo lumulunsad sa bangka, hindi tayo makalalakad sa tubig.  If you want to walk on water, then get out of the boat!  Hindi po tayo makalalakad sa ibabaw ng mga tubig natin sa buhay kung ayaw nating lumabas ng ating comfort zones.  Ngunit paglunsad natin sa bangka, ipako po natin ang ating tingin kay Jesus at hindi sa mga alon at hangin.  Buong pagtitiwala po tayong manalig na hindi papayag si Jesus na tuluyan tayong lamunin ng tubig.

“Huwag kang matakot; si Jesus ito!” ito po ang bulong ng banayad na tinig sa gitna ng unos ng ating buhay.  Pakinggan po natin.  Paniwalaan po natin.  Pagtiwalaan po natin.  Hindi tayo pababayaan ni Jesus.

Pero sana po huwag din nating pababayaan ang isa’t isa.  Masabi rin po sana natin nang makatotohanan sa isa’t isa, “Huwang kang matakot; ako ito”, kahit pa sa unang tingin baka mukhang multo tayo.