AMOY-PATAY?

Ikasampung Linggo sa Karaniwang Panahon

Lk 7:11-17 (1 Hari 17:17-24 / Slm 29 / Gal 1:11-19

Ang Salita ng Diyos po ay buhay at nagbibigay-buhay.  Ngunit nangangamoy patay ang mga pagbasa natin ngayong Linggong ito.  May tatlong patay.

Sa unang pagbasa, tila napakalubha pong karamdaman ang dumapo sa anak na lalaki ng isang babaeng balo.  Nauwi mo ito sa kamatayan.  At nangyari pa po ito matapos magmagandang-loob ang balong babaeng ito kay Propeta Elias: pinatuloy ang Propeta at, bagamat sa kanilang mag-ina ay kulang na kulang na ang meron sila, pinakain din ang Propeta.  Kaawa-awang babae sapagkat bukod sa siya ay balo na, nag-iisang anak na lalaki n’ya po itong pumanaw.  Walang-wala na siya talaga.  Naglibing na nga siya ng asawa at ngayong nama’y maglilibing siya ng kaisa-isang anak.  Walang-wala na nga siya.

Subalit sadya pong may pagkiling ang puso ng Diyos sab mga walang-wala na ngunit patuloy na nakakapit sa Kanya.  Sabi sa unang pagbasa, hindi po pinahintulot ng Diyos na mauwi sa paglilibing ang kamatayang ito.  Bagkus, sa pakiusap ni Propeta Elias sa Diyos, ang binawian ng buhay ay binuhay muli.  Sinagip ng babaeng balo si Propeta Elias sa matinding gutom at binawi naman po ng Diyos ang anak nito sa kamatayan.  Tunay nga, sinusuklian ng Diyos ang kabutihang-loob natin sa ating kapwa.  At madalas labis-labis pa ang pagsukli Niya sa paraang Siya lamang ang nakagagawa.

Ngunit kung sa unang pagbasa ay hindi natuloy ang libing, ang Ebanghelyo naman po natin ngayon ay naganap sa palilibing.  Isa na naman pong babaeng balo; isa ring anak na lalaki.  Isa pang ina; isa pang pumanaw na anak na lalaki.  Hindi na isinama sa kuwento ang paghahanda o paglalamay, nagpuprusisyon na po patungong libingan.  Hindi po mahirap isiping kinakaladkad na lamang ng ina ang kanyang mga paa: hindi dapat naglilibing ng anak ang magulang.  Malamang po, madilim ang kanyang isipan, pinagtakluban siya ng langit at lupa sapagkat isa-isang nawala ang tanglaw sa kanyang buhay: una ang asawa ngayon naman ang kaisa-isa niyang anak na lalaki.  Wala siyang siyang imik – walang binabanggit sa Ebanghelyo – ngunit ang mga luha po niya ang malakas na nangungusap.  Marami nga raw pong nakikipaglibing, sabi ni San Lukas, pero tila hindi niya ito pansin.  Baka hindi rin po ito pansin ng mga nakapaligid sa kanya.  Ngunit hindi si Jesus na bagamat hindi nakikipaglibing kundi nakasalubong lang ay lubhang nahabag sa pagkakakita sa kanyang pighati.

Isa pang lakaki ang tila patay na: si Saul.  Namuhay siya, ika niya, sa kadiiliman.  Binulag daw po siya ng kanyang kasidhian sa pagtupad sa Judaismo.  Inakala raw po niyang kaaway ng Diyos ang mga alagad ni Jesus; kaya naman wala siyang kapaguran sa pag-usig sa kanila.  Binulag siya ng kanyang pagiging fanatiko.  Hindi po katakataka na nang salubungin siya ng Liwanag na si Jesukristo sa daan patungong Damascus, pinaliwanag sa Nito sa kanya ang kanyang kabulagan.  Nabuwal siya sa kanyang sinasakyang kabayo at, dahil nabulag na nga siya nang tuluyan, kinailangan po niya ang tulong ng iba upang makatayong muli at talagang makakita.  At sa kanyang bagong buhay ay bagong pangalan: Pablo.  Sa kanyang baong paningin ay bagong misyon: dalhin ang Liwanag na si Kristo Jesus sa lahat ng sulok ng mundo.  Mula sa kamatayang espirituwal, hinango si Pablo ng Salita ng Diyos para sa Salita ng Diyos.

Tayo po, awa ng Diyos, buhay na buhay: humihinga pa at ang puso ay tumitibok.  Pero posible pong amoy-patay na tayo.  Kung tutoo pong seryoso tayo s pagsunod kay Jesus, kailangan natin laging usisain ang ating sarili at tingnan kung saan nagmumula sa ating pamumuhay ang amoy-patay?  Baka meron nga pong unti-unti nang namamatay sa dati nating buhay na buhay na pagiging Kristiyano.  O baka talagang patay na ng ating pagtulad kay Jesus; anupa’t kumikilos na lang tayo na parang zombies sa pagtupad natin sa ating tinanggap na binyag.

Zombie ba ako?  Ang lahat po ng patay dapat inililibing.  Dapat na ba akong ilibing?  At kung ang aking pagiging Kristiyano ay inilibing, sino ang mga kaawa-awang mauulila ko?  Pero kung mistula akong zombie sa pagsasabuhay ng pananampalataya ko, malamang marami akong mabibiktima at mahahawa sa pagiging zombie ko.

Tinatawag po tayong lahat ng Salita ng Diyos.  Nais po Niya tayong haplusin at hingahang muli.  Gusto Niya tayong buhaying magmuli.  Hangad Niya pong pagkalooban tayo ng bagong buhay, bagong paningin at pagtingin, bagong misyon na higit na nakaayon sa kalooban ng Diyos.

Si Jesus po ang Salita ng Diyos.  Siya nga po ang Salita ng Buhay.  Si Jesus mismo ang buhay.  Ito po ang ipinagdiriwang natin sa Banal na Eukaristiya.  Siya nga po ang tinatanggap natin bilang pagkain sa Santa Misa.  Si Jesus – ang ating buhay.

Kitang-kita po sa Ebanghelyong binasa natin ngayon na si Jesus ay apektado ng ating pagdadalamhati.  Kung talagang maglalaan lang tayo ng panahong tumigil sa napakabilis nating pamumuhay, manahimik sa napakaingay nating mundo, at mag-isa sa napakagulo nating kapaligiran para pakiramdaman ang presensya ni Jesus sa ating buhay, mararanasan po natin ang haplos ni Jesus na nagsasabi sa atin, “Anak, bumangon ka!”  Kay Jesus nakikita natin na hinahayaan ng Diyos maapektuhan Siya ng anumang pinagdaraanan natin.  Kay Jesus nararanasan natin ang Diyos na nagpapaapekto sa atin.  Kay Jesus binubuhay tayo ng Diyos nang muli’t muli.

Apektado po ang Panginoon ng mga pinagdaraanan natin sa buhay at apektado rin naman tayo ng nagbibigay-buhay na pag-ibig ng Panginoon.  Ang nagbibigay-buhay na pag-ibig na ito ay dapat pong umudyok sa ating gawing nakapagbibigay-buhay din ang pag-ibig natin sa ating kapwa.  Matapos siyang pagkalooban ng Diyos ng bagong buhay at bagong misyon, nasabi ni Apostol San Pablo: Caritas Christi urget nos! (2 Cor 5:14).  "The love of Christ impells us!"

Laging apektado ang Panginoon ng anumang nangyayari sa atin; sana po, lagi rin tayong apektado ng Panginoon para maapektuhan din tayo ng mga pinagdaraanan ng kapwa-tao natin at, sa awa ng Diyos, maapektuhan naman natin sila ng buhay na tinanggap natin kay Kristo.  Sa pamamagitan ng ating pag-ibig na nagbibigay-buhay, mabatid po nawa ng ating kapwa – lalo na po yaong mga agaw-buhay at nawawalan na ng pag-asa sa buhay – na patuloy silang nililingap ng Diyos.  Harinawa, maging mga propeta rin po tayo ng buhay, sapagkat, sa ating panahon, meron pa rin mga babaeng balo ng Zarephath.  Sana po, maging mga tanglaw din tayo ng Diyos, sapagkat sa mga madilim na suluk-sulok ng mundong ito ay may Saulo pa ring naghihintay na maging Pablo.  At higit sa lahat, talagang pagsikapan po sana nating tumulad kay Jesus, sapagkat napakarami pang mga babaeng balo ang naglilibing ng kanilang kaisa-isang anak na lalaki sa Naim at sa iba’t ibang puntod ng buhay.

GREAT JOY AND BLESSING

Solemnity of the Lord’s Ascension

Lk 24:46-53 (Acts 1:1-11 / Ps 47 / Heb 9:24-28. 10:19-23)

Today, we celebrate the Lord’s ascension into heaven.  In the Gospel we read today, St. Luke gives us a vivid description: Jesus led His disciples “as far as Bethany, raised His hands, and blessed them.  And as he blessed them," St. Luke continues, "He parted from them and was taken up to heaven.  They did Him homage and then returned to Jerusalem with great joy..." (Lk 24:50-52).  Jesus blessed His disciples and they returned to Jerusalem with great joy.  To bless and to rejoice – these are two very important elements of Christian life, the life of every disciple of Jesus, the life of each one of us.

“To bless”, in Hebrew, is berakah which literally means “to give thanks.  When we bless, we give thanks.  We bless one another when we thank one another.  When we thank one another, we bless one another.  The same is true in our worship of God.  We thank God by blessing Him.  When the priest prepares the bread and wine for consecration in the Holy Mass, he prays: "Blest art Thou, Lord, God of all creation, for through Thy goodness we receive this bread/wine we offer Thee...."  Blessing God is telling God, “Thank You po, dear God.”

Indeed, our life must be a constant blessing, a continuing “thank you”, to God and to one another.  But we are not only blessings TO God and TO one another; we should also strive to be blessings FOR God and FOR another.  As disciples of Jesus, we should strive to be the reasons for the gratitude of God and of others just as we are grateful to God and to others too.  When we thank God and when He is grateful to us, God is blest.  The same is true with our fellow human beings: they are blest when we thank them and when, because of us, they are thankful to God, too.

Do we bless God?  Do we thank Him enough?  Do we bless others?  Do we still know how to say thank you to one another?

Are we blessings FOR God and FOR others?  In what way?

Are we blessings or curses?  Are we blest or accursed?

As Jesus ascends into heaven, St. Luke writes, He blessed His disciples. Did He not do something similar during the Last Supper?  And that detail from the Last Supper of Jesus and His disciples we remember and utter at the very heart of our every Eucharistic worship: “(Jesus) took bread, and giving Thee thanks, said the blessing….  (Jesus) took the chalice, and giving Thee thanks, said the blessing….”  In variations particular to them, Mt 26:26-27, Lk 22:19-20, and Mk 14:22-24 all have this account, while in Jn 6:11, with the miraculous feeding of the five thousand, this Eucharistic action is foreshadowed.  Jesus blessed bread and wine during the Last Supper and so did He bless His disciples as He ascends into heaven.  Jesus thanked the Father for the gifts of the earth that would become His Flesh and Blood.  And He thanked the same Father for His disciples, too.  Blessing the bread and wine, Jesus consecrated them for the use of God.  Blessing His disciples, Jesus also consecrated them for the service of God.

Present-day disciples of Jesus that we are, we, too, are blest and consecrated by Jesus.  He thanks God for us and  He consecrates us for the service of God, too.  Be a blessing always. Be a servant of God always.  You are blest.  You are consecrated.

The reaction of the disciples to the Lord’s ascension can be baffling though.  After Jesus returned to heaven, the disciples returned to Jerusalem with great joy.  Baffling for two reasons.  First, ordinarily the human response to separation is sadness not joy.  Second, the mere mention of “Jerusalem” should signal fear and sorrow not joy – fear because Jerusalem was the headquarters of their enemies and sorrow because it was in Jerusalem that Jesus was put to death by the same enemies.  But no, the disciples, having seen Jesus left, returned to Jerusalem with great joy, so says our evangelist for today.  This profound change in the disciples must have come from what, years later, St. Paul the Apostle would write in Rom 8:31-39, “If God is for us, who can be against us?  He who did not spare His own Son, but gave Him up for us all – how will He not also, along with Him, graciously give s all things?  Who will bring any charge against those whom God has chosen?  It is God who justifies.  Who then is the one who condemns?  No one.  Christ Jesus who died – more than that, who is raised to life – is at the right hand of God and is also interceding for us.  Who shall separate us from the love of Christ?  Shall trouble or hardshrip or persecution or famine or nakedness or danger or sword?  No, in all these things, we are more than conquerors through Him who loved us.  For I am certain that neither death nor life, neither angels nor demons, neither the present nor the future, nor any powers, neither height nor depth, nor anything else in all creation, will be able to separate us from the love of God that is in Christ Jesus our Lord.”  The disciples rejoiced at the Lord’s ascension because, coming to believe that Jesus is the living proof of God’s love for them, they have accepted and welcomed Jesus into their lives.  Jesus now dwells in each of them.  Indeed, Jesus was taken out of their sight but out of their hearts.  Jesus returned to heaven while His disciples returned to Jerusalem with Jesus in each of them; and so they returned to Jerusalem with great joy.  They were not separated from Jesus; rather they had entered into a deeper relationship with Him, for they came to know by experience what Jesus meant when He told them: "Peace I leave with you; My peace I give you.  I do not give to you as the world gives.  Do not let your hearts be troubled and do not be afraid" (Jn 14:27).  Do we have that same joy?  Is the same peace ours, too?  Can we face our fears with the joy of Jesus?  Are others baffled by the peace we have in the midst of adversities?

As we end our reflection, it is worth noting that St. Luke concludes his Gospel just as he commenced it.  At the beginning and at the end of the Lukan Gospel is the same theme of blessing and great joy.

In Luke’s infancy narrative, like a refrain of a happy song, joy rings out in Lk 1:28, 44, and 47, while in Lk 2:10, referring to the birth of Jesus, the angel announced to the shepherds, “I bring you good news that will cause great joy for all the people.”  And now, as we have been reflecting on, St. Luke ends his Gospel by reporting to us that the disciples, after Jesus ascended into heaven, returned to Jerusalem with great joy.

At the start of his Gospel, St. Luke tells us the story of Zechariah, a priest in the Temple and the father of John the Baptist, who, having doubted the angel’s message to him, was made deaf and mute.  When he came out from the Holy of Holies, he could not speak anymore and so failed to give the blessing to the people who came to worship.  But now, as he ends his Gospel, St. Luke presents Jesus, the Great High Priest of the New Covenant,  as the second reading today calls Him, giving the blessing that Zechariah failed to give.

St. Luke ends his Gospel as he began it: with great joy and blessing.  May our individual and communal lives be gospels of great joy and blessing, too.

PAALAM (ni Jesus)

Ika-anim na Linggo ng Paskong Magmulin-Pagkabuhay

Jn 14:23-29 (Gawa 15:1-2, 22-29 / Slm 66 / Pahayag 21:10-14, 22-23)

Paalam.  Maganda po ang salitang “paalam”, hindi ba?  binabanggit po nito ang dalawa pang kataga: “paa” at “alam”.  “Paa” – nagpapahiwatig ng paglakad, paglalakbay, pag-alis.  At “alam” – ibig sabihin po ay batid, namalayan, nalalaman.  Maganda po ang salitang “paalam” pero walang gustong mamaalam.  Lahat gustong manatili.  Manatili sa nakasanayan na, sa nakagawian na, sa nakamihasnan na.  Ang karanasan po ng pagpapaalaman ay agad nagpapaningas ng mga damdamin ng nostalgia sa nakaraan, kalungkutan sa paghihiwalay, at takot din sa katotohanang hindi mo hawak ang mga susunod na mangyayari.  Babalik pa kaya siya?  Magkikita pa kaya kami?  Magkakasama pa ba kami?  Maganda po ang salitang “paalam” pero walang gustong magpaalam kahit minsan dapat nang magpaalam.  Hanggang puwedeng hilahin ang mga sandali upang ito ay humaba-haba pa, hihilahi’t hihilahin kundi man maiiwasan talagang mamaalam.  Tapos iyakan.

Paalam.  Alin nga po ba ang mas madali: ang magpaalam o ang pagpaalamanan?  Mas mahirap po ba ang umalis o ang maiwan?  Tandang-tanda ko pa po noong batang paslit pa ako, minsan ay nagwala ako nang hindi ako isinama ng nanay ko sa kayang pupuntahan.  Iniwan ako.  Naiwan ako.  At hindi lang yun, iniwanan pa ako: mga bilin!  Mga bilin na hindi ko inintindi dahil ang gusto ko ay ang sumama sa kanya pero iniwan niya ako.  Pero nagbalik din naman si nanay dahil namalengke lang pala siya.  At ang kanyang mga bilin?  Hindi ko nagawa dahil hindi ko po inintindi.  Iba ang gusto kong mangyari.

“Paalam” – magandang salita pero mahirap sabihin.  Higit pang mahirap kung sa iyo sasabihin.

Ngunit kung wala pong “paalam” paano magsisimula ang susunod na kabanata?  Kaya po siguro marami sa atin ang hindi nabubuhay sa dapat nilang kasalukuyan ay dahil ayaw nilang magpaalam sa kanilang nakaraan.  May edad na pero isip-bata pa.  Ochenta na pero kung magdamit parang diez y ocho lang.  May asawa na pero kung makipagkaibigan parang single pa.  Pari na pero kung umasta parang binata pa (Hindi po binata ang pari.  Celibate sya!)  Paano nga po ba tayo liligaya sa ating kasalukuyan kung ayaw nating magpaalam sa bawat yugtong lumilipas sa ating buhay?

Paalam.  Namamaalam po si Jesus sa Kanyang mga alagad.  Ang tagpo ay ang Huling Hapunan.  Bilang na po ang mga oras ni Jesus.  Hinihintay na Siya ng Kanyang krus.  Mabuti pa si Jesus, marunong magpaalam.  Marami po kasi bigla na lang nawawala – hindi marunong magpaalam.  Marunong pong magpaalam si Jesus dahil malinaw sa Kanya na ang Kanyang misyon ay hindi nagtatapos kundi nagbabagong-anyo lamang.  Nagtatapos ang isang yugto ng Kanyang misyon samantalang nagsisimula naman ang bago.  Kailangang gawing malinaw sa Kanyang mga alagad ang pagtatapos at pagsisimulang ito.  Kailangan po sapagkat ang misyong ito ni Jesus ay magpapatuloy sa katauhan nila.  Misyon pa rin po ni Jesus, ngunit sa pamamagitan na nila.  Sa tulong nga at kapangyarihan ng Espiritu Santong isusugo ng Ama sa ngalan ni Jesus, pero sa pagbibigay-saksi na nila kay Jesus.

Baka katulad ko po noong batang-paslit pa ako, hindi nakinig nang mabuti ang mga alagad sa mga bilin ni Jesus dahil lunod na lunod sila sa damdamin ng paghihiwalay.  Kitang-kita po nilang may nagwawakas, ngunit pansin ba nila na may nagsisimula?  Damang-dama po nilang may aalis – si Jesus, pero nakukutuban ba nilang may parating – ang Espiritu Santo?  Paano ang mga bilin ni Jesus?

Tayo po, ano ba ang mas iniintindi natin sa pagsunod natin kay Jesus?  Batid po ba nating si Jesus ay nasa ating puso?  Ramdam po ba  nating, bagamat hindi natin Siya nakikitang pisikal, kasa-kasama pa rin natin Siya?  Na hindi natin nakikita si Jesus sa pamamagitan ng ating paninging pisikal ay hindi po nangangahulugang ang pag-iral Niya ngayon ay hindi na sintindi o sinwagas ng pag-iral Niya noong nakikita pa Siya ng mga alagad.  Ang paglaho po ni Jesus sa paningin ng tao ay hindi Niya pag-alis sa ating piling.  Hindi tayo nilayasan ni Jesus.  Hindi Niya po tayo iniwang ulila.  Hindi Niya tayo pinabayaan.  The ascension of Jesus simply means that Jesus is now present in a different way.  That ‘way’ is in our way of living.  Make a difference for Jesus.

Paalam: “paa” at “alam”.  May maglalakbay at pinababatid po Niya ito sa atin.  Siya si Jesus.  Patungo Siya sa ating puso.  Nandoroon pa po ba Siya?  Patingin nga sa inyong mga gawa.  Pinababatid Niya po ito sa atin.  Alam n’yo ba?  Kaya Siya nagpapaalam.

Nagpaalam po sa atin si Jesus.  Ipaalam po natin Siya sa iba.  Nagbilin po sa atin si Jesus.  Iniintindi po ba natin ang bilin Niya?  Noong nakaraang Linggo, bilin po Niya ay ito: “Magmahalan kayo gaya ng pagmamahal Ko sa inyo.  Kung may pagmamahal kayo sa isa’t isa, makikilala ng mundo na kayo ay mga alagad ko.”

Pag-uwi po ng nanay ko at nakitang hindi ko ginawa ang bilin niya, napagalitan ako.  Pagbalik po kaya ni Jesus at makita Niyang hindi natin tinupad ang bilin Niya, ano po kaya ang sasabihin Niya sa atin?  “Hindi ba nagpaalam Ako sa inyo?”

I LOVE YOU, LORD?

Ikalimang Linggo ng Pasko ng Magmuling-Pagkabuhay ng Panginoon

Jn 13:31-33a, 34-35 (Gawa 14:21-27 / Slm 144 / Pahayag 21:1-5a)

Noon pong makalawang Linggo, tinanong tayo ni Jesus: “Iniibig mo ba Ako?”  Hindi lamang isang beses; tatlong beses pa po!  At nang ipagpatuloy ko ang aking pagninilay sa sumunod na mga araw, napagtanto ko pong nang tanungin ni Jesus, sa ikatlong beses, “Iniibig mo ba Ako nang higit sa mga ito”, ang ‘ito’ pala roon ay hindi ang ibang mga umiibig sa Kanya kundi ang ibang mga iniibig ko pa.  Hindi po pala inihahambing ni Jesus ang pag-ibig ko sa pag-ibig ng iba.  Bagkus, ikinukumpara ni Jesus ang pag-ibig ko sa Kanya sa pag-ibig ko sa iba pa.  At tila binigyang-diin po ito sa pagtatapos ng kabanatang iyon mula sa Ebanghelyo ayon kay San Juan.  Sapagkat matapos tanungin ni Jesus si Simon Pedro nang tatlong beses tungkol sa pag-ibig nito sa Kanya, ipahiwatig kay Simon ang paraan kung paano ito magbubuwis ng buhay para sa pananampalatay niya sa Kanya, at muli itong sabihan ng “Sumunod ka sa Akin,” luminga-linga pa raw po itong si Simon Pedro at nakita si Juan.  Siya naman daw po ang nagtanong kay Jesus samantalang tinutukoy si Juan, ang tinaguriang “minamahal na alagad”: “Eh, Lord, paano naman po siya?”  Sinagot po siya ni Jesus na parang binara: “Kung gusto Kong buhay pa siya pagbalik Ko, eh ano naman sa ‘yo?  Mind your own business: sumunod ka sa Akin.”  Kaya naunawaan ko po, ang pagmamahal pala sa Panginoon ay hindi isang kompetisyon.  Hindi tayo nakikipagpaligsahan sa isa’t isa sa pagmamahal natin sa Panginoon.  Dapat po hindi natin ikinukumpara ang pag-ibig natin sa Panginoon sa pag-ibig ng iba sa Kanya.  At huwag na huwag po nating iisiping mas higit ang pag-ibig natin sa Panginoon kaysa sa pag-ibig ng iba sa Kanya.  Sa halip, ang dapat po pala nating tingnan ay kung may kakompetensya ang pag-ibig natin kay Jesus.  Sa buhay natin, may kumakaribal po ba Panginoon?  Sa puso natin, may kaagaw po ba si Jesus?  “Iniibig mo ba Ako nang higit sa mga ito?” tanong ni Jesus sa ating lahat.

Mulat sa ating sariling mga kahinaan, tanggap ang ating karupukan, at umaamin sa iba’t ibang pahiwatig ng ating kayabangan, lakas-loob ngunit buong-kapakumbabaan po nating sinagot si Jesus, kasama ni Simon Pedro: “Panginoon, nalalaman Mo po ang lahat ng bagay.  Nalalaman po Ninyong iniibig ko Kayo.”  Alam po ninyo, magandang ulit-ulitin po natin ang sagot nating iyan kay Jesus.  Mabuti pong gawin nating panalangin iyan sa araw-araw.  Ipaalala po natin iyan hindi kay Jesus kundi sa ating sarili.  Iniibig natin sa Jesus sa kabila ng lahat ng Kanyang nalalaman tungkol sa atin.

Ngayong Linggong ito naman po, hindi tayo tinatanong ni Jesus.  Inuutusan N’ya po tayo.  Bagamat, sa pagkakasulat po ng Ebanghelyo ayon kay San Juan, nauuna ang kuwento ngayon kaysa sa kuwento noong makalawang Linggo, tila sinasabi pa rin sa atin ni Jesus: “Kung tutoong mahal mo Ako, mahalin mo ang kapwa mo.  Kung talagang iniibig ninyo Ako, mag-ibigan kayo.”  Muli pong ipinapaalala sa atin ni Jesus na hindi posibleng mahalin Siya nang hindi minamahal ang kapwa.  Ang nagsasabing “I love You, Lord!” pero walang paki sa iba ay sinungaling.  At nagsisinungaling po siya hindi sa kanyang kapwa kundi kay Lord.

Sabihin nga po ninyo sa sarili ninyo: “Mahal ako ni Lord.”  Siguro naman po naniniwala kayo sa sinabi ninyo sa sarili n’yo.  Ngayon, sabihin n’yo naman po sa katabi ninyo: “Mahal ka rin ni Lord.”  Palagay ko naman po naniniwala rin kayo sa sinabi n’yo sa katabi ninyo.  Ngayon, bumaling po kayo ulit sa katabi ninyo at sabihan n’yo sa kanya: “Pero hindi kita mahal.”  Nasabi n’yo po ba nang makatotohanan?  O nasabi n’yo pa ba?  Hindi n’yo po masabi, hindi ba?  Kasi ayaw maniwala ng puso ninyo.  Hindi posible.  Ganun din po sa pag-ibig natin sa Panginoon.  Paano natin maaatim sabihin kay Lord na mahal natin Siya pero hindi natin mahal ang ating kapwa?  Ang taong kayang magsabi sa Panginoon na mahal niya Siya pero hindi naman niya minamahal ang kanyang kapwa ay hindi lamang malakas ang sikmura, makapal din ang mukha.

Ngunit kung tutuusin, wala naman pong bago sa utos na tayo ay magmahalan.  Kahit po ang ibang mabubuting guro na nauna pang nangaral sa lupa kaysa kay Jesus ay ganyan din ang bilin sa kanilang mga alagad.  Palibhasa ang relihiyong walang pag-ibig ay relihiyong walang kaluluwa.  Ang espirituwalidad na walang walang pag-ibig ay huwad.  Kung gayon, ano po ang bago sa utos ni Jesus?

“Isang bagong utos ang ibinibigay Ko sa inyo,” wika ni Jesus, “magmahalan kayo gaya ng pag-ibig Ko sa inyo.”  GAYA NG PAG-IBIG KO SA INYO – aha, iyan po ang bago sa utos na iyan.  Hindi lang po tayo inuutasang magmahal.  Inuutusan po tayong tumulad.  Tumulad kay Jesus.  Inuutusan po tayong maging mapagmahal gaya ni Jesus.  Inuutusan po tayong umibig sa paraan ni Jesus.  Love like Jesus.  Kung tunay po tayong alagad ni Jesus, si Jesus ang batayan ng ating pagmamahal.

Gaya ni Jesus, mamahalin po natin hindi lang ang mga nagmamahal sa atin kundi pati ang mga nanghu-Judas sa atin.  Pansin n’yo po ba, nagsisimula ang Ebanghelyo ngayong araw na ito sa pagbanggit kay Judas?  Nagsimula raw pong magsalita si Jesus at ibinigay ang Kanyang bagong utos sa mga alagad, kelan?  Nang makalabas si Judas.  Nang umalis na si Judas.  Nang iwan na sila ni Judas.  Ang mga Judas po kasi kaya nanghu-Judas kasi tumatalikod sila sa pag-ibig na wagas.  Pero kahit po sila dapat nating mahalin at paglingkuran kung paanong maging mga paa ni Judas ay hinugasan din ni Jesus.  Ganun po magmahal si Jesus.  Gayon din po tayo dapat magmahal.

Napakaganda pong halimbawa ng pag-ibig ang konteksto ng unang pagbasa ngayon.  Sayang nga po at hindi binabanggit kung sino ang tinutukoy sa pagbasa.  Si Bernabe at Pablo po ang sinasabing nagbalik sa Lystra, Iconium, at Antioch.  Binabaybay po ng unang pagbasa ang misyonaryong paglalakbay ni Pablo at Bernabe at nilalagom ang naging masaganang bunga ng kanilang magkatuwang na pagsisikap alang-alang sa Ebanghelyo.  Partners po kasi sila sa misyon.  Bakit po sila ang partners sa misyon?  Bukod po sa silang dalawa kasi ang isinugong magkasama ng mga apostol mula sa Jerusalem, hindi ko po talaga alam ang dahilan.  Subalit may kutob akong posibleng isa sa mga dahilan ay sa simula walang gustong makipag-partner kay Pablo.  Siguro po takot pa sila sa kanya sapagkat si Pablo – na dating si Saul – ay maraming inusig na mga Kristiyano.  Subalit, sa daan sa Damasco, nagkaroon po siya ng karanasan ng pagbabagong-loob at nakapanampalataya kay Kristo.  Pero sino nga naman po ba ang maniniwala agad na ang dating mang-uusig ay kapanalig na?  Wala.  Maliban kay Bernabe.  Sa Gawa 9:27, nasusulat na si Bernabe raw po ang sumundo kay Pablo, dinala ito sa Jerusalem, at tumayong guarantor kumbaga para kay Pablo.  Nagmalasakit po si Bernabe kay Pablo.  Siguro po, maaari nating sabihin na bukod sa kamay ng Diyos sa Damasco, kaya may Pablo ay dahil sa mala-Jesus na pag-ibig ni Bernabe kay Pablo.  Sayang lang nga po kasi bibihirang bigyang-pansin ang papel na ito ni Bernabe sa sinaunang sambayanang Kristiyano at sa pagkakabilang ni Pablo sa mga “apostol”.

Hindi katakataka na sa ayon sa Gawa 11:26, sa Antioch daw po – kung saan si Bernabe ang punong-lingkod at si Pablo ang kanya ngang kaagapay – una tayong tinawag na mga Kristiyano.  Doon po sa Antioch nagsimulang iugnay ng ating pagkakakilanlan o identity sa mismong pagkakakilanlan kay Jesus, ang Kristo.  Marahil nakita po kasi ng mga tao roon ang pag-uugali ni Kristo, ang pag-ibig ni Kristo, ang larawan ni Kristo sa leaders nila.  Iyan din po ba ang nakikita natin sa leaders natin?  Iyan din po kaya ang nakikita sa atin kapag tayo naman ang leaders?

Kung darami pa sana ang mga Bernabe sa mundo, siguradong mararanasan na natin ang pagdating ng bagong langit at bagong lupa – na binabanggit sa ikalawang pagbasa – ngayon at dito mismo.  Kung mawawala ang mga Judas na tumatalikod sa Hapunan ng Panginoon kung kaya’t hindi natatanggap ang utos na magmahal gaya ni Jesus, makikita po natin nang lubusan ang sinasabi ng Diyos sa pangitain ni San Juan sa ikalawang pagbasa: “See I make all things new!”

Wala pong ibang paraan para sa ating nagsasabing iniibig si Jesus nang higit sa ano at sino pa man.  Kailangan po nating ibigin ang lahat ng tao katulad ng pag-ibig ni Jesus sa atin.  At hanggang hindi tayo nagmamalasakit sa kapwa, nang walang kinikilingan, kuwestyonableng-kuwestyonable pa rin po ang pa-“I love-I love You, Lord” natin.

NAKIKINIG

Ika-apat na Linggo ng Pasko ng Magmuling-Pagkabuhay

Jn 10:27-30 (Gawa 13:14, 43-52 / Slm 99 / Pahayag 7:9, 14b-17)

Ngayon po ay Linggo ng Mabuting Pastol.  Ang Linggo ng Mabuting Pastol ay siya rin pong Pandaigdigang Araw ng Pananalangin para sa Bokasyon.  Ang bokasyong tinutukoy po ay ang bokasyon sa pagpapari.

Ang katagang “bokasyon” ay mula po sa salitang Latin, “vocare”, na ang ibig sabihin ay “tawagin”.  Ang pari ay tinawag ni Jesus na ating Mabuting Pastol.  Kaya po may pari ay sapagkat may mga tinatawag si Jesus para magpastol sa Kanyang kawan sa ngalan Niya.  Subalit kapag walang nakinig sa tawag ni Jesus, wala pong magiging pari.  Kaya po may pari ay sapagkat may nakikinig at tumutugon sa tawag ni Jesus.  Dapat ang pari ay huwaran sa kawan ng pakikinig sa tinig ng Panginoon.

Iyan nga po ang tema ng Ebanghelyo ngayong araw na ito, hindi ba?  Ang pakikinig.  At kung ang Ebanghelyo ngayon ang siyang Ebanghelyo kapag ika-apat na Linggo ng Magmuling-Pagkabuhay ng Panginoon, puwede rin po nating bigyan ng palayaw ang Linggong ito: Ang Linggo ng Pakikinig.

Sabi po ni Jesus, naririnig daw ng Kanyang mga tupa ang Kanyang tinig.  Subalit hindi lang naririnig, bagkus nakikinig pa.  “…they follow Me,” sabi pa ni Jesus tungkol sa Kanyang mga tupa.  His sheep do not only hear His voice.  His sheep listen to Him.  Kapag nakikinig na po kasi – hindi lang naririnig – ang nakaririnig ay aktibo na pong kumikilos para tupdin ang sinasabi ng naririnig.  Ang pakikinig ay dapat dumaloy sa pagtalima.  Ang pakikinig na hindi po humahantong sa pagtalima ang masasabi nating “pasok sa isang tainga tapos labas sa kabila.”  Hindi po ganoon ang tunay na kabilang sa kawan ni Jesus.

“Kaya ka nagkaganyan,” sabi ng magulang sa anak, “kasi hindi mo ako pinakikinggan.  Tingnan mong nangyari sa ‘yo: hindi ka nakatapos ng pag-aaral mo.  Pero kung nakinig ka sana sa akin, eh di nakatapos ka sana.  Narinig mo nga ako, pero pinakinggan mo ba ako?  Hindi.  Pasok sa isang tainga, labas sa kabila.”

Ganyan din po ba tayo kay Jesus na kung tawagin pa natin ay Mabuting Pastol natin?  Naririnig po ba natin Siya?  Pero nakikinig ba tayo talaga sa Kanya?  Sabi ni Jesus, “…I give them eternal life” at “…no one will ever steal them from me.”  Ang pakikinig po kay Jesus ay kaligtasan.  Ang pagbibingi-bingihan sa Kanya ay kapahamakan.

 Sabi nila, ang kahuli-hulihang nawawala sa tao bago siya pumanaw ay pandinig.  Bakit po kaya?  Dahil kaya bihira talaga natin itong gamitin?  Madalang tayong makinig kaya hindi masyadong gamit?  Minsan nga po nakatitig pa sa ‘yo at akala mo’y nakikinig talaga, yung pala lumilipad ang isip sa kung saan.  Yung iba naman, tahimik na nakatingin sa ‘yo habang nagsasalita ka, mukhang pinakikinggan ka talaga pero ‘yun pala, sa isip n’ya, inihahanda n’ya ang isasagot n’ya sa ‘yo kundi man sinasagot ka na pala n’ya sa isip n’ya.  Kailan po kaya tayo makikinig talaga?  Kapag hindi na tayo makagalaw at agaw-buhay na?

Ang kabilang sa kawan ni Jesus ay nakaririnig at nakikinig sa Kanya.  Ganun po ang mga tupa.  Mahina ang kanilang paningin pero malakas ang kanilang pandinig.  Kailangan po nilang marinig ang tunog o tinig ng kanilang pastol at dapat po silang makinig sa kanya kung ayaw nilang mapawalay sa kawan, maligaw ng daan, at humantong sa tiyan ng kung anong mabangis na hayop.  Kawawa naman po ang tupang ayaw makinig sa kanyang naririnig.  Mamamatay siya.

Subalit ang tupang nawawala ay laging nahahanap ng mabuting pastol.  Iyon po kasi ang isa sa napakahalagang gawain ng mabuting pastol: ang hanapin ang nawawalang tupa.  At kung si Jesus nga ang ating Mabuting Pastol, tiyak matatagpuan Niya tayo sakaling tayo ay mawala.  Kaya po, payong kapatid: Kapag naramdaman mong nawawala ka na, huwag ka nang pagala-gala pa, huwag kang palipat-lipat, huwag kang pabago-bago, huwag kang magulo; sa halip, tumigil ka, manahimik, at maghintay sapagkat tiyak na may darating para ikaw ay matagpuan.  Lagi pong nagpapadala si Jesus ng mabubuting pastol para ikaw ay hanapin, matagpuan, at ibalik sa kawan.  Kapag magulo ka, pagala-gala, palipat-lipat, pabago-bago, paano ka niya matatagpuan?

Kaya lang po, hindi naman kasi lahat ng tupang hinahanap ay talagang nawawala.  Meron pong sadyang nagwawala lang talaga.  KSP: Kulang Sa Pansin.  Meron din pong ayaw talagang pahanap.  Hindi po sila nawawala; nagtatago sila.  Pinagtataguan ka nila.  Suriin po natin ang ating sarili at baka tayo ay alinman sa dalawang uri ng tupang ito.

Ngayong ika-apat ng Linggo ng Pasko ng Magmuling-Pagkabuhay ng Panginoon, ipagdasal po natin ang isa’t isa – pari at layko – na tutoong laging nakikinig kay Jesus na ating Mabuting Pastol.  Sana po hindi lamang natin Siya naririnig kundi talaga natin Siyang pinakikinggan.  Lumago po sana ang bokasyon sa pagpapari.  Dumami sana ang mga pari at laykong wagas sa pakikinig kay Diyos.  Sa kabila ng kani-kanilang mga kahinaan, maging banal po sana ang lahat ng pari.  Sa kabila ng ating kani-kaniyang mga kasalanan, kay Jesus ay huwag po sana tayong magbingi-bingihan.  Ipanalangin po natin ang isa’t isa sa Mabuting Pastol  ng ating kaluluwa.

Sana ang pumasok sa kanang tainga nating ngayon huwag lumabas sa kaliwa.

NALALAMAN KO ANG LAHAT NG BAGAY (PERO MAHAL NA MAHAL PA RIN KITA)

Ikatlong Linggo ng Pasko ng Magmuling-Pagkabuhay ng Panginoon

Jn 21:1-19 (Gawa 5:27-32, 40-41 / Slm 30 / Pahayag 5:11-14)

Noong unang beses ko pong makarating nang New York, sinigurado kong makapanood ng mga paborito kong musicale sa Broadway.  Isa po sa mga paborito kong musicale ang “Fiddler On The Roof”.  Ang “Fiddler On The Roof” ay kuwento po ng isang ama na ang pangalan ay Teyve at ang kanyang pakikibaka sa mga modernong pagbabago sa lipunang kinalalakhan ng kanyang apat na anak na babae, samantalang dinaranas ng kanilang pamilya ang pait ng pagkakatapon ng mga pamilyang Jewish Russians na kinabibilangan nila.  Sabi ni Teyve, ang nagpapatibay daw po ng kani-kanilang pamilya ay ang kanilang tradisyong Judyo.  Kapag binalewala o tuluyang binura ang mga kaugaliang Judyo, para raw po silang “fiddler on the roof” – manunugtog ng violin sa tuktok ng bubong.  At tiyak, mawawalan ng balanse ang fiddler at mahuhulog ito mula sa bubong.  Patay.

Subalit, isa-isa pong hinahamon ng makabagong panahon ang kinagisnan na nilang tradisyong Judyo.  At isa po sa hirap na hirap si Teyve na unawain at tanggapin ay ang pamimili ng kanyang mga dalaga ng kani-kanilang mapapangasawa.  Sa kanila po kasi, ang mga magulang ang pumipili ng mapapangasawa ng kanilang anak.  Pero biglang nagtanan ang isa sa mga anak ni Teyve: sumama po sa isang banyagang rebolusyonaryo.  Tapos ang isa naman, nakipagtipan sa isang pobreng sastreng Judyo na ang pangalan ay Perchik.  Uutal-utal man at mahina ang loob, humingi naman po ng persmiso si Perchik kay Teyve para magking katipan ang anak nitong si Hodel.  Ang pag-uusap po ni Teyve at Golde, mga magulang ni Hodel, ang isa sa mga paborito kong eksena sa dulang ito.  Sabi po ni Tevye sa asawa niyang si Golde:   "Golde, I have decided to give Perchik permission to become engaged to our daughter, Hodel."

Golde:               "What???  He's poor!  He has nothing, absolutely nothing!"

Tevye:   "He's a good man, Golde.  I like him. And what's more important, Hodel likes  

    him. Hodel loves him.  So what can we do? 

    It's a new world...  A new world.  Love.  Golde...  Do you love me?”

Golde:   “Do I what?”

Tevye:   ”Do you love me?”

Golde:   “Do I love you?  With our daughters getting married.  And this trouble in the

     town.  You're upset, you're worn out.  Go inside, go lie down! 

     Maybe it's indigestion.”

Tevye:   “Golde, I'm asking you a question... Do you love me?”

Golde:   “You're a fool!”

Tevye:   "I know... But do you love me?”

Golde:   “Do I love you?  For twenty-five years I've washed your clothes, cooked your

     meals, cleaned your house, given you children, milked the cow.  After twenty-  

     five years, why talk about love right now?”

Tevye: “The first time I met you was on our wedding day.  I was scared.”

Golde:   “I was shy.”

Tevye:   “I was nervous.”

Golde:   “So was I.”

Tevye:   “But my father and my mother said we'd learn to love each other.  And now   

                 I'm  asking, Golde: Do you love me?”

Golde:   “I'm your wife!”

Tevye:   “I know....  But do you love me?”

Golde: “Do I love him?  For twenty-five years I've lived with him,

                  fought him, starved with him.  Twenty-five years my bed is his

                  If that's not love, what is?”

Tevye:   ”Then you love me?”

Golde:   ”I suppose I do.”

Tevye:   “And I suppose I love you too.”

Both: ”It doesn't change a thing. But even so, after twenty-five years

               it's nice to know.”

Naalala ko po ang tagpong ito sa tuwing binabasa ko ang kuwento ng ating Ebanghelyo ngayong Ikatlong Linggo ng Pasko ng Magmuling-Pagkabuhay.  Tanong ni Jesus kay Simon Pedro, “Simon, anak ni Jonas, iniibig mo ba Ako?”  Pero hindi po ito after twenty-five years na gaya ng kay Teyve at Golde, kundi after three years lang.  Baka nga po less than three years pa, dahil edad 30 na si Jesus nang simulan Niya ang Kanyang public ministry at tawaging isa-isa ang labindalawang apostol, at 33 años na Siya ngayon.  Pero kasimbigat kundi man mas mabigat pa ang dating ng tanong ni Jesus kay Simon Pedro, sapagkat marahil three days or so ago lang nang three times din niyang tinatwa si Jesus.  Halos umaalingawngaw pa po ang taginting ng pagtanggi ni Simon Pedro na kilala niya si Jesus.  At sa Mt 26:74, nasusulat pa na matapos daw po ng ikatlong pagtatwa ni Simon Pedro, nagmura siya’t sinumpa ang sarili bilang patunay na wala siyang kaugnayan kay Jesus: “Then he began to invoke a curse on himself and to swear, ‘I do not know the man.’  And immediately the rooster crowed.”

Kung ako po si Simon Pedro, mamimilipit, mangliliit, matutunaw po ako sa harap ni Jesus at malamang ay hindi ko masasagot ang tanong Niya.  Pero si Simon Pedro, likas na mapusok – nagsasalita at kumikilos bago mag-isip, sagot agad: “Opo, Panginoon, nalalaman Mong iniibig kita!”  At nakadalawang beses pa!  Noong ikatlo na, sabi ng Ebanghelyo, nagdamdam na siya sapagkat makaikatlong beses siyang tinanong ni Jesus kung iniibig niya Siya.  Siya pa po ang na-hurt ha!  Hindi po ba dapat si Jesus?  Puwede sanang sumbatan ni Jesus si Simon Pedro at sabihin, “Sinungaling!  Plastik!”

Subalit sa halip na sinumbatan, sinugo siyang magmuli ni Jesus: “Pakanin mo ang Aking mga tupa.  Alagaan mo ang Aking mga tupa.”  Kung ako po si Jesus, baka hindi ko na ulit pagkatiwalaan pa si Simon Pedro.  Hindi po ba, bukambibig natin, “Ikaw kasi, wala kang kadala-dala!  Minsan ka nang niloko, nagtiwala ka pang ulit.  Sige, magpaloko ka pa, tanga!”  Ngunit si Jesus, hindi nawalan ng tiwala kay Simon Pedro sa kabila ng malaking atraso nito sa Kanya, sa kabila ng maraming mga kahinaan si Simon Pedro.  Sa halip, ipinagkatiwala pa nga Niya kay Simon Pedro ang buong Santa Iglesiya.

Subalit sadyang ganyan ang Panginoon, lagi Niya po tayong binibigyan ng pagkakataong makabawi.  Hindi Niya po agad sinasara ang aklat natin.  Lagi po Siyang umaasang magbabalik-loob tayo at sa kabila ng lahat ng ating mga atraso sa Kanya ay, sa tutoo lang, iniibig natin Siya.  Sana po huwag nating sayangin ang mga pagkakataong ito.  Sana po huwag nating paasahin nang paasahin lang si Jesus.  Sana po magsikap na tayong tutoo na maging karapat-dapat sa Kanyang pagtitiwalang muli.

Sa kabila po ng maraming mga pagtatatwa at pagkakanulo natin kay Jesus, ni minsan hindi Siya naging bitter.  Lagi Siyang sweet!  Hindi Siya “ampalaya”.  Sa halip na maging bitter ang relationship natin sa Kanya, naging better pa nga!  Hindi na lamang po tayo mga tagasunod Niya; ginawa pa Niya tayong mga isinugo Niya.  Sa paraan at bahagdang naayon sa kani-kaniya, maaari po nating sabihin ang sinabi ni San Pablo sa 2 Cor 5:20: “Kami nga'y mga sugo sa pangalan ni Kristo, na waring namamanhik ang Diyos sa pamamagitan namin: kayo'y pinamamanhikan namin sa pangalan ni Kristo, na kayo'y makipagkasundo sa Diyos.”  We are ambassadors of Christ despite the fact that our only credential is that we are sinners but loved.

Sana tularan din po natin si Jesus.  Huwag na tayong bitter; sa halip, lagi po tayong magsikap na maging better.  Tama na ang “ampalaya”!  At gamitin po natin ang lahat ng ating mga karanasan – lalong-lalo na yaong mapapait at masasakit (na kadalasan ay nagmumula at sinasanhi ng mga taong mahal na mahal natin at mga taong akala nating nagmamahal sa atin pero hindi pala) para tayo ay maging higit na mabubuting tao at mabubuti sa lahat ng tao.  Isinusugo tayo para alagaan ang iba tungo din sa kanilang higit na ikabubuti.

Minsan nanaginip po ako.  Niyaya raw ako ni Jesus na maglakad sa dalampasigan.  Kalmado ang dagat at banayad ang hangin.  Magtatakipsilim noon.  Naupo Siya sa isang malaking bato at sabay turo sa tabi Niya – pinauupo Niya ako.  Pag-upo ko po, inakbayan ako ni Jesus.  Magkatabi kaming nakatingin sa lumulubog na araw.  Habang nakapako ang tingin sa araw na tila nilulunod ng dagat, tinanong ko po si Jesus, “Jesus, Anak ng Diyos, iniibig Mo ba ako?”

“Oo, Bobby,” sagot ni Jesus na nakatingin din sa lumulubog na araw, “alam mong iniibig kita.”

Bigla ko pong naalala ang mga kapalpakan ko sa buhay, mga kayabangan, mga kasalanan.

Tinanong ko Siyang muli, “Jesus, Anak ng Diyos, iniibig Mo ba ako nang higit sa mga kahinaan ko?”

Muli po Siyang sumagot, “Oo, Bobby, iniibig kita.”

Makaikatlong beses – gusto kong makasigurado (baka nalimutan Niya lang kasi ang mga atraso ko sa Kanya) – muli ko po Siyang tinanong, “Jesus, Anak ng Diyos, iniibig Mo ba ako talaga?”

Tinanggal ni Jesus ang Kanyang tingin sa dapithapon at marahang bumaling sa akin.  Tinitigan ako sa mata nang may ngiti sa Kanyang mga labi.  “Oo, Bobby,” sagot ni Jesus, “NALALAMAN KO ANG LAHAT NG BAGAY; PERO MAHAL NA MAHAL PA RIN KITA.”

(Sana masabi rin po natin iyan sa isa’t isa.)